Đây là 2 yếu tố sẽ quyết định thị trường hàng hóa toàn cầu trong năm 2023

Thị trường hàng hóa biến động theo xung đột và tình hình tại Trung Quốc

Giá cả hàng hóa từ vàng cho đến dầu thô thiết lập các mức cao trong lịch sử vào năm 2022 do tác động của cuộc xung đột Nga-Ukraine và lạm phát tăng mạnh khắp nơi trên thế giới. Dù giới nhà phân tích đưa ra nhiều kịch bản dự báo khác nhau từ lạc quan đến bi quan, nhưng có một điều mà họ đồng thuận là hầu hết các loại hàng hóa khó có thể tăng vọt trên mức cao mà chúng đã đạt được vào năm ngoái.

Ví dụ, giá dầu Tây Texas (WTI) đã tăng lên 122 USD/thùng vào tháng 6 năm ngoái khi Nga, nhà sản xuất lớn thứ ba thế giới, bị phương Tây trừng phạt kinh tế. Đó là mức giá cao nhất của dầu WTI kể từ năm 2008. Nhưng đến đầu tháng 1/2023, giá WTI chỉ giao dịch quanh mức 76 USD/thùng.

Tatsufumi Okoshi, chuyên kinh tế cấp cao tại Nomura Securities, dự báo giá dầu WTI sẽ tăng lên mức 90 USD/thùng nhờ nhu cầu dầu toàn cầu dự kiến tăng lên sau khi Trung Quốc chấm dứt chính sách nghiêm ngặt zero-Covid và và du lịch quốc tế phục hồi. Nước này đã dỡ bỏ quy định cách ly bắt buộc đối với khách nhập cảnh kể từ ngày 8/1.

Okoshi nhận định: “Ngay cả khi đà phục hồi kinh tế của Trung Quốc diễn ra chậm chạp, khiến giá dầu giảm, các nước thuộc liên minh OPEC+ có khả năng cắt giảm thêm sản lượng để giữ giá dầu trên mức 70 USD/thùng”.

Giá khí đốt cũng tăng vọt vào năm 2022. Hồi tháng 8 năm ngoái, chỉ số giá LNG chuẩn ở châu Á (JKM) đạt mức kỷ lục 69 USD/triệu BTU. Tuy nhiên, chỉ số này đứng ở mức khoảng 29 USD/triệu BTU vào đầu tháng 1/2023 do lượng khí đốt dự trữ đạt mức tương đối cao ở châu Âu và Nhật Bản. Okoshi dự đoán chỉ số JKM có thể tăng lên 40 USD hoặc cao hơn khi nền kinh tế Trung Quốc phục hồi.

Giá hàng hóa biến động trong năm 2022

Với số ca nhiễm đang tăng bùng nổ, đại dịch Covid-19 ở Trung Quốc dự kiến đạt đỉnh vào ngày 13/1 với 3,7 triệu ca nhiễm mỗi ngày, theo Công ty phân tích y tế Airfinity (Anh).

Chuyên gia kinh tế Okoshi nhận định khi số ca nhiễm mới hàng ngày đạt đỉnh, Trung Quốc có thể sẽ tăng cường các biện pháp kích thích để thúc đẩy nền kinh tế trong quý 2. Theo ông, động thái đó sẽ tác động đến nhu cầu và dòng chảy hàng hóa trên toàn cầu.

Giá đồng nhạy cảm với nhu cầu của Trung Quốc

Đồng, kim loại quan trọng đối với kinh tế thế giới, đặc biệt nhạy cảm với nhu cầu của Trung Quốc, quốc gia chiếm 50% nhu cầu toàn cầu. Giá đồng tương lai tên Sàn giao dịch kim loại London (LME) đã tăng lên 10.375 USD/tấn hồi tháng 3/2022 do các bất ổn địa chính trị cũng như các nỗ lực phi carbon hóa trên khắp thế giới. Hiện tại, giá đồng trên sàn LME giao dịch quanh mức 8.300 USD/tấn.

Takayuki Honma, nhà kinh tế trưởng của Sumitomo Corporation Global Research, dự báo giá của kim loại này sẽ dao động từ 7.000-9.000 USD/tấn trong năm nay. Ông cho rằng giá đồng khó có thể tăng vượt mức 10.000 USD như năm ngoái.

Chính sách tiền tệ của Mỹ cũng sẽ là chìa khóa để nắm bắt xu hướng giá đồng và các hàng hóa khác. Trong bối cảnh lạm phát, Fed buộc phải tăng lãi suất trong suốt năm 2022, đốt nóng giá đồng đô la Mỹ, đồng tiền được sử rộng rãi nhất để giao dịch trên các thị trường hàng hóa.

Trong báo cáo hồi tháng 12, các nhà kinh tế tại Citi Research cho biết: “Chúng tôi kỳ vọng sự phục hồi kinh tế của Trung Quốc nhờ chính sách kích thích và hỗ trợ sau khi đại dịch Covid-19 lắng xuống và sự xoay trục chính sách của Fed sẽ mở ra các điều kiện thuận lợi để giá đồng phục hồi lên 8.500 USD/tấn vào cuối năm 2023”.

Giá vàng nhạy cảm với thay đổi lãi suất của Fed

Vàng đặc biệt nhạy cảm với những thay đổi về lãi suất của Fed, vì bản thân kim loại quí này không mang lại lãi suất. Tăng lãi suất thường thúc đẩy các nhà đầu tư bán vàng. Giá vàng tương lai chuẩn ở New York hiện giao dịch quanh mức 1.860 USD/ounce, giảm từ mức 2.058 USD được ghi nhận vào tháng 3/2022.

Mỹ tăng lãi suất trong năm 2022

Giới đầu tư vẫn không chắc chắn về việc liệu Fed có giảm lãi suất trong năm nay hay không. Theo giới phân tích, nếu lạm phát vẫn duy trì ở mức cao dai dẳng, thì động thái giảm lãi suất của Fed khó có thể xảy ra, ngay cả khi nền kinh tế Mỹ tăng trưởng chậm lại.

Koichiro Kamei, nhà phân tích thị trường vàng tại Viện Chiến lược thị trường ở Tokyo, nói: “Sau cuộc họp của Ủy ban thị trường mở liên bang, cơ quan hoạch định sách của Fed, vào tháng 3 tới, chúng ta sẽ nắm bắt được thời điểm Fed ngừng tăng lãi suất”. Kamei dự báo giá vàng sẽ dao động từ 1.770-2.100 USD/ounce trong năm nay khi đồng đô la suy yếu.

Các yếu tố khác cũng có thể tác động đến thị trường hàng hóa

Takayuki Honma, nhà kinh tế trưởng của Sumitomo Corporation Global Research, cảnh báo rằng ‘chủ nghĩa dân tộc tài nguyên’ có thể trỗi dậy ở một số nước và điều này sẽ gây ra sự gián đoạn nguồn cung đối với các khoáng sản quan trọng.

Gần đây nhất, vào cuối năm ngoái, chính phủ Indonesia thông báo sẽ cấm xuất khẩu quặng bauxite (nguyên liệu để sản xuất nhôm) bắt đầu từ tháng 6/2023 nhằm thúc đẩy ngành khoáng sản trong nước.

Các nhà kinh tế tại Ngân hàng Goldman Sachs dự báo trong năm 2023, chuyển động của các thị trường hàng hóa sẽ được định hình bởi tình trạng thiếu đầu tư.

Theo Nikkei Asia