Covid-19 tấn công các bệnh viện

Đến tối 6-5, Bệnh viện (BV) Bệnh nhiệt đới trung ương cơ sở 2 (huyện Đông Anh, TP Hà Nội), BV Đa khoa Phúc Yên, BV Đa khoa Thái Bình, BV Phổi Lạng Sơn, BV Hoàn Mỹ Đà Nẵng đã bị phong tỏa. Ngoài ra, BV 7A cũng cấm hoàn toàn người ra ngoài.

Ổ dịch phức tạp nhất hiện nay

Sau khi rà soát, ngày 6-5, nhiều tỉnh, TP đã phát hiện các ca dương tính với virus SARS-CoV-2 liên quan đến bệnh nhân, người nhà mắc Covid-19 vừa được phát hiện chiều 5-5 tại BV Bệnh nhiệt đới trung ương cơ sở 2.

Tổng số ca dương tính tại BV này là 38 và 22 bệnh nhân ở 15 tỉnh, thành phố: Yên Bái, Vĩnh Phúc, Thái Bình, Sơn La, Quảng Ninh, Phú Thọ, Nam Định, Bắc Giang, Bắc Ninh, Hải Dương, Hải Phòng, Hòa Bình, Hưng Yên, Lạng Sơn, Hà Nội. Trong số này, Bắc Ninh nhiều nhất với 11 bệnh nhân, Hà Nội 9 bệnh nhân ở 5 quận, huyện.

Phun khử khuẩn Bệnh viện Bệnh nhiệt đới trung ương cơ sở 2 .Ảnh: HUY THANH

Bà Trần Thị Nhị Hà, Giám đốc Sở Y tế TP Hà Nội, cho biết chiều cùng ngày, Bộ Tư lệnh Thủ đô đã hỗ trợ phun khử khuẩn BV Bệnh nhiệt đới trung ương cơ sở 2 - ổ dịch phức tạp nhất hiện nay.

Từ ngày 14-4 đến 5-5, Sở Y tế Hà Nội đã rà soát 2.621 người đến thăm, chăm sóc người bệnh, sử dụng dịch vụ tại BV này. Khó khăn trong đợt dịch này là nhiều nơi có các ca F0 (ca bệnh Covid-19) không rõ nguồn lây, đòi hỏi người dân phải tự giác khai báo.

Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn ngày 6-5 đã chỉ đạo phong tỏa toàn bộ BV Phổi Lạng Sơn sau khi phát hiện 1 ca bệnh liên quan đến BV Bệnh nhiệt đới trung ương và yêu cầu Sở Y tế tổ chức xét nghiệm sàng lọc SARS-CoV-2 trên diện rộng.

Thái Bình đã quyết định phong tỏa BV Đa khoa tỉnh để phòng chống dịch Covid-19 từ 10 giờ ngày 6-5 sau khi phát hiện ca dương tính. Trong cuộc họp khẩn sáng cùng ngày, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Thái Bình đã yêu cầu ngành y tế nâng cao năng lực xét nghiệm; lấy mẫu xét nghiệm cho cán bộ, y - bác sĩ, nhân viên BV Đa khoa tỉnh, BV Lao và Phổi.

Lơ là một chút là lây nhiễm chéo

PGS-TS Lương Ngọc Khuê - Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh (Bộ Y tế) - cho biết Bộ Y tế đang phối hợp với BV Bệnh nhiệt đới trung ương để điều tra nguyên nhân lây nhiễm, nguồn lây, tìm ra lỗ hổng để rút kinh nghiệm.

"BV Bệnh nhiệt đới trung ương là cơ sở có kinh nghiệm trong điều trị bệnh nhân Covid-19, kiểm soát nhiễm khuẩn tốt, tránh lây nhiễm chéo. Tuy nhiên, có thể đã có lúc lơ là. Chỉ lơ là một chút là có thể xảy ra nhiễm chéo Covid-19 giữa bệnh nhân với bệnh nhân, giữa bệnh nhân với nhân viên y tế, bệnh nhân với người nhà..." - ông Khuê nhận định.

Phân tích về nguyên nhân bùng phát dịch tại BV Bệnh nhiệt đới trung ương, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho rằng có rất nhiều bài học cần rút kinh nghiệm và triển khai quyết liệt hơn, đặc biệt bài học liên quan môi trường cách ly, quản lý cách ly, lây nhiễm trong môi trường cách ly.

"Chúng tôi luôn nói rằng BV sẽ là nơi phát hiện ra các trường hợp lây nhiễm, nguy cơ rất cao. Bộ Y tế cũng đã yêu cầu tất cả BV sàng lọc kỹ lưỡng, sàng lọc liên tục với nhân viên y tế và nhóm nguy cơ cao, triển khai tất cả biện pháp phòng chống dịch, bảo đảm không có lây nhiễm trong các cơ sở BV" - ông Long nói.

Bảo vệ những điểm cốt tử

Trước nguy cơ lây lan dịch bệnh, các BV đã tăng cường công tác sàng lọc người bệnh trước khi khám chữa bệnh, đồng thời phối hợp với cơ quan công an xử lý những người không tuân thủ các quy định phòng dịch Covid-19.

Chiều 6-5, PGS-TS Lê Văn Quảng, Giám đốc BV, Trưởng Ban Chỉ đạo công tác phòng chống dịch Covid-19 BV K trung ương, cho biết trong 2 ngày qua, BV phối hợp với các đơn vị công an, y tế trên địa bàn kiểm tra, xử phạt các trường hợp không tuân thủ quy định phòng chống dịch. 5 người nhà bệnh nhân tại cơ sở 3 BV K trung ương (Tân Triều) đã bị xử phạt 2 triệu đồng/người vì không đeo khẩu trang. "Là BV chuyên ngành điều trị ung thư nên chúng tôi luôn nâng mức cảnh báo, phòng chống dịch lên mức cao nhất" - ông Quảng khẳng định.

Từ 5 giờ các ngày trong tuần, tại cơ sở Tân Triều, các chốt sàng lọc 2 bước tại các cửa ra vào tầng 1 và tại các khoa lâm sàng đã trực sẵn để hướng dẫn, phân luồng, sàng lọc tất cả người ra vào BV. Trong tuần này, BV sẽ xét nghiệm SARS-CoV-2 toàn bộ cán bộ y tế, người lao động.

Một số chuyên gia y tế cho rằng việc để Covid-19 tấn công vào các BV đã khiến dịch bệnh càng trở nên phức tạp, nguy hiểm. Năm 2020, virus SARS-CoV-2 âm thầm phát tán trong cụm BV tại Đà Nẵng là một bài học để các cơ sở y tế cần siết chặt hơn nữa việc phân luồng, phát hiện sớm ca bệnh, kiểm soát nhiễm khuẩn BV chặt chẽ...

Theo Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long, các khoa hồi sức tích cực, cấp cứu, thận nhân tạo, các khoa can thiệp hay các trường hợp ung thư giai đoạn cuối... phải được coi là điểm bảo vệ cốt tử, vì nếu dịch đánh đúng vào đó, số tử vong sẽ lớn. Tại những khoa này, có nhiều bệnh nhân đã phụ thuộc máy móc, sự sống rất mong manh.

Ông Phạm Đức Mục, Chủ tịch Hội Điều dưỡng Việt Nam, nhận định các bác sĩ, điều dưỡng là đối tượng có nguy cơ mắc Covid-19 cao nhất khi họ phải chăm sóc bệnh nhân dài ngày hay thực hiện các thủ thuật có nguy cơ lây nhiễm SARS-CoV-2. Khi họ bị mắc Covid-19, sẽ từ người điều trị bệnh thành người bị bệnh. Theo thống kê, trong đợt dịch Covid-19 thứ 2 vào tháng 8 và 9-2020, trong số 222 ca bệnh đã có 14 trường hợp là cán bộ y tế, chiếm tỉ lệ 6%, tương đương với thống kê của Hội Điều dưỡng thế giới khoảng 7%.

"Đây là con số rất đáng lưu tâm. Vì một cán bộ y tế mắc bệnh kéo theo đồng nghiệp trong khoa, trong BV phải cách ly, không có người phục vụ bệnh nhân. Sức khỏe của các bác sĩ, điều dưỡng hiện nay không chỉ là tài sản riêng của họ mà chính là tài sản của hệ thống y tế, bởi nếu họ bị nhiễm bệnh thì bệnh nhân sẽ không được chăm sóc tốt nhất và hệ thống y tế sẽ bị thiếu đi một lực lượng phục vụ" - ông Mục nói.

Bộ Y tế vừa có văn bản nhắc nhở các cơ sở y tế nâng cao cảnh giác, lên kế hoạch cụ thể cho các tình huống, chuẩn bị về trang thiết bị, phòng hộ cho nhân viên y tế, phân luồng rõ các BV điều trị Covid-19, nhân lực dự phòng, rà soát cơ sở vật chất, trong đó phải đặt cả tình huống thành lập BV dã chiến nếu như số ca mắc Covid-19 trong tỉnh tăng.

Bộ Y tế cũng đã có tiêu chí về việc xây dựng BV an toàn trong kiểm soát nhiễm khuẩn nói chung và kiểm soát lây nhiễm Covid-19 nói riêng trong các BV. Ngoài ra, trong bối cảnh dịch Covid-19, mọi người dân cần tự giác, có ý thức phòng chống dịch bệnh cho mình và mọi người, nhất là các bác sĩ làm ở BV truyền nhiễm, các khoa bệnh có nguy cơ lây nhiễm cao... Giám đốc BV cần có trách nhiệm quản lý, nhắc nhở nhân viên.