Đại biểu Quốc hội: Đảm bảo quyền lợi người dân khi thu hồi đất

Tại phiên Quốc hội thảo luận về dự án Luật Đất đai (sửa đổi) chiều 21/6, đại biểu Nguyễn Văn Cảnh - Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Định cho rằng, việc quy định đất sử dụng đa mục đích là cần có đất cho hoạt động thể dục thể thao. Bởi trên thực tế, đất dành cho lĩnh vực này vẫn còn thiếu.

Về thu hồi đất, đại biểu Nguyễn Văn Cảnh đồng ý với việc thu hồi đất cần đảm bảo cuộc sống của người dân bằng hoặc hơn nơi ở cũ. Ngoài ra, cần đảm bảo hạ tầng, điều kiện sống cho người dân khi chuyển đến nơi ở mới sau khi địa phương thu hồi đất để phục vụ xây dựng các dự án, mục đích khác…

Đại biểu Nguyễn Văn Cảnh đồng ý với các quy định về dự thảo hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề, tìm kiếm việc làm cho hộ gia đình, cá nhân khi Nhà nước thu hồi đất, được vay tín dụng ưu đãi để phát triển sản xuất kinh doanh, giao đất có mục đích sử dụng với cùng với loại đất thu hồi. Nếu không có đất thu hồi thì được bồi thường bằng tiền hoặc xem xét bồi thường đất khác nếu người dân đồng thuận khu tái định cư bảo đảm hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật, có đường giao thông đảm bảo kết nối với khu long cận.

“Tuy nhiên, mỗi gia đình, cá nhân có hoàn cảnh riêng và có nhu cầu về đời sống và việc làm. Vì vậy, Nhà nước cần có nhiều chính sách để đáp ứng được nhu cầu đa dạng của người dân. Tiền là vật ngang giá chung nhưng sử dụng không hợp lý sẽ không giải quyết được nhu cầu đa dạng của người dân”, ông Bình nói.

Đại biểu Nguyễn Văn Cảnh đề nghị các chính sách có thể quy ra tiền để người dân thấy mình được hưởng lợi như người khác, đảm bảo công bằng. Nhưng đối với chính sách đào tạo nghề cho người chưa có việc làm thì nên hạn chế việc truy tìm trực tiếp mà tạo điều kiện để người dân được học nghề phù hợp với khả năng của họ.

Sau khi thu hồi đất, ngoài việc đảm bảo hạ tầng kỹ thuật, có đường giao thông kết nối với các khu vực lân cận thì Nhà nước cần ưu tiên bố trí các tuyến phương tiện giao thông công cộng trong khu vực đến khu tái định cư để người dân đi lại thuận tiện và tiết kiệm trong sinh hoạt, công việc, học tập vân vân từ nơi ở mới đến hạ tầng xã hội và khu vực lân cận.

Về vấn đề này, đại biểu Trần Văn Tiến - Đoàn ĐBQH tỉnh Vĩnh Phúc cho rằng, việc bồi thường bằng đất cùng mục đích sử dụng với loại đất bị thu hồi là nội dung này được mở rộng so với Luật Đất đai năm 2013.

“Về lý thuyết thì nội dung nguyên tắc này là rất tốt, sẽ được người dân đón nhận và đồng tình ủng hộ. Nhưng thực tế, khi thực hiện sẽ rất khó khăn và vướng mắc hơn rất nhiều lần so với bồi thường bằng đất có cùng mục đích sử dụng hoặc bồi thường bằng tiền. Bởi, còn phải thống nhất với người bị thu hồi về khối lượng, số lượng nên cần nghiên cứu, đánh giá kỹ lưỡng tác động về mặt xã hội và để bảo đảm luật có tính khả thi về giá bồi thường khi nhà nước thu hồi đất”, đại biểu nói.

Về nguyên tắc bồi thường, hỗ trợ tái định cư, đại biểu Trịnh Minh Bình - Đoàn ĐBQH tỉnh Vĩnh Long cho biết, quy định việc bồi thường về đất được thực hiện bằng việc giao đất có cùng mục đích sử dụng với loại đất thu hồi chưa thể hiện được sự công bằng. Đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo bổ sung cụm từ “có giá trị tương đương” sau cụm từ “bằng việc giao đất”, sửa lại thành “việc bồi thường về đất thực thực hiện bằng việc giao đất có giá trị tương đương có cùng mục đích sử dụng với loại đất thu hồi”. Mục đích để bảo đảm giá trị phần đất được bồi thường và giá trị phần đất là phần đất bồi thường và giá trị phần đất được bồi thường tương đương về mặt giá trị, tránh trường hợp là khi bồi thường nhưng giá trị thấp hơn phần đất trước khi thu hồi.