"Đau đầu" vì nhiều tiền: Chân dung những doanh nghiệp đang nắm giữ lượng tiền mặt lên tới cả chục nghìn tỷ
Với những doanh nghiệp lớn đang niêm yết, việc có trong tay lượng tiền mặt trị giá hàng trăm tỷ, thậm chí hàng nghìn tỷ đồng là điều hết sức bình thường. Những doanh nghiệp có quy mô tầm quốc gia như PV GAS, ACV, Vinamilk, Hòa Phát … thì lượng tiền mặt còn lên tới cả chục nghìn tỷ đồng.
Nhằm phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh, các doanh nghiệp đều ít nhiều nắm giữ một lượng tiền mặt nhất định. Việc nắm giữ bao nhiêu tiền mặt còn phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố như đặc thù ngành nghề kinh doanh, nhu cầu đầu tư…. Tất nhiên cũng có không ít trường hợp có quá nhiều tiền mặt mà không biết sử dụng sao cho hiệu quả nhất.
Dữ liệu của chúng tôi cho thấy, tính đến 31/12/2017, có gần 40 doanh nghiệp trên sàn nắm giữ lượng tiền mặt trị giá trên 1.000 tỷ đồng. Số liệu tiền mặt ở đây bao gồm cả tiền mặt tại quỹ, tiền gửi không kỳ hạn và tiền gửi có kỳ hạn dưới 1 năm (được phân loại là đầu tư tài chính ngắn hạn). Thống kê này không tính đến các định chế tài chính như ngân hàng, bảo hiểm và công ty chứng khoán.
6 doanh nghiệp nắm giữ nhiều tiền mặt nhất đang có trong tay lượng tiền mặt trên dưới 10.000 tỷ, gồm có PV GAS, Petrolimex, Tổng Công ty Cảng hàng không (ACV), Hòa Phát, Vinamilk và Sabeco. Đây đều là những doanh nghiệp đầu ngành trong lĩnh vực trọng yếu của nền kinh tế.
Vị trí quán quân tiền mặt từ lâu vẫn thuộc về Tổng Công ty khí Việt Nam – PV GAS, đạt hơn 26.000 tỷ đồng. Vài năm trở lại đây, lượng tiền mặt của PV GAS luôn được duy trì trên mức 20.000 tỷ đồng.
Dù không nắm giữ lượng tiền lớn như PV GAS nhưng nhiều công ty con khác của PVN cũng có lượng tiền rất lớn như PTSC (PVS): 7.300 tỷ, PV Drilling: 4.000 tỷ, Đạm Cà Mau: 4.000 tỷ, Đạm Phú Mỹ: 3.300 tỷ hay PV Trans: 2.900 tỷ.
Cùng với PV GAS thì Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) và Vinamilk (VNM) là những doanh nghiệp có lượng tiền mặt tăng trưởng khá ổn định theo thời gian – trong khi những doanh nghiệp khác trong top thường có những biến động tăng/giảm khá đột ngột.
Lượng tiền mặt của Hòa Phát (HPG) tăng đột ngột từ mức 5.200 tỷ cuối năm 2016 lên 9.600 tỷ vào cuối quý 2/2017 và tiếp tục tăng lên 14.200 tỷ đồng vào cuối năm. Bên cạnh việc đạt được lợi nhuận ròng kỷ lục 8.000 tỷ trong năm 2017, Hòa Phát còn huy động từ cổ đông thêm hơn 5.000 tỷ cùng việc đi vay thêm một khoản tiền lớn để phục vụ cho việc đầu tư khu liên hợp Gang thép Hòa Phát Dung Quất.
So với cuối năm 2016, vay nợ ngân hàng của Hòa Phát đã tăng gấp đôi từ 6.500 tỷ lên 13.000 tỷ đồng.
Do đặc thù hoạt động kinh doanh, nhìn chung đa phần những doanh nghiệp có nhiều tiền mặt cũng đang đi vay khá nhiều. Trong Top10, chỉ có 2 ông lớn ngành hàng tiêu dùng Vinamilk và Sabeco là có nợ vay dưới 1.000 tỷ đồng.
Một cái tên hiếm hoi nói không với vay nợ là CTCP Xây dựng Coteccons (CTD), hiện có gần 6.000 tỷ đồng tiền mặt và không hề đi vay trong nhiều năm qua.