Độc đáo phiên 28 Tết ở một chợ cổ có tuổi đời gần 700 năm

Chợ Bể nằm tại xã Giao Nhân, huyện Giao Thuỷ, tỉnh Nam Định là nơi buôn bán tập trung các mặt hàng thiết yếu phục vụ nhu cầu của người dân trong vùng như quần áo, nông sản, hoa quả đến hải sản, sản phẩm đan lát thủ công... Đã thành thông lệ, chợ chỉ họp 6 buổi sáng trong tháng vào mồng bốn, mồng tám, mười bốn, mười tám và hai mươi bốn, hai mươi tám. Riêng phiên chợ 28 Tết bao giờ cũng là phiên đông nhất trong năm và kéo dài từ sáng tới chiều.

Chợ Bể đã trải qua hàng trăm năm lịch sử với nhiều lần cải tạo, nâng cấp song vẫn còn lưu giữ lại những nét đẹp cổ kính, truyền thống, mộc mạc cả trong văn hóa giao thương lẫn kiến trúc chợ cổ. Theo người dân địa phương, ước chừng chợ này có tuổi đời gần 700 năm.

Chợ Bể với quy mô lên đến gần 4 mẫu được xây dựng và phục vụ chủ yếu là người dân vùng văn hóa lúa nước đồng bằng Sông Hồng. Vì vậy trong kiến trúc mang hơi hướng của văn hóa lúa nước, văn hóa vùng miền. Chợ được xây dựng thành nhiều dãy quán cổ, nguyên bản chợ được xây dựng bằng gạch đất nung sản xuất thủ công.

Trong phiên chợ 28 Tết sáng nay có hàng trăm mặt hàng được bày bán. Chợ nằm ở vị trí trung tâm của huyện Giao Thủy, cạnh Quốc lộ 37B, cách Sông Hồng chỉ khoảng 4 – 5km, bên kia Sông Hồng là tỉnh Thái Bình. Vì vậy Chợ Bể không chỉ thuận tiện cho việc giao thương của người dân các xã, thị trấn xung quanh trên địa bàn huyện mà còn thu hút nhiều thương lái từ các huyện lân cận và một số tiểu thương, người dân tỉnh Thái Bình sang buôn bán.

Ngoài các mặt hàng đan lát ở dãy chợ "cổ" thì lá dong gói bánh chưng là một mặt hàng không thể thiếu. Hiện lá dong đang được bán với giá 45.000đ/100 lá loại nhỏ.

Chị Thu (trú tại xã Giao Châu, huyện Giao Thuỷ, Nam Định) chủ cơ sở chuyên buôn bán nước mắm Sa Châu cho biết, phiên chợ sáng nay đông người dân đi chợ hơn so với năm ngoái.

Hiện chợ Bể được giao cho Hội cựu Chiến binh của xã làm Ban quản lý, tổ chức sắp xếp, vận hành, đảm bảo các hoạt động họp chợ, duy tu, bảo dưỡng, an ninh trật tự. Chợ chia khu vực bán hàng rất quy củ, ngăn nắp, trật tự, khoa học. Dãy chợ cổ bán các mặt hàng truyền thống còn dãy nhà mái bằng bán quần áo...

Dụng cụ bắt cá truyền thống được người dân đan lát bằng tay bày bán ở dãy chợ "cổ" thu hút sự quan tâm của nhiều người.

Hàng trăm năm về trước, khu vực Chợ Bể là vùng đất cửa biển, chợ được nằm cạnh bến sông để thuận tiện giao thương. Cũng chính vì là chợ giáp biển, các sản phẩm thủy hải sản do bà con ngư dân đánh bắt được tập trung buôn bán ở chợ nên người dân lấy tên là chợ Bể (bể tức là biển).

Một trong những mặt hàng hải sản nổi tiếng ở chợ Bể là cá khoai. Hiện giá cá khoai dao động từ 130.000đ - 160.000đ/kg tuỳ loại.

Chợ Bể sau một thời gian dài hoạt động, các công trình, dãy nhà mái ngói cổ, truyền thống đã xuống cấp nghiêm trọng. Hiện chỉ còn lại 6 dãy nhà ngói cổ còn tạm sử dụng được nhưng mỗi mùa mưa gió, bão bùng đến thì khá nguy hiểm cho tiểu thương.

Nhiều vị trí mái tre, nứa mục, dột nát không còn sử dụng được. Nhiều dãy nhà phải đập đi xây lại, lợp tôn.

Gạch xây dựng các dãy quán "cổ" là gạch tay không lỗ, hiện các mạch vữa đã mòn theo thời gian.