Đi tìm 'nàng Mona Lisa' của làng xe Việt

"Khi nhìn thấy xe đẹp, máy đẹp thì [khách hàng] mới có xu hướng làm quen; chứ nếu chỉ nói tâm hồn đẹp trong cái vỏ xấu xí thì sẽ sớm tắt ý định làm quen". Đó là quan điểm của chuyên gia Nguyễn Thanh Hải (Hải Kar) trong một trao đổi với chúng tôi từ năm 2022 về tầm quan trọng của thiết kế xe nếu muốn ghi dấu trong lòng khách hàng.

Toyota cũng phải thay đổi

Dấu ấn của Toyota trong tâm trí của nhiều người vẫn là những mẫu xe gợi vẻ trung tính với thiết kế không có gì quá nổi bật, đi kèm với cảm giác lái như một chiếc xe... bình thường. Nếu tiếp tục áp những mô tả này lên những mẫu xe gần đây như Toyota GR Yaris, Toyota GR Corolla hay Toyota Prius thế hệ thứ 5 có lẽ sẽ sai hết. Toyota đã khác.

Cuối năm 2023, ông Akio Toyoda, Tổng Giám đốc của Toyota thời điểm đó, đã tuyên bố rằng Toyota sẽ "ngưng làm xe nhạt nhẽo, vô vị". Và Toyota đã thực sự chứng minh điều đó với những thay đổi trong dải sản phẩm và ngôn ngữ thiết kế.

Quan tâm đến thiết kế không kém xe từ KIA, Hyundai và Genesis (thương hiệu con của Hyundai). Về bản chất, đây vẫn là hai thương hiệu khác biệt, chí ít là về định hướng sản phẩm, nhưng dường như cùng coi thiết kế xe là một điều được ưu tiên.

Nếu để ý kỹ, ta có thể thấy bộ phận phụ trách thiết kế xe của Hyundai và KIA đã nghiêm túc ra sao khi cho ra những sản phẩm có tính đồng bộ rất cao. Trên xe Hyundai đời trước, đó là thiết kế lưới tản nhiệt thác đổ, hay trên KIA là thiết kế mũi hổ. 

Ngay tại thị trường Việt Nam, ta có thể thấy thiết kế dải sản phẩm của Hyundai mang những đặc trưng đồng nhất; như trên Accent, Elantra hay Stargazer thì đều có dài đèn hậu mảnh, kiểu chữ H cách điệu. 

Có lẽ không phải ngẫu nhiên mà tổ chức World Car Awards đã gọi tên ông Luc Donckerwolke (Phó Chủ tịch Điều hành kiêm Giám đốc Sáng tạo của tập đoàn Hyundai) và ông SangYup Lee (Phó Chủ tịch Điều hành kiêm Giám đốc Thiết kế của thương hiệu Hyundai và Genesis) là cho giải World Car Person of the Year (tạm dịch: Cá nhân nổi bật ngành xe của năm) cho, lần lượt, năm 2022 và năm 2023.

Đâu là "nàng Mona Lisa" ở làng xe Việt?

Như chuyên gia Nguyễn Thanh Hải đã nêu quan điểm, thiết kế của xe là yếu tố đầu tiên tác động đến quyết định đi tiếp của người tiêu dùng; nếu như thiết kế đã không đủ gây ấn tượng từ ban đầu thì có nhiều khả năng khách hàng sẽ bỏ qua luôn mà không tìm hiểu thêm nữa.

Nếu thiết kế đúng với gu của số đông lại đi kèm với một mức giá hợp lý thì bùng nổ doanh số có lẽ là điều không khó để dự đoán. 

Đây chính là trường hợp của VinFast VF 3 khi mẫu xe này đã nhận được tới 27.459 lượt đặt cọc không hoàn lại chỉ sau 66 giờ (2,75 ngày). Để dễ hình dung hơn, hãy nhìn lại Mitsubishi Xpander khi mẫu xe này cần tới cả một năm để đạt doanh số 19.740 chiếc và dẫn đầu thị trường.

Ngoài câu chuyện giá bán, VinFast VF 3 mang đến một giá trị có thể nói là hoàn toàn mới tại thị trường xe Việt Nam. Mẫu xe này vừa phù hợp để làm một phương tiện thay thế xe máy,  nhưng cũng phù hợp để trở thành món "đồ chơi" của những người đam mê xe. 

Ngay sau khi những chiếc đầu tiên được bàn giao, khắp các hội nhóm của VF 3 nói riêng và hội nhóm xe độ nói chung đã liên tục xuất hiện các bài khoe thành quả biến hóa VF 3 theo phong cách riêng.

Phản ứng của thị trường với VinFast VF 3 có thể trở thành một trường hợp tiêu biểu (case study) để các hãng hiểu hơn về thị hiếu của khách hàng Việt Nam, từ đó có thể có những điều chỉnh giúp thị trường xe thêm đa dạng.

Nhằm ghi nhận nỗ lực vượt qua lối mòn, Giải thưởng cho Lựa chọn Tốt đẹp hơn (còn gọi là Giải Better Choice Awards) do Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia đồng tổ chức cùng công ty cổ phần VCCorp, do Bộ kế hoạch và đầu tư chỉ đạo đã mở thêm một hạng mục tại Car Choice Awards - hạng mục giải thưởng đề cao những sản phẩm trong lĩnh vực ô tô, hướng tới người tiêu dùng.

Cụ thể, so với năm 2023 thì Car Choice Awards 2024 có thêm hạng mục Đột phá thiết kế trên xe hiện đại, nhằm tôn vinh những mẫu xe không chỉ có nội - ngoại thất đẹp mắt, mà còn phải tích hợp các yếu tố công thái học, tiện nghi, và chức năng tiên tiến, góp phần nâng cao trải nghiệm người dùng và định hình xu hướng thiết kế xe hơi tương lai.

Hạng mục này được thêm vào nhằm củng cố thêm quan điểm hướng về người tiêu dùng của giải thưởng, đồng thời giúp người tiêu dùng tìm ra được sản phẩm phù hợp hơn với nhu cầu.