Ngành sách lãi tiền tỉ năm 2013

Tăng trưởng giảm, nhưng lợi nhuận sau thuế của toàn ngành lại tăng 9,3% so với năm 2012.

Trong ngày 24/03 tại Tp HCM đã diễn ra Hội nghị Tổng kết công tác quản lý nhà nước về xuất bản phát hành năm 2013 và triển khai nhiệm vụ 2014 với sự tham gia của Cục xuất bản, các đơn vị chức năng, quản lý và đại diện các NXB trên địa bàn cả nước.

Hội nghị cung cấp nhiều thông tin quan trọng xoay quanh vấn đề xuất bản năm 2013. Thống kê từ Cục xuất bản cho biết cho biết, năm 2013, toàn Ngành xuất bản xuất bản 26.933 cuốn với 279.720.000 bản, so với năm 2012 giảm 3,8% về cuốn và 7% về bản.

Như vậy, ước tính mức hưởng thụ bình quân đạt 3,2 bản sách/người, giảm 0,2 bản so với năm 2012. (con số này vẫn tính cả sách giáo khoa - PV).

Tín hiệu đáng mừng là một số NXB đã hoạt động sản xuất kinh doanh có lãi như NXB Kim Đồng (25 tỉ đồng), NXB Chính trị Quốc gia - Sự thật (22,7 tỉ đồng), NXB Trẻ (10,71 tỉ đồng), NXB Giáo dục VN (8,024 tỉ đồng). Nhưng hầu hết các NXB còn lại gặp nhiều khó khăn. Một số NXB hoạt động không có lãi, thậm chí còn lỗ, dẫn đến tình trạng nợ thuế, nợ tiền thuê nhà đất như NXB Thanh Hóa, NXB Đà Nẵng, NXB Văn hóa thông tin, NXB Thể dục thể thao, NXB Hải Phòng, NXB Đại học Cần thơ, NXB Đại học sư phạm Tp HCM, NXB Đại học Kinh tế quốc dân....

Nhiều NXB trên cả nước tham gia Hội nghị

Nhìn chung toàn ngành sách không có nhiều biến động. Tổng doanh thu của toàn ngành là 1.997,304 tỉ đồng (giảm 7,0% so với năm 2012), nhưng nộp ngân sách lại tăng 1,0% - đạt mức 43,974 tỉ đồng. Lợi nhuận sau thuế tăng 9,3% do các NXB tiết kiệm chi phí, sử dụng tối đa các nguồn lợi nhuận của các hoạt động kinh tế khác. Năm 2013 chúng ta đã nhập khẩu 50 triệu bản sách, đạt 17,8 triệu đô la. Xuất khẩu 371.000 bản, đạt 3,7 triệu đô la.

Việc xuất hiện Ngày sách Việt Nam (21/4) kể từ năm nay cho thấy Nhà nước đã nhìn ra tầm quan trọng của việc đọc và phát hành sách trong khi thế giới đang chuyển từ giai đoạn kinh tế công nghiệp sang nền kinh tế tri thức. Tuy nhiên Cục XB cũng nhận định sách được xuất bản nhiều nhưng sách có giá trị chiếm tỷ lệ không cao. Đây là thách thức lớn cho ngành sách để cân đối giữa việc tồn tại trên thị trường và nâng cao chất lượng.

Cục trưởng Chu Văn Hòa cho biết: "Do xu hướng xuất bản chạy theo lợi nhuận nên một số NXB xuất bản loại sách có nội dung vô bổ hoặc có giá trị thấp. Không có nhiều đầu tư công sức cho những cuốn sách có giá trị để tăng thương hiệu NXB. Nhiều NXB còn buông lỏng quản lý chưa thực hiện nghiêm quy trình xuất bản dẫn đến những sai sót về nội dung xuất bản phẩm."

Ông cũng tỏ ra quan ngại với những sai sót hết sức ngô nghê mà các biên tập viên và lãnh đạo NXB có thể mắc phải. Những sai sót trong xuất bản hiện nay đang tập trung vào các nhóm vấn đề như: sai về câu chữ, kiến thức cơ bản; sai sót về sự kiện, thời gian, nhân vật lịch sử; nội dung dung tục, phản cảm; thể hiện không đúng hoặc không đầy đủ chủ quyền biên giới, lãnh thổ quốc gia; sách tham khảo học sinh có nguồn gốc nước ngoài sử dụng hình ảnh minh hoạt sai chủ quyền quốc gia; sách tham khảo có nội dung phản cảm, phản giáo dục; phản ánh hiện thực xã hội một cách phiến diện...

Phát biểu của Cục trưởng Chu Văn Hòa

Trong năm 2013, Cục XB đã xử lý 124 xuất bản phẩm vi phạm về nội dung, trong đó đình chỉ phát hành và đề nghị NXB có quyết định tự thu hồi 25 cuốn; chuyển thanh tra các cấp xử phạt 14 cuốn; nhắc nhở, yêu cầu khi tái bản phải sửa chữa 13 cuốn; không tái bản, nối bản 05 cuốn....

Cục XB nhận định nhiệm vụ quan trọng cho ngành trong năm 2014 là triển khai xây dựng đề án Giải thưởng sách Quốc gia, quảng bá xuất bản phẩm Việt Nam ra nước ngoài; và xây dựng, khôi phục mạng lưới phát hành sách cấp huyện, vùng sâu vùng xa....

Trong phần tham luận của các NXB nổi lên đề xuất của NXB Trẻ về ý tưởng quảng bá cho việc đọc sách toàn dân bằng hình ảnh người lãnh đạo đất nước cùng đọc sách. Ông Nguyễn Minh Nhựt - GĐ NXB Trẻ cũng cho rằng ngày sách chỉ tổ chức trong một ngày 21/4 thì quá ngắn cho việc tạo hiệu ứng tới bạn đọc, ông đề nghị một chiến lược truyền thông và sự kiện từ ngày 24 đến 30/4.

Các đơn vị phát hành tư nhân như Fahasa tỏ ra khá tự tin trong việc đối phó với tình hình mới, xác định sẵn lòng đối mặt với mọi thách thức của thời đại từ việc mở rộng mạng lưới phát hành đến việc chuyển đổi sang hình thức kinh doanh và đọc sách điện tử; trong khi đó một số NXB có nhiệm vụ chính trị như NXB Lao động hay NXB Giáo dục vẫn tỏ ra quan ngại trước những khó khăn sắp tới.

Theo Hồ Hương Giang