Dân số già, lao động thiếu thốn, Nhật Bản đặt cược vào ô tô tự lái nhưng đây là thách thức lớn nhất

Với một lượng lớn dân số già cần đến phương tiện giao thông, Nhật Bản đang đặt cược vào ô tô tự lái, nhưng một vụ tai nạn giao thông liên quan đến xe tự lái tại Paralympic là minh chứng cho những thách thức phía trước.

Nhật Bản không phải là nước duy nhất nghiên cứu xe tự lái nhưng chính phủ nước này đang đặt mục tiêu phát triển công nghệ tự lái là ưu tiên hàng đầu.

Năm ngoái, Nhật Bản là quốc gia đầu tiên trên thế giới cho phép một phương tiện có khả năng kiểm soát hoàn toàn trong một số tình huống nhất định hoạt động trên đường phố công cộng. Ô tô của Honda trang bị công nghệ tự lái "cấp độ 3", có nghĩa nó có thể độc lập đưa ra một số quyết định, mặc dù người lái phải sẵn sàng cầm vô lăng trong những trường hợp khẩn cấp.

Nhân viên của Nissan điều khiển xe tự lái chạy thử nghiệm tại Yokohama. Ảnh: AFP.

Chính phủ Nhật Bản cũng thay đổi luật để mở đường cho các phương tiện tự hành. Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản (METI) có kế hoạch cho 40 điểm thử nghiệm taxi tự hành trên toàn quốc vào năm 2025.

Chính sách được thúc đẩy bởi một vấn đề nghiêm trọng: Dân số Nhật Bản già nhất thế giới, đất nước gặp khó khăn bởi tình trạng thiếu lao động dai dẳng. Một báo cáo gần đây của METI cho biết: "trong lĩnh vực vận tải hàng hoá, người lái xe đã trở nên già hơn và tình trạng thiếu hụt nguồn nhân lực trở nên nghiêm trọng". Họ cũng cảnh báo về "những vụ tai nạn giao thông khủng khiếp do người lái xe lớn tuổi mắc lỗi vận hành".

Với nhu cầu lớn, không khó hiểu khi các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản đang "xếp hàng" để trình diện công nghệ của mình. Toyota – hãng xe bán chạy nhất, có kế hoạch chạy xe bus tự lái e-Palette dọc theo những con đường dành riêng cho xe bus trong thành phố thông minh mà hãng đang xây dựng dưới chân núi Phú Sĩ. Xe bus của họ đã chạy thử nghiệm trong làng vận động viên tại Thế vận hội Toyota 2022 nhưng dự án bị đình chỉ sau khi một chiếc xe đã đâm và làm bị thương một VĐV khiếm thị.

Christopher Richter, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu Nhật Bản tại công ty môi giới CLSA, cũng là chuyên gia về ô tô, vụ việc chứng tỏ lĩnh vực này còn một quãng đường rất xa phải đi. "Mọi người nói rằng xe tự lái đã sẵn sàng trong các khu vực được kiểm soát nhưng ngay cả ở đó, nó đã thất bại", ông nói. "Tôi có thể hiểu tại sao đó là ưu tiên của chính phủ, đối với các nhà sản xuất ô tô nhưng xe tự lái trên quy mô lớn có lẽ sẽ không xuất hiện trong thập kỷ này". 

Các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản cũng thừa nhận, công nghệ này vẫn cần có thêm thời gian.

Taxi Easy Ride của Nissan trong một buổi thử nghiệm tại Yokohama diễn ra vào tháng 10 này. Ảnh: AFP.

Khi Nissan tung ra các cuộc thử nghiệm xe taxi tự lái Easy Ride vào năm 2018, họ cho biết dự kiến công nghệ sẽ có mặt trên thị trường từ đầu những năm 2020. Nhưng ông Kazuhiro Doi, Phó chủ tịch toàn cầu phụ trách nghiên cứu của công ty, hiện rất thận trọng: "Sự chấp nhận của xã hội (đối với xe tự lái) chưa đủ cao. Rất ít người có kinh nghiệm lái xe tự hành. Nếu không có kinh nghiệm, tôi nghĩ họ rất khó chấp nhận vì nó quá mới".

Trong tháng này, những chiếc taxi Easy Ride đang trong đợt thử nghiệm thứ 2 trên đường phố công cộng ở Yokohama, trong một khu vực hạn chế được chỉ định riêng.

"Cửa đang đóng", giọng của một người phụ nữ vang lên sau khi một hành khách nhấn nút "đi" trên ô tô và chiếc xe bắt đầu tự khởi hành một cách thận trọng trong trời mưa phùn.

"Khi chúng tôi cung cấp một chuyến đi thử nghiệm cho khách hàng, mọi người đều rất ngạc nhiên. Nó tốt hơn những gì họ mong đợi", Doi nói. Nhưng ông thừa nhận rất khó để nói khi nào taxi tự lái có thể được thương mại hoá tại Nhật Bản. Hiện tại, xe Easy Ride vẫn phải tránh những khu vực "phức tạp" – những con phố hẹp hoặc quanh co. "Thật không may, những khu vực phức tạp lại có nhiều khách hàng", ông nói.

Tham khảo: Japan Times