Trước thềm ĐHCĐ VNH: Dấu hỏi cho khoản lỗ mang tên "xử lý hàng tồn kho"?

Ngày 4/5 tới đây, Công ty cổ phần Thủy hải sản Việt Nhật (VNH) sẽ tiến hành ĐHCĐ thường niên 2015 với nhiều thông tin hứa hẹn có thể căng thẳng do tình hình làm ăn bết bát của công ty này trong năm vừa qua.

Trước thềm ĐHCĐ, VNH đã kịp công bố kết quả kinh doanh quý 1 với khoản lỗ 918 triệu đồng – nối tiếp chuỗi thua lỗ liên tục của VNH trong thời gian 2 năm trở lại đây.

Xử lý hàng tồn kho

Năm 2012, VNH chính thức thua lỗ 9,6 tỷ đồng. Đó không phải là điều quá nghiêm trọng, khoản lỗ cũng không phải là khổng lồ để cổ đông lo lắng. Tuy nhiên, vấn đề không phải là con số 9,6 tỷ đồng. Kết quả kinh doanh của VNH năm 2012 bắt đầu những sự kiện liên quan đến hàng tồn kho của công ty.

Quý 4/2012, khoản lỗ từ việc xử lý hàng kém phẩm chất là 11,5 tỷ đồng – là nguyên nhân chính khiến công ty thua lỗ cả năm 2012.

Đến năm 2013, khoản lỗ này lên tới 38,3 tỷ đồng. Công ty thoát lỗ năm 2013 là nhờ việc thanh lý nhà xưởng – và sau đó lại phải đi thuê để tiến hành sản xuất. Đó lại là một câu chuyện khác.

Cũng khoản lỗ từ xử lý hàng kém phẩm chất năm 2014 là 35,8 tỷ đồng – căn cứ giải trình của VNH. Năm 2014, không có khoản lợi nhuận khác, Thủy hải sản Việt Nhật lỗ 43,5 tỷ đồng. So với vốn điều lệ trên 80 tỷ đồng, khoản lỗ năm 2014 của công ty không hề nhỏ.

Xung quanh vấn đề này, HĐQT VNH cho biết trong quá trình kiểm kê kho nguyên liệu và thành phẩm với sự cố không mong muốn đã xảy ra làm ảnh hưởng đến chất lượng nguyên liệu và thành phẩm do đó công ty đã xử lý một lượng lớn hàng kém phẩm chất làm cho lợi nhuận đã thấp, lại còn giảm sâu.

Tính 3 năm liên tiếp, khoản lỗ từ việc xử lý hàng tồn kho của VNH lên tới 83,7 tỷ đồng, vượt vốn điều lệ của công ty. Như vậy, chỉ với việc đánh giá lại hàng tồn kho, trong vòng 3 năm, một lượng tiền lớn hơn vốn điều lệ của VNH đã hoàn toàn bốc hơi.

Chúng tôi cũng lưu ý, các thành viên HĐQT và Ban giám đốc của VNH hiện còn nắm giữ số lượng không đáng kể cổ phiếu của công ty. Thị giá cổ phiếu VNH hiện tại thậm chí chưa bằng một cốc trà đá! Có nghĩa là, HĐQT và Ban giám đốc công ty sẽ chẳng mảy may ảnh hưởng quyền lợi nếu tài sản của VNH bốc hơi.

Ngành nghề kinh doanh chính: “Đi đâu loanh quanh...”

Câu chuyện ngành nghề kinh doanh của Thủy hải sản Việt Nhật cũng tương đối thú vị.

Cuối năm 2013, công ty này cho biết đã ký thỏa thuận với đối tác Nhật Bản có tên Internet Service với mục đích hợp tác sản xuất mặt hàng bột nêm. Đây quả thực là một bước ngoặt của VNH khi công ty này được biết đến với các sản phẩm về thủy hải sản. Kế hoạch được đặt ra bao gồm việc Internet Service sẽ mua 2 triệu cổ phiếu VNH, chiếm gần 25% vốn điều lệ công ty. Ngay sau đó, ông Nguyễn Văn Nhựt – Chủ tịch HĐQT đăng ký bán 2 triệu cổ phiếu theo yêu cầu của đối tác Nhật Bản.

Hơn 1 năm đã trôi qua, sau khi công ty bán toàn bộ hàng tồn kho, máy móc thiết bị và nhà xưởng (để chuẩn bị cho ngành hàng mới?), Thủy hải sản Việt Nhật lại tiến hành....thuê địa điểm, và vẫn sản xuất kinh doanh thủy hải sản. Sản phẩm bột nêm thậm chí còn chưa xuất hiện trong danh sách các hoạt động kinh doanh chính của VNH.

Ông Nguyễn Văn Nhựt đã bán gần hết số lượng cổ phiếu nắm giữ, và đối tác Nhật Bản vẫn chưa có tên trong danh sách cổ đông lớn hay thành viên HĐQT công ty.

Năm 2015, trong tờ trình ĐHCĐ, kế hoạch kinh doanh của công ty bắt đầu có định hướng xúc tiến nhanh quá trình hợp tác với đối tác Nhật Bản để xây dựng xí nghiệp sản xuất bột nêm tại Long An. VNH có vẻ vẫn chưa từ bỏ ý định táo bạo này.

Trong tài liệu ĐHCĐ thường niên 2015 được công bố, ở phần báo cáo của HĐQT và Tổng giám đốc, VNH vạch ra kế hoạch lợi nhuận 4,5 tỷ đồng năm 2015. Tuy nhiên, tờ trình kế hoạch kinh doanh chính thức, con số lại là 6 tỷ đồng.

Rất nhiều vấn đề của Thủy hải sản Việt Nhật hiện đang được cổ đông quan tâm - mặc dù toàn bộ các cổ đông hiện tại của VNH đều là cổ đông nhỏ lẻ.

Đan Nguyên