Đằng sau những phiên livestream bạc tỷ

Liên quan đến quản lý hoạt động thương mại điện tử, trong Công điện số 56 vừa ban hành, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu tăng cường tuyên truyền, hỗ trợ tổ chức, cá nhân thực hiện đăng ký thuế, kê khai, nộp thuế theo quy định.

Xây dựng cơ sở dữ liệu liên thông giữa các ngành, tăng cường trao đổi, kết nối thông tin, chia sẻ dữ liệu với các Bộ, cơ quan liên quan để phục vụ quản lý hoạt động thương mại điện tử, áp dụng các công nghệ hiện đại; đúng quy định pháp luật. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra đối với hoạt động livestream bán hàng, chuyển cơ quan chức năng những trường hợp vi phạm để xử lý theo đúng quy định của pháp luật. Thực trạng hoạt động thương mại điện tử đang phát triển ngày càng đa dạng.

Với một chiếc đèn Led, nhiều KOL và KOC trên mạng đã có thể tạo ra những phiên livestream tiền tỷ. Ảnh minh họa.

Thật khó tin với một chiếc đèn Led, nhiều KOL và KOC trên mạng đã có thể tạo ra những phiên livestream tiền tỷ. Nhiều người cũng đặt ra băn khoăn là những phiên live này có phải đóng thuế không và phải đóng thuế theo mức nào? Có thể nghe tới con số 50 tỷ hay 100 tỷ có vẻ vô lý nhưng nếu biết về cách thức thực hiện các hoạt động này thì lại thấy nó hoàn toàn khả thi. Ví dụ về 1 phiên livestream bán những mặt hàng công nghệ như hộp sạc dự phòng chẳng hạn. Phiên livestream đó có thể đạt giá trị đặt hàng 50 tỷ đồng, nhưng có lẽ chỉ chưa đến 50% số hộp sạc được ship đến tận tay người mua.

Chẳng hạn, với một sản phẩm sạc dự phòng giá niêm yết là 500.000 đồng, trong phiên livestream, 10 người mua đầu tiên sẽ chỉ phải trả 100.000 đồng hoặc thấp hơn. Vì thế lượng "chốt đơn giá sốc" có thể lên đến hàng ngàn thậm chí hàng chục ngàn. Doanh số ghi nhận chắc chắn là tiền tỷ. Tuy nhiên, ngoài những người săn được deal rẻ, số còn lại phần lớn sẽ huỷ đơn. Do đó, thuế chỉ tính trên số tiền thực nhận.

"Ví dụ phiên live 50 tỷ thì chưa chắc được 50 tỷ, còn tùy hủy hoàn trên phiên live. Có thể còn 50, 30, 40% trên con số đấy là doanh thu thực tế", ông Lê Hải Vũ - CEO công ty công nghệ Velaboost cho biết.

Cũng theo ông Vũ, hiện không chỉ có các phiên livestream bán hàng trong nước mà còn có rất nhiều phiên bán hàng trực tiếp từ bên kia biên giới. Chi phí giao hàng rẻ, hàng hoá rẻ hơn và thậm chí lại được miễn thuế VAT với giá trị nhỏ. Lượng người xem, người chốt đơn không hề nhỏ.

"Đang cùng làm thương mại giống nhau mà sản phẩm của họ không phải chịu thuế, chi phí thấp thì cạnh tranh rất khó khăn. Rõ ràng đây là vấn đề trong tương lai khi mà doanh nghiệp nhỏ Việt Nam không xử lý được chắc chắn cực kỳ khó khăn", ông Lê Hải Vũ - CEO công ty công nghệ Velaboost cho biết thêm.

Để xử lý vấn đề này, tại nghị trường quốc hội, mới đây lãnh đạo Bộ Công Thương cũng đã nêu đề xuất hướng tới xem xét bãi bỏ quy định miễn thuế giá trị gia tăng với hàng hóa nhập khẩu giá trị nhỏ, tránh tình trạng nhập khẩu qua thương mại điện tử cạnh tranh với hàng trong nước mà không bị áp thuế.

Có người nợ đến vài tỷ đồng tiền thuế

Thương mại điện tử ngày càng có những cách thức kinh doanh mới và cần phải hiểu rất rõ về nó để quản lý hiệu quả. Công điện của Thủ tướng Chính phủ mới đây cũng cũng chỉ rõ bên cạnh việc nâng cao hiệu quả quản lý thì cũng cần tạo thuận lợi cho hoạt động thương mại, tạo môi trường xuất nhập khẩu minh bạch, công bằng, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Để làm tốt điều này, trước hết cần giúp mỗi người dân, doanh nghiệp khi tham gia thương mại điện tử phải hiểu rõ mình đang làm gì, theo mô hình nào.

Thời gian qua nhiều người kinh doanh tiếp thị liên kết hay còn gọi là Affiliate đã cảm thấy rất bất ngờ khi biết đang nợ thuế thu nhập cá nhân, có người nợ đến vài tỷ đồng.

Một người kinh doanh tiếp thị liên kết nói: "Doanh thu 2023 khi làm với Shopee của mình hơn 6 tỷ và khi tra trên ứng dụng etax thì mình thấy còn phải nộp thêm thuế 1,5 tỷ. Bây giờ nói là thu thêm 25% thực sự là quá bức xúc…".

Ông Hoàng Tùng - Chuyên gia Thương mại điện tử cho biết: "Thực ra có một thực tế là rất nhiều người bán hàng cứ vậy bán hàng thôi và nghĩ khoản tiền thu về là lợi nhuận cho đến khi điều chỉnh về thuế thì nhiều người phải đóng lên tới hàng trăm triệu".

Mặc dù vậy, Tổng Cục thuế cho biết cho biết nghĩa vụ đóng thuế của những người làm tiếp thị liên kết như trên là phù hợp.

Ông Nguyễn Quý Trung - Phó vụ trưởng Vụ Quản lý thuế Doanh nghiệp nhỏ và vừa và Hộ kinh doanh, cá nhân, Tổng Cục Thuế cho biết: "Tiền từ hoạt động tiếp thị liên kết này được trả cho cá nhân, tiền hoa hồng này tất nhiên được hiểu là tiền lương, tiền công. Hết năm thì cá nhân hưởng khoản hoa hồng này phải quyết toán thuế thu nhập cá nhân theo biểu tiến từng phần với 7 bậc".

Liên thông dữ liệu, thực hiện hiệu quả hoạt động thuế thương mại điện tử

Thủ tướng cũng yêu cầu Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các Bộ ngành tiếp tục nghiên cứu, rà soát cắt giảm thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho người kê khai, nộp thuế. Theo các chuyên gia, thực tế trong nhiều năm qua cách tính thuế thương mại điện tử trong đó có hoạt động tiếp thị liên kết không có thay đổi. Tuy nhiên, càng ngày việc thực hiện đã chặt chẽ hơn.

Tổng cục Thuế đã có dữ liệu dữ liệu của hơn 900 website cung cấp dịch vụ thương mại điện tử; dữ liệu về tài khoản thanh toán của trên 121 triệu cá nhân tại gần 100 ngân hàng thương mại. Do đó, việc tính đúng, đủ, tránh thất thu ngân sách đã cơ bản được thực hiện hiệu quả.

Hoạt động thương mại điện tử đang phát triển ngày càng đa dạng. Ảnh minh họa.

Việc công khai các khoản thuế đã đóng và chưa đóng trên etax mobile cũng giúp chính người dân có thể đối chiếu, phát hiện sớm các khoản kê khai chưa hợp lý để từ đó điều chỉnh hoạt động kinh doanh của mình cho phù hợp.

Ông Mai Xuân Thành - Tổng Cục trưởng Tổng cục Thuế, Bộ Tài chính cho biết: "Ngân hàng muốn có hợp tác chặt chẽ hơn nữa trong việc trao đổi dữ liệu, dựa trên nguyên tắc rủi ro. Tức là những tài khoản cá nhân nào mà tiền ra, vào liên tục thì cho chúng tôi số liệu đấy thì chúng tôi sẽ đưa ra tần suất dự báo là bao nhiêu đối chiếu với doanh thu. Xem tài khoản đấy buôn bán gì, đã kê khai nộp thuế chưa thì sẽ lọc ra được".

Bên cạnh việc tăng cường các biện pháp quản lý thuế việc tuyên truyền, làm rõ về thuế thu nhập cá nhân với các hình thức mới là rất cần thiết. 

Mới đây, để nâng cao hiệu quả quản lý, thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của Thủ tướng chính phủ, Tổng cục Thuế cũng đã yêu cầu cục thuế các địa phương tăng cường triển khai các hoạt động này cho người dân, đặc biệt là những người kinh doanh tiếp thị liên kết, livestream bán hàng hiểu rõ, thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế của mình, tránh thất thu thuế cho Nhà nước.

Siết chặt quản lý thuế thương mại điện tử

VTV.vn - Năm 2023, ngành thuế đã quản lý doanh thu thương mại điện tử lên đến 3,5 triệu tỷ đồng và đã thu về 97.000 tỷ đồng cho ngân sách, tăng 16% so với năm 2022.