Elon Musk có biến Twitter thành được… Wechat?

Khi Musk chuẩn bị nắm quyền điều hành Twitter - giả sử ông “chồng” đủ 44 tỷ USD - thì chắc chắn CEO Tesla đang nuôi dưỡng tham vọng lớn đối với công ty. Bằng cách theo đuổi mô hình WeChat, ứng dụng phổ biến của Trung Quốc với khoảng 1,3 tỷ người dùng Musk dự đoán sẽ đưa Twitter vượt xa hơn tiềm năng một nền tảng truyền thông xã hội như hiện tại. Twitter hiện có khoảng 200 triệu người dùng hoạt động hàng ngày, một con số mà Musk muốn nâng lên 1 tỷ.

Tuy nhiên, để đạt đến tầm cao kiểu WeChat sẽ đòi hỏi những rào cản mở rộng chưa từng có ở Mỹ, nơi mà sự cạnh tranh tràn lan, sự thận trọng của quyền lực tập trung và những rào cản quy định sẽ khiến mọi khát vọng của Musk đều không thể đạt được.

Dĩ nhiên, Musk không phải là doanh nhân đầu tiên ghen tị với sức mạnh của WeChat, thuộc sở hữu của tập đoàn công nghệ Trung Quốc Tencent. Mặc dù một số ứng dụng và trang web do Hoa Kỳ phát triển tự hào có nhiều người dùng hằng ngày hơn WeChat, nhưng không có ứng dụng và trang web nào có thể tái tạo phạm vi và sự phổ biến của nó. Người dùng WeChat gửi tin nhắn, thanh toán, đi xe lửa, đặt đồ ăn, mua sắm trực tuyến, đặt lịch hẹn với bác sĩ, thanh toán hóa đơn, v.v. trong cùng một ứng dụng.

Musk biết quá rõ điều này, dựa trên cơ sở sản xuất của Tesla ở Thượng Hải. Trong cuộc họp vào hôm thứ Năm với nhân viên Twitter, lần đầu tiên kể từ khi đạt được thỏa thuận mua lại công ty vào tháng 4, Musk đã khen ngợi ứng dụng này trong khi thảo luận về cách thúc đẩy tiềm năng của Twitter.

“Tôi nghĩ WeChat là một ứng dụng tuyệt vời, nhưng không có bất cứ thứ gì giống WeChat bên ngoài Trung Quốc,” Musk nói, theo Recode. “Và tôi nghĩ rằng có một cơ hội thực sự để tạo ra điều đó. Bạn hầu như sống trên WeChat ở Trung Quốc vì nó rất hữu ích cho cuộc sống hàng ngày của bạn. Và tôi nghĩ nếu chúng ta có thể đạt được điều đó, hoặc thậm chí gần đạt được điều đó với Twitter, thì đó sẽ là một thành công to lớn.”

Musk không phải là doanh nhân đầu tiên ghen tị với sức mạnh của WeChat

Vậy điều gì ngăn cản Twitter, Facebook, Snapchat hoặc bất kỳ ứng dụng nào khác trở thành WeChat của Mỹ?

Ở cấp độ cơ bản nhất, không có công ty nào trong số này đặt tại Trung Quốc. Kể từ khi WeChat ra mắt vào năm 2011, chính phủ Trung Quốc đã hỗ trợ ứng dụng này thông qua các khoản trợ cấp và cấm các đối thủ cạnh tranh nước ngoài. Đổi lại, các quan chức Trung Quốc có được quyền truy cập vào lượng dữ liệu khổng lồ, biến ứng dụng này thành một công cụ giám sát của chính quyền.

Ngoài ra, bất kỳ siêu ứng dụng đầy tham vọng nào cũng phải đối mặt với sự cạnh tranh không ngừng từ các đối thủ trong và ngoài nước, một số đã có chỗ đứng trong bối cảnh kỹ thuật số.

Đặc biệt, Apple và Google sở hữu một hệ sinh thái khổng lồ thông qua các công cụ nhắn tin, bộ xử lý thanh toán kỹ thuật số và cửa hàng ứng dụng được tích hợp trong hệ điều hành điện thoại thông minh của họ. Như tổng biên tập của The Verge, Nilay Patel, đã tweet hôm thứ Năm: “Elon Musk đối đầu với Mark Zuckerberg và Evan Spiegel trong cuộc chiến xây dựng siêu ứng dụng kiểu WeChat cho Hoa Kỳ sẽ là một lễ hội vì Apple sẽ là người đưa các tính năng đó vào Message đầu tiên.”

WeChat được chính phủ Trung Quốc hỗ trợ

Hơn nữa, Twitter sẽ cần phải thành công khi Meta, một công ty có số nhân viên gấp gần 10 lần, phần lớn đã thất bại.

Giám đốc điều hành Meta, Mark Zuckerberg, đã vạch ra ý định khoảng 3 năm trước để biến Facebook thành một ứng dụng giống WeChat, chứa đầy “cuộc gọi, trò chuyện video, nhóm, câu chuyện, doanh nghiệp, thanh toán, thương mại” và các dịch vụ khác. Facebook hiện cung cấp nhiều dịch vụ trong số đó, nhưng không có dịch vụ nào tạo được tính toàn diện như các công cụ trong WeChat. (Số lượng người dùng hoạt động hàng ngày của Facebook tăng 25% trên toàn cầu kể từ tháng 3 năm 2019, nhưng chỉ 5% ở Hoa Kỳ và Canada trong thời gian đó.)

Ngay cả khi Twitter đã thành công trong việc tích lũy văn hóa và công nghệ cần thiết để mô phỏng WeChat, thì không có gì đảm bảo rằng các cơ quan quản lý sẽ chấp nhận quyền hạn tập trung như vậy.

Vào tháng 11, Alex Heath của The Verge đã viết rằng “rủi ro lớn nhất đối với các công ty có siêu ứng dụng — hoặc tham vọng trở thành siêu ứng dụng — là sự giám sát ngày càng nhiều về sức mạnh của ngành công nghệ”. Heath lưu ý rằng các cơ quan quản lý ở Mỹ và châu Âu đang "ngày càng chỉ trích nhiều hơn các nền tảng internet lớn nhất", và thậm chí Trung Quốc đã "bắt đầu buộc WeChat và các công ty địa phương khác mở cửa nền tảng của họ cho các đối thủ."

Bạn không thể trách Musk vì đã đặt tầm nhìn lên Twitter. Nhưng tầm nhìn đó là “ảo vọng” hay “thực tế” thì chúng ta vẫn còn phải chờ.