Phó Chủ tịch IDG Ventures Vietnam: “Thất bại lớn nhất là chọn sai người”

Là một trong những quỹ đầu tư mạo hiểm tiên phong tại Việt Nam, IDGVV đã đầu tư và giúp đỡ thành công nhiều doanh nghiệp khởi nghiệp và phát triển trong lĩnh vực công nghệ thông tin, viễn thông, truyền thông, giáo dục như VNG, VC Corp, FBNC, Vietnamwork, Vatgia.com…

Trong một sự kiện gần đây, ông Nguyễn Hồng Trường - Phó Chủ tịch IDGVV đã có những chia sẻ rất hữu ích dành cho các start-up Việt Nam.

Tránh sáng tạo lại bánh xe

Ông Trường cho biết có 3 bài học quý giá mà ông rút ra được trong 10 năm qua.

Bài học đầu tiên là Tránh sáng tạo lại bánh xe hay nói cách khác là đưa ra các sản phẩm và mô hình thiếu tính mới và sáng tạo. Theo ông Trường, điều này không chỉ đúng với Việt Nam mà còn đúng trên toàn thế giới. 10 năm trước khi mọi thứ còn mới mẻ, một số start-up có thể thành công bằng cách sao chép lại một mô hình đã thành công khác. Tuy nhiên, trong tình hình hiện nay, nếu không có sự sáng tạo rất khó đạt được kết quả tốt.

Bài học thứ hai là nên Kết hợp mô hình kinh doanh (điều mà mình đam mê, ám ảnh) và tình hình thực tế. "Khi đầu tư, chúng tôi quan tâm xem người doanh nhân đó có sự đam mê, ám ảnh gì và họ giải quyết được vấn đề gì cho chính mình", ông Trường nói.

Điều thứ 3 mà Phó Chủ tịch IDGVV nhận thấy trong hơn 1 thập kỷ qua là hiện nay các công ty khởi nghiệp đã nhận được rất nhiều hỗ trợ, chứ không khó khăn như thế hệ start-up đầu tiên.

Thất bại lớn nhất với nhà đầu tư là chọn sai người

Theo ông Trường, các quỹ thường đầu tư theo một portfolio (danh mục đầu tư), vì vậy việc có một vài thương vụ không thành công là chuyện khó tránh khỏi. Với ông, thất bại lớn nhất chính là lựa chọn sai người để rót vốn. "Đây là điều đau lòng nhất với nhà đầu tư. Nó cũng giống như các start-up chọn sai cofounder (người đồng sáng lập)", ông Trường nhấn mạnh.

Phó Chủ tịch IDGVV cho biết khi lựa chọn một dự án để đầu tư, quỹ của ông thường áp dụng nguyên tắc 3P: People (Con người); Product (Sản phẩm) và Plan (Kế hoạch). Trong đó, con người là yếu tố quan trọng nhất.

Chia sẻ về việc huy động vốn của các start-up, ông Trường cho biết "90% các thương vụ rót vốn là do nhà đầu tư gõ cửa". Điều đó có nghĩa nếu sản phẩm của bạn đủ hay thì các nhà đầu tư sẽ tự tìm đến bạn.

Start-up nên chia phần trăm với nhà đầu tư thế nào?

Khi nhà đầu tư rót vốn vào start-up, họ sẽ nhận lại quyền lợi trong công ty đó dưới dạng cổ phần. Trên thế giới, nhiều thương vụ áp dụng tỷ lệ 70-30, tức là start-up chiếm 70% cổ phần còn nhà đầu tư sở hữu 30% còn lại.

Tuy nhiên, theo Phó Chủ tịch IDGVV, việc nên chia thế nào còn tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể. Khi IDG mới đầu tư vào Việt Nam cũng từng áp dụng tỷ lệ này, nhưng sau đó cũng có nhưng thương vụ chỉ sở hữu 25 hoặc 20% cổ phần của công ty.

Ngược lại, có những mô hình cần rất nhiều vốn hoặc phải chấp nhận rủi ro cao thì nhà đầu tư có thể sở hữu đến 70% cổ phần của công ty.

"Nếu sản phẩm của bạn thật sự tốt, các nhà đầu tư sẽ không muốn lấy quá nhiều cổ phần của bạn. Bởi vì họ muốn bạn có động lực để phát triển sản phẩm của mình. Nhưng nếu sản phẩm của bạn chưa đủ hay, các nhà đầu tư sẽ muốn chiếm một lượng cổ phần cao giống như bảo hiểm cho những rủi ro mà họ có thể gặp phải", ông Trường nói.