Điều tra bổ sung đại án Phạm Công Danh

Sau gần một tháng xét xử và nghị án kéo dài, ngày 7-2, TAND TP.HCM đã tuyên bố trả hồ sơ cho VKSND Tối cao để điều tra bổ sung vụ Phạm Công Danh (giai đoạn 2), Trầm Bê và 44 đồng phạm bị truy tố tội cố ý làm trái . HĐXX nhận thấy vụ án còn nhiều vấn đề chưa được làm rõ, thiếu nhiều chứng cứ không thể bổ sung tại phiên tòa nên đã ra quyết định trả hồ sơ và nêu ra sáu yêu cầu cần được làm rõ.

Ông Trầm Bê có là đồng phạm?

Theo hồ sơ, do cần tiền để trả nợ cho Ngân hàng Xây dựng (VNCB), đảm bảo thanh khoản và tăng vốn điều lệ theo phương án được Ngân hàng Nhà nước phê duyệt, Phạm Công Danh đã chỉ đạo Phan Thành Mai (nguyên tổng giám đốc VNCB) cùng các bị cáo khác dùng tiền của VNCB gửi qua các ngân hàng khác dùng đảm bảo cho 29 công ty khác để vay tiền lại bằng hồ sơ giả mạo.

Số tiền vay được đều được chuyển về cho Danh sử dụng. Tại ba ngân hàng (Sacombank, BIDV và TPBank) bị cáo Danh chỉ gặp trực tiếp bị cáo Trầm Bê, nguyên lãnh đạo Ngân hàng Sacombank), còn hai ngân hàng còn lại chỉ gián tiếp, thông qua cấp dưới đề xuất lên để vay tiền.

HĐXX nhận thấy quá trình xét hỏi công khai tại tòa, các bị cáo là cán bộ của các ngân hàng khác khẳng định không quen biết ông Danh. Họ chỉ biết các công ty do VNCB và ông Danh giới thiệu, không biết mục đích vay tiền thực tế và sau khi vay được dòng tiền đổ về cho cá nhân ông Danh. Các bị cáo này có lỗi chưa tuân thủ đúng quy trình nhưng không cố ý giúp sức cho ông Danh.

Bị cáo Phạm Công Danh và Trầm Bê đang nghe tòa tuyên án. Ảnh: QUỐC VŨ

Tại tòa, bị cáo Trầm Bê khăng khăng cho rằng cùng hành vi như nhau tại ba ngân hàng nhưng chỉ mình bị cáo bị truy tố. Theo ông Bê, việc cho vay như vậy là đúng quy định cũng như quy trình của ngân hàng. Bị cáo Bê nói chỉ phê duyệt chủ trương, không biết mục đích thật của ông Danh và các doanh nghiệp giả mạo hồ sơ vay tiền. Bị cáo này không biết mục đích vay tiền, thực tế bị cáo Danh dùng tiền làm gì, do đó không thể buộc bị cáo đồng phạm tội cố ý làm trái. Sai sót là vì nghiệp vụ của cấp dưới, bị cáo không phục cáo buộc của VKS. 

HĐXX đề nghị VKS đánh giá một cách khách quan, đảm bảo không oan sai, không bỏ lọt tội phạm. Đối với các bị cáo là cán bộ BIDV Gia Định, qua thẩm vấn, tranh tụng tại tòa, đại diện VKS xác định lại các bị cáo vi phạm một điều khoản khác với nội dung cáo trạng truy tố. Như vậy cần xác định lại để có căn cứ xét xử phù hợp, đúng người, đúng tội.

Thiệt hại bao nhiêu? 

Quá trình xét hỏi, có ý kiến cho rằng bị cáo Danh và đồng phạm có dấu hiệu chiếm đoạt tài sản của ngân hàng. Qua xét xử công khai, xác định bị cáo Danh có dùng tiền vay vốn của ba ngân hàng để trả nợ, trả lương nhân viên, nâng vốn điều lệ… Vì vậy theo HĐXX, cần điều tra bị cáo Danh có chiếm đoạt tài sản hay không, chiếm đoạt vào thời điểm nào và chiếm đoạt bao nhiêu.

Trong phần tranh luận, VKS đề nghị HĐXX tuyên thu hồi số tiền hơn 6.100 tỉ đồng từ ba ngân hàng để trả lại cho VNCB vì đây là tiền vật chứng, đồng thời đề nghị làm rõ dòng tiền vay các ngân hàng, nếu là vật chứng thì thu hồi. Nhưng vấn đề này Hiệp hội Ngân hàng có ý kiến cho rằng nếu thu hồi theo yêu cầu của VKS sẽ gây ảnh hưởng rất lớn tới thị trường tài chính và hệ thống ngân hàng.

HĐXX xét thấy cần làm rõ chính xác hơn 6.000 tỉ đồng vi phạm quy định nào, trên cơ sở đó xác định rõ vật chứng đó là của hành vi cố ý làm trái nào của ông Danh bị truy tố cụ thể trong vụ án nào. Hành vi cố ý làm trái đó vi phạm quy định nào của Nhà nước, trên cơ sở đó xác định vật chứng của vụ án, căn cứ để thu hồi. Có như vậy HĐXX mới có thể giải quyết vụ án có căn cứ, đúng quy định của pháp luật.