El Nino đã trở thành ác mộng của các công ty thủy điện

Từ cuối năm 2014, cụm từ El Nino đã được nhắc đến khá nhiều, cảnh báo cho một tương lai khó khăn của các ngành có liên quan đến nước. Đến năm 2015, do El Nino, các tỉnh ở Nam Trung Bộ, Tây Nguyên và Đông Nam Bộ phải đối mặt với hạn hán kỷ lục trong 40 năm qua.

Doanh nghiệp thủy điện thiếu nước

Đối với doanh nghiệp thủy điện nói riêng, sản lượng của các nhà máy thủy điện phụ thuộc trực tiếp vào thủy văn, cụ thể là lượng mưa và dòng chảy của các sông. Do đó, El Nino đã trở thành mối đe dọa thực sự khi sản lượng thủy điện của Việt Nam năm 2015 giảm 6% do hiện tượng thiên nhiên này.

Báo cáo mới công bố của CTCK BSC thống kê, tính chung năm 2015, lượng mưa thiếu hụt khoảng 20-40% so với trung bình nhiều năm. Cụ thể, lượng mưa khu vực Nam Trung Bộ thiếu hụt 30-50% so với trung bình nhiều năm, còn khu vực Tây Nguyên và Đông Nam Bộ thiếu hụt 20-70%.

Dòng chảy các sông đều thâm hụt so với trung bình nhiều năm. Tại Bắc Bộ, dòng chảy thấp hơn trung bình nhiều năm từ 20-70%. Ở Trung Bộ và Tây Nguyên cũng ở tình trạng tương tự. Tại Nam Bộ, tổng lượng dòng chảy thấp hơn trung bình nhiều năm từ 10-60%.

Trong 2 tháng đầu năm 2016, sản lượng các nhà máy thủy điện như Thủy điện miền Nam (mã: SHP), Thủy điện miền Trung (mã: CHP) giảm lần lượt 37% và 44%.

BSC nhận định, năm 2016 tiếp tục là năm khó khăn của thủy điện, đặc biệt là trong những tháng mùa khô ở miền Trung và miền Nam do phải ưu tiên nước cho sinh hoạt và thủy lợi vùng hạ lưu.

Tuy nhiên, nhiệt điện được hưởng lợi

El Nino dẫn đến lượng mưa và dòng chảy thâm hụt nặng so với trung bình nhiều năm gây khó khăn cho hoạt động sản xuất thủy điện trong khi các nhà máy nhiệt điện được hưởng lợi gián tiếp. Sản lượng thủy điện giảm là cơ hội cho các DN nhiệt điện được huy động nhiều hơn và giá bán trên thị trường phát điện cạnh tranh cao hơn.

Trái ngược với sản lượng sụt giảm của các công ty thủy điện, trong 2 tháng đầu năm, sản lượng của CTCP Nhiệt điện Nhơn Trạch (mã: NT2) tăng 7% so với cùng kỳ.

Bên cạnh đó, tính đến 11/13/2016, có 15/51 nhà máy đã rút khỏi thị trường phát điện cạnh tranh. Do vậy, sản lượng nhiệt điện tăng mạnh để bù đắp cho lượng điện thiếu hụt từ thủy điện.

BSC dự báo năm 2016, lượng mưa sẽ thiếu hụt khoảng 25-50% so với TB nhiều năm, tiếp tục ảnh hưởng đến sản lượng sản xuất của các nhà máy thủy điện.

Dòng chảy các sông năm 2016 cũng được dự báo thấp hơn trung bình nhiều năm từ 50-70% đối với khu vuệc Nam Bộ, 60-80% đối với khu vực Trung Bộ. Dòng chảy các sống tại khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ sẽ thấp hơn TBNN 60-80% từ tháng 2-4 và thấp hơn TBNN 30-50% từ tháng 5 đến tháng 6.

Tuy nhiên công ty chứng khoán này hy vọng, nếu La Nina xảy ra vào cuối năm 2016 là cơ hội cho các nhà máy thủy điện phục hồi mạnh mẽ nhờ lượng nước về tăng mạnh vào mùa khô.