Dài cổ chờ vay tiền mua... nhà ở xã hội

Việc chậm bố trí nguồn vốn hỗ trợ cho vay mua NƠXH đã ảnh hưởng tới việc mua nhà của người dân cũng như quá trình tiêu thụ sản phẩm của các chủ đầu tư vào những công trình xây dựng.

Nhà ở xã hội “ế” vì... khó vay vốn

Sau khi gói 30.000 tỷ đồng chính thức kết thúc cho vay vào ngày 31/3 đồng thời sẽ kết thúc giải ngân vào 31/12/2016 thì vào đầu tháng 6/2016, Thủ tướng đã ban hành Quyết định số 1013/QĐ-TTg quy định mức lãi suất cho vay ưu đãi NƠXH mới sẽ là 4,8%/năm tại Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) và sẽ áp dụng đến hết ngày 31/12/2016.

Ngân hàng Nhà nước sau đó cũng đã có công văn hướng dẫn tổ chức tín dụng cho vay vốn ưu đãi thực hiện chính sách NƠXH. Tuy nhiên, trái với niềm vui, sự háo hức của người dân khi thông tin này vừa được công bố, đến thời điểm này, khi thời gian của năm 2016 chỉ còn tính từng ngày thì người dân vẫn chưa tiếp cận được nguồn vốn vay ưu đãi của Nhà nước.

Trong vai người mua nhà đến vay vốn tại chi nhánh NHCSXH một quận của Hà Nội, chúng tôi được nhân viên ở đây cho biết, Chính phủ đã có quyết định về lãi suất cho vay nhưng hiện nay ngân hàng chưa có nguồn vốn để cho vay mua NƠXH. Cũng theo nhân viên này, họ không biết chắc chắn thời điểm nào thì ngân hàng bố trí được nguồn vốn vay ưu đãi này.

Việc các cơ quan quản lý chưa bố trí được nguồn vốn vay ưu đãi đã khiến rất nhiều người thu nhập thấp phải mòn mỏi chờ đợi. Theo ông Nguyễn Văn Ngọc - Tổng Giám đốc Công ty BĐS Nhà Phát, thực tế nhu cầu NƠXH của người dân là rất lớn.

Nhiều tòa nhà đã xây xong nhưng không thể bàn giao được vì phải chờ vốn. Người mua nhà đa phần là người có thu nhập thấp, vì thế nếu phải vay vốn với gói vay thương mại thì lãi suất vay vượt quá khả năng chi trả của họ, do đó, người mua vẫn đang chờ đợi nguồn vốn từ gói vay tín dụng ưu đãi của Nhà nước.

Không chỉ tại các đô thị lớn, việc thiếu vốn vay khiến nhiều dự án NƠXH tại các địa phương khác cũng gặp khó khăn trong tiêu thụ sản phẩm lý do khách hàng không tiếp cận được vốn vay ưu đãi lãi suất 4,8% như quyết định của Chính phủ.

Bên cạnh một số lý do như nhiều dự án NƠXH xa trung tâm, thì việc thiếu vốn vay ưu đãi cho NƠXH cũng là nguyên nhân đã dẫn tới một nghịch lý trên thị trường là nguồn cung NƠXH đang thiếu nhưng nhiều dự án lại rơi vào cảnh ế ẩm. Theo dự báo, nhu cầu nhà ở cho người thu nhập thấp tại các đô thị đến năm 2020 là 1 triệu căn.

Cần một chính sách cụ thể

Chính sách NƠXH cũng như chính sách nhà ở nói chung cho người thu nhập thấp và trung bình đang rất bức thiết. Tuy nhiên, hiện nay chưa có thông tin chính thức nào về chính sách cho NƠXH trong năm 2017, do đó người dân, doanh nghiệp (DN) rất mong Chính phủ sớm ban hành chính sách cụ thể để bản thân DN có thể dễ dàng triển khai, phát triển các dự án NƠXH.

Nói về vấn đề này, ông Nguyễn Trần Nam - Chủ tịch Hiệp hội BĐS Việt Nam - cho biết, người mua nhà cũng như DN đầu tư NƠXH quá khó khăn do sự chậm trễ của nguồn vốn này.

Cũng theo ông Nam, ông đã từng kiến nghị trong năm 2016, Nhà nước nên bố trí từ 500 - 1.000 tỷ đồng cho NƠXH nhưng đến nay không còn hy vọng vì năm 2016 chỉ còn tính bằng ngày. Do đó, chuyên gia này đề xuất cần cấp bách bố trí nguồn vốn này càng nhanh càng tốt.

Ngoài ra, ông Nam cũng nhấn mạnh việc chính sách NƠXH không bố trí cho DN cũng gây trở ngại cho DN, chẳng hạn như nhiều DN vay trong gói 30.000 tỷ đồng để đầu tư NƠXH, nhưng còn một số khoản không kịp giải ngân trong năm 2016 sẽ phải chịu lãi suất thương mại...

Trước việc Nhà nước chậm bố trí nguồn vốn cho vay mua NƠXH, để tháo gỡ khó khăn cho cả người mua nhà cũng như cho bản thân DN, đã có DN phải chủ động liên kết với các ngân hàng để hỗ trợ khách hàng bằng những chương trình tín dụng riêng.

Đơn cử, Công ty địa ốc Hoàng Quân vừa cho biết sẽ hỗ trợ phần lãi suất vượt quá 6%/năm (phần lãi suất trên 6% sẽ do DN thanh toán với ngân hàng) cho những khách hàng mua NƠXH do DN này đầu tư hoặc liên kết đầu tư nếu khách hàng có nhu cầu vay vốn ngân hàng theo lãi suất thương mại.

Chương trình này kéo dài đến khi có chính sách hỗ trợ vay vốn mua NƠXH theo Nghị định 100/2015/NĐ-CP của Chính phủ, thời hạn tối đa không quá 15 năm...