Đơn hàng 11,3 tỷ USD của VietJet và cuộc chiến nảy lửa Boeing - Airbus

Chiều 23/5, dưới sự chứng kiến của Tổng thống Mỹ Barack Obama và Chủ tịch nước Trần Đại Quang, hãng hàng không VietJet đã ký thỏa thuận thuê mua 100 chiếc Boeing 737 MAX 200 của tập đoàn đến từ nước Mỹ.

100 chiếc máy bay mới giúp đa dạng hóa đội bay của VietJet hiện chỉ toàn máy bay Airbus.

Nhận định về động thái này, George Ferguson - chuyên gia đến từ Bloomberg Intelligence - cho rằng sẽ có một trận chiến giành quyền kiểm soát thị trường Đông Nam Á đang tràn ngập các hãng hàng không giá rẻ và chắc chắn Airbus sẽ không nằm ngoài cuộc chiến ấy.

Đơn hàng trị giá 11,3 tỷ USD giúp củng cố vị trí nhà sản xuất máy bay cánh đơn hàng đầu thế giới của Boeing. Sau khi để thua Airbus trong vài năm gần đây, tập đoàn có trụ sở tại Chicago đang tìm cách vượt mặt Airbus. Hai hãng liên tục tung ra các sản phẩm mới để cạnh tranh ở dòng máy bay thân hẹp - Boeing 737 Max và Airbus A320neo - để bắt kịp nhu cầu của thị trường.

Thương vụ này cũng cho thấy VietJet đang có một bước ngoặt về chiến lược. Trước đây VietJet chỉ gắn bó với một loại máy bay duy nhất là Airbus 320 nhằm giảm chi phí phụ tùng cũng như chi phí đào tạo phi công.

Hãng hàng không chưa đầy 5 năm tuổi đời hồi tháng 11 năm ngoái vừa ký một hợp đồng mua 30 chiếc A320neo trị giá 3,6 tỷ USD (mức giá niêm yết), nâng tổng số máy bay mà ký hợp đồng thuê-mua với Airbus lên con số hơn 100 chiếc. Phía trụ sở chính của Airbus tại Tolouse – Pháp cho biết: “Hiện tại, VietJet vẫn là khách hàng của chúng tôi trong gia đình A320".

Mức giá trị 11,3 tỷ USD của thương vụ giữa Boeing và VietJet cũng chỉ là mức giá niêm yết. Thông thường các hãng hàng không sẽ tiến hành thương lượng để được giảm giá.

Boeing sẽ giao lô máy bay 737 Max 200 cho VietJet bắt đầu từ năm 2019. Phó giám đốc bán hàng khu vực của Boeing - Dinesh Keskar chia sẻ, thương vụ với VietJet được "thai nghén" kể từ khi phái đoàn Việt Nam sang thăm Mỹ hồi tháng 7/2016.

“Đơn đặt hàng của VietJet sẽ có tác động lớn đến hướng đi của Boeing. Thị trường hàng không giá rẻ Việt Nam đang phát triển và sẽ trở thành thị trường quan trọng trong khu vực trong tương lai.” Keskar cho biết.

Với sức chứa 200 khách, được thiết kể đạt hiệu suất cao hơn phiên bản 737 hiện tại và rất phù hợp với các hãng hàng không giá rẻ, chiếc Max 200 cũng giành được đơn hàng từ Ryanair - hãng hàng không đến từ Ireland.

Quyết định của VietJet cũng cho thấy có vẻ như hãng đang đặt mục tiêu thiết lập mô hình kinh doanh dựa trên mô hình của vị tiền bối Ryanair.

Trong khi đó Shukor Yusof - chuyên gia đến từ công ty tư vấn hàng không Endau Analytics Malaysia nhận định có thể VietJet đang cân nhắc liệu họ có thể nhận được những chiếc Airbus A320 đủ nhanh để có thể đáp ứng mục tiêu tăng trưởng hay không. 3 năm qua thị trường hàng không Việt Nam đều đặn tăng trưởng trung bình 20% mỗi năm.

Số lượng đơn đặt hàng máy bay từ thị trường hàng không giá rẻ châu Á ngày càng gia tăng. Hãng hàng không Lion Air của Indonesia và IndiGo của Ấn Độ cũng đang dự kiến mở rộng đội bay.