Cứ tưởng FIFA muốn học PES thay tên để "đổi vận", hoá ra có cả tá lý do phía sau - quan trọng nhất vẫn là tiền

Đó là một trong những mối quan hệ lâu dài, đem lại lợi ích nhiều nhất cho các bên trong làng thể thao. Gần 3 thập kỷ sau khi cơ quan quản lý bóng đá thế giới cấp phép tên gọi của mình cho một nhà sản xuất game ở California, loạt game FIFA đã vượt ra khỏi tầm vóc của một trò chơi, trở thành một hiện tượng văn hoá.

Doanh thu của game FIFA, được phát hành mỗi năm, đã vượt mốc 20 tỷ USD trong 2 thập kỷ qua. FIFA thì thu về tiền mặt. Thoả thuận cấp phép tên gọi của FIFA cho Electronic Arts (EA) đã trở thành thoả thuận thương mại có giá trị cao nhất của FIFA, hiện trị giá 150 triệu USD/năm.

Giờ đây, tất cả thoả thuận đó đang gặp rủi ro.

Siêu sao Kylian Mbappe là gương mặt đại diện cho game FIFA trong phiên bản FIFA 22 mới nhất.

Theo những người thân cận với vấn đề, 2 bên đã trải qua 2 năm đàm phán về việc gia hạn hợp đồng mà không tìm được tiếng nói chung. Khả năng về một cuộc "chia tay" giữa EA và FIFA sau kỳ World Cup 2022 ở Qatar – sau khi thoả thuận 10 năm hiện tại kết thúc – đã được tính đến trong một bức thư của Cam Weber – chủ tịch kiêm CEO của EA Sports.

Trong bức thư, Weber nêu ra điều không tưởng: FIFA mà không có FIFA. "Khi chúng tôi nhìn về phía trước, chúng tôi nghĩ đến ý tưởng đổi tên game bóng đá toàn cầu của EA Sport".

Cốt lõi của tranh chấp là vấn đề tiền bạc. FIFA muốn thu về nhiều gấp đôi so với những gì nhận được hiện tại từ EA Sports, lên đến 1 tỷ USD cho mỗi chu kỳ 4 năm. Ngoài ra, FIFA và EA cũng không thể thống nhất về các điều khoản độc quyền dành cho EA.

FIFA muốn giới hạn tính độc quyền của EA thu hẹp trong game bóng đá để có thể tìm kiếm các nguồn thu mới bằng việc cấp phép cho đơn vị khác. Trong khi đó, EA Sports lại muốn được cấp phép khai thác thêm các dự án khác trong hệ sinh thái game FIFA của mình, gồm các bản highlight của các trận đấu thực tế, các giải đấu game dạng đấu trường và sản phẩm kỹ thuật số như NFT.

Quyết định chính thức sẽ được đưa ra vào cuối năm nay nhưng lãnh đạo EA đã lên kế hoạch cho một tương lai hậu FIFA. Đầu tháng này, công ty đã đăng ký 2 nhãn hiệu, một ở EU và một ở Anh cho cụm từ EA Sports F.C.

Cả FIFA và EA Sports đều từ chối bình luận công khai về sự việc. 

Một trong những tính toán của EA là ngay cả khi buộc phải đổi tên thương hiệu, khó có đối thủ nào có thể thách thức sự thống trị của họ. Vị thế của EA đã lớn đến mức họ kiểm soát gần như hoàn toàn ngành công nghiệp game bóng đá nhờ hơn 300 thoả thuận cấp phép tương tự với các tổ chức như UEFA, tổ chức điều hành Champion Leagues, các giải đấu quốc gia và quốc tế khác.

Những giao dịch đó cho phép EA sử dụng cầu thủ, câu lạc bộ nổi tiếng và các giải đấu nổi bật trong game của mình.

EA tin rằng việc "cắt đứt" với FIFA không làm ảnh hưởng nhiều đến vị thế thống trị của họ ở tựa game bóng đá.

Do giấy phép của FIFA chỉ cấp cho EA Sports quyền sử dụng tên, biểu tượng của tổ chức và quyền đối với World Cup – giải vô địch diễn ra 4 năm 1 lần, EA tin rằng việc mất đi mối quan hệ này sẽ không phải mối đe doạ hiện hữu.

Lợi nhuận của game FIFA đã tăng mạnh nhờ những sáng tạo như gói cầu thủ - tương tự thẻ giao dịch, yêu cầu người chơi trả tiền trong game để xây dựng đội hình mạnh nhất. Piers Harding-Rolls, một nhà phân tích ngành công nghiệp game tại Ampere Analysis, ước tính năm ngoái, tính năng Ultimate Team có trị giá lên đến 1,2 tỷ USD.

Đây là nền kinh tế mới mà EA hướng tới như một phần trong chiến lược tăng trưởng của mình. Đây cũng là tính năng mà FIFA muốn loại bỏ trong hoạt động nhượng quyền và bán trong một thoả thuận khác.

Với FIFA, việc mất đi một khoản tiền 9 con số có thể ảnh hưởng đến chiến lược hoạt động của FIFA. Chẳng hạn, Chủ tịch FIFA Gianni Infantino đang tìm cách huy động 2 tỷ USD để mở rộng một kỳ World Cup cho các câu lạc bộ. Ngoài ra, ông cũng đang thuyết phục các thành viên ủng hộ kế hoạch tổ chức World Cup 2 năm một lần.

FIFA thậm chí tính đến việc hợp tác với Epic Games, công ty sản xuất game Fortnite nổi tiếng. Đây cũng được cho là lý do khiến EA Sports "nổi giận". Họ đã chi hàng trăm triệu USD để phát triển thương hiệu game FIFA và FIFA nói với họ rằng Epic Games có thể tham gia, nhận giấy phép cho cái tên mà họ đang phát triển.