Elon Musk - 'Superman' của Trái Đất: Từ cậu bé bị bắt nạt đến nhập viện, giờ muốn cứu nhân loại bằng cách chinh phục hành tinh đỏ

Tờ Fortune cho hay nếu được hỏi nhân loại nên làm gì khi trái đất đang lâm nguy, phần lớn mọi người sẽ trả lời rằng cần phải làm mọi cách để hạn chế tác động của con người lên hành tinh này.

“Sẽ chẳng có kế hoạch dự phòng cho nhân loại đâu”, những nhà hoạt động xã hội và bảo vệ môi trường nói với Fortune.

Thế nhưng cùng một câu hỏi, vị tỷ phú Elon Musk lại có cách nhìn khác khi ấp ủ giấc mơ đưa con người lên sao Hỏa để tránh nạn.

“Chúng ta không muốn trở thành giống loài chỉ có một hành tinh để sinh tồn, chúng ta cần có nhiều hành tinh để sống hơn”, Elon Musk tự tin tuyên bố khi nói về kế hoạch đưa người lên sao Hỏa của SpaceX.

Theo Fortune, lối suy nghĩ của Elon Musk na ná Jol El- nhân vật truyện tranh của DC Comic, đóng vai trò là cha của Siêu nhân (Superman). Nhà khoa học trong truyện này cũng có cùng ý tưởng khi quyết định đưa giống nòi ra hành tinh khác nếu hành tinh mẹ phát nổ, qua đó duy trì được giống loài trên vũ trụ.

Có vẻ như Elon Musk cũng chịu ảnh hưởng từ những nhân vật truyện tranh này với sự đam mê thời bé. Câu chuyện kẻ hủy diệt trái đất để rồi con người phải lưu lạc tại những hành tinh khác là nội dung thường thấy trong những cuốn truyện tranh này.

“Tôi đã đọc mọi cuốn truyện tranh mà mình có thể tìm thấy, cho đến khi hiệu sách đuổi tôi đi vì đọc ‘chùa’ quá lâu”, Elon Musk tiết lộ trong một bộ phim phóng sự.

Thế rồi khi Elon Musk được tung hô là vị siêu anh hùng ngoài đời thật, được ví như Người Sắt (Iron Man) khi có những sáng kiến tạo nên cuộc cách mạng cho ngành công nghệ thì cuộc đời ông lại bị nhiều chuyên gia môi trường mổ xẻ và tranh cãi.

Liệu Elon Musk có thực sự là anh hùng có thể cứu được thế giới?

Khi Elon Musk ra đời vào năm 1971, xã hội Mỹ lúc đó đang ngày càng có ý thức hơn về môi trường trước những diễn biến phức tạp như mưa axit hay ô nhiễm không khí, nước chứa chất thải độc hại...Năm 1970 là thời điểm Ngày trái đất (Earth Day) được ra đời, Cơ quan bảo vệ môi trường Mỹ (EPA) được thành lập còn Bộ luật bảo vệ môi trường không khí (CAA) cũng được thông qua.

Thế nhưng một đứa trẻ như Elon Musk thì chẳng quan tâm gì đến chuyện người lớn. Cuốn hồi ký do Walter Isaacson viết cho thấy ông chủ Tesla hồi bé bị người cha gửi đến các trại hè đầy khắc nghiệt, nơi Elon Musk phải vận động và giảm đến 5kg. Thế rồi chuyện Elon Musk bị bạn bè bắt nạt và bị đánh đến nhập viện cũng được kể.

Niềm cảm hứng duy nhất cho Elon Musk thời trẻ là những hình mẫu anh hùng trong truyện tranh đi giải cứu thế giới.

“Họ luôn luôn giải cứu thế giới với bộ đồng phục bắt mắt”, Elon Musk nhớ lại.

Một trong những cuốn truyện tranh mà Elon Musk ưa thích nhất thời đó là “The Hitchhiker’s Guide to the Galaxy” mà ông đọc được năm 8 tuổi, kể về một người đàn ông duy nhất sống sót sau khi Trái đất diệt vong, phải lang thang trong vũ trụ.

Như chịu ảnh hưởng từ câu chuyện này, Elon Musk đã từng thừa nhận trong cuộc phỏng vấn với đài CBS rằng: “Vũ trụ là nơi có câu trả lời cho chúng ta.”

Bước sang tuổi 17, Elon Musk vào học trường đại học Queen’s University tại Canada để tránh phải gia nhập quân ngũ theo quốc tịch Nam Phi.

“Ai lại muốn phục vụ cho một đội quân độc tài chứ”, Elon Musk nhớ lại.

Sau đó vị “siêu anh hùng” này chuyển sang học ở Mỹ và lấy bằng đại học, thế nhưng lại bỏ dở chương trình thạc sĩ để đi khởi nghiệp.

Tuy nhiên cho dù có làm gì đi chăng nữa thì Elon Musk vẫn chưa bao giờ quên giấc mộng anh hùng của mình.

“Elon Musk khát khao một thế giới đang trực chờ để được cứu vớt. Thế nhưng đó là chỉ khi ông ấy được vào vai anh hùng cứu vớt đó”, CEO Sam Altman từ OpenAI, hãng cha đẻ của ChatGPT nói thẳng trong một cuộc phỏng vấn.

Nếu nhìn vào mảng công nghệ năng lượng tái tạo thì chắc chắn không vị tỷ phú nào so sánh được với Elon Musk.

“Tên tuổi của Elon Musk sẽ được ghi vào sách lịch sử khi giúp ngành vận tải chuyển từ nhiên liệu hóa thạch sang điện năng thân thiện với môi trường hơn. Chúng ta sẽ không thể có tình hình như hiện nay với hàng nghìn tỷ USD đầu tư cho mảng năng lượng xanh nếu không có Elon Musk”, Cựu giám đốc Margo Oge của EPA nhận định.

Tuy nhiên theo Fortune, tỷ phú Elon Musk có vẻ là người không quan tâm đến cuộc cách mạng xanh từ ban đầu khi ông là một doanh nhân theo đuổi hiệu suất làm việc. Ông chủ Tesla thà lựa chọn xây dựng nhà máy có năng suất cao còn hơn là thiết kế theo kiểu thân thiện với môi trường nhưng bị giảm sản lượng.

Ngoài ra, bản thân Elon Musk cũng không câu nệ quá đến từng chi tiết nhỏ trong công cuộc xanh hóa môi trường. Bằng chứng là vị tỷ phú này vẫn sử dụng máy bay cá nhân đi công tác thường xuyên, qua đó thải ra đến 2.000 tấn khí thải nhà kính trong năm 2022, cao gấp 130 lần so với một công dân Mỹ thông thường.

Dẫu vậy, nếu so sánh thì lượng khí thải nhà kính từ máy bay cá nhân của Elon Musk vẫn chẳng là gì so với các ông trùm công nghệ khác như Bill Gates (tỷ phú nổi tiếng với các hoạt động môi trường), Sergey Brin, Larry Allison hay Bernard Arnault (tỷ phú giàu thứ 2 thế giới sau Elon Musk).

Việc những tỷ phú này mua du thuyền, điều mà Elon Musk chưa làm vì nói rằng quá bận để dùng, đã khiến lượng khí thải nhà kính của họ lên đến hàng nghìn tấn mỗi năm

Thậm chí chính bản thân ông chủ Tesla cũng thừa nhận rằng: “Sự sụp đổ của nền dân số do tỷ lệ sinh quá thấp gây nguy hiểm cho tồn vong của nhân loại hơn là câu chuyện trái đất ấm lên.”

Tất nhiên những tuyên bố này sẽ khiến nhiều nhà bảo vệ môi trường khó chịu, nhưng Elon Musk chẳng quan tâm và vẫn đẻ 11 người con nhằm đóng góp cho sự kéo dài của nhân loại.

Theo Fortune, Elon Musk không xanh hóa thế giới theo những cách thông thường như hô hào khẩu hiệu hay tham gia dọn rác, sống xanh hơn, hạn chế thải khí thải nhà kính... Vị tỷ phú này hành động một cách lý trí và hiệu quả hơn, đó là chuyển sang phát triển năng lượng tái tạo, thay thế nhiên liệu hóa thạch.

Tầm nhìn của Elon Musk trong kế hoạch tổng thể của Tesla (Master Plan) không nói nhiều về mối đe dọa biến đổi khí hậu hay tác động của con người đến môi trường mà cực kỳ thực dụng với lợi nhuận, chi phí cùng những con số.

Phương án của vị tỷ phú này thực dụng, tỉnh táo và đúng logic khi kết luận nhiên liệu hóa thạch không chỉ có hại cho môi trường mà còn kém hiệu quả và lãng phí.

“Một nền kinh tế có năng lượng bền vững là khả thi về mặt kỹ thuật, đòi hỏi ít đầu tư cũng như việc khai thác nguyên liệu hơn so với hiện nay”, kế hoạch tổng thể của Tesla ghi rõ.

Rất rõ ràng, việc bảo vệ môi trường và cứu thế giới sẽ không thu hút được mọi người chung tay nếu thiếu lợi nhuận. Những hô hào và đóng góp sẽ mãi mãi chỉ là làm từ thiện và không có động lực thực tế.

Trớ trêu thay, chính những chiến lược mang tính lạnh lùng đầy logic này lại cho biến Elon Musk thành người nổi tiếng trong công cuộc bảo vệ môi trường, cứu trái đất.

Khi mở đầu với Tesla vào năm 2003, startup của Elon Musk chẳng có gì nổi bật khi một số công ty đã thử nghiệm phát triển xe điện lẫn ô tô Hybrid (kết hợp xăng và điện) từ thập niên 1990. Tại thời điểm đó, không tập đoàn lớn nào coi xe điện là ý tưởng thực tế, kể cả khi Tesla cho ra đời chiếc xe điện đầu tiên Roadster vào năm 2008.

Khi đó giới truyền thông và ngành ô tô đều cười khẩy về Elon Musk. Thậm chí vào năm 2007 trước khi Roadster ra mắt, tạp chí Valleywag còn dự đoán sản phẩm của nhà Tesla là chiếc ô tô thất bại nhất trong năm.

Thế nhưng mọi chuyện dần biến đổi khi Elon Musk cho ra mắt dòng xe điện sản xuất hàng loạt đầu tiên mang tên Model S, với khả năng chạy được hơn 322km cho mỗi lần sạc vào năm 2012.

Bỗng nhiên tiềm năng về ngành xe điện chợt trỗi dậy và các tập đoàn nhận ra câu chuyện khoa học viễn tưởng về ô tô điện có thể trở thành hiện thực.

Trong những năm tiếp theo, Tesla tiếp tục tăng cường sản xuất và trở thành công ty có giá trị nhất thế giới, biến Elon Musk thành vị tỷ phú giàu nhất toàn cầu. Kể từ cú sốc này, hàng loạt tập đoàn như GM, Volkswagen hay Mercedes đã bắt đầu đi theo Elon Musk để làm xe điện, cho dù có thể họ sẽ phải mất nhiều năm để dịch chuyển chuỗi cung ứng và dây chuyền sản xuất.

Đây là thành công cực kỳ lớn của Tesla khi thúc đẩy thế giới dịch chuyển từ ô tô xăng dầu sang xe điện và tự nhiên Elon Musk trở thành “anh hùng” trong mắt các nhà bảo vệ môi trường.

Thế rồi hàng loạt những ý tưởng công nghệ như Tesla Energy chuyên sản xuất năng lượng mặt trời, SpaceX đưa con người lên vũ trụ, Neuralink kết nối dây thần kinh với máy móc...của Elon Musk đã khiến tên tuổi vị tỷ phú này lan xa hơn nữa.

“Elon Musk chính là lý do mà tôi bước vào ngành kinh doanh này”, nhà sáng lập Arcady Sosinov của hãng sản xuất sạc xe điện Free Wire cho biết.

Câu chuyện đứng bên bờ vực phá sản vài lần để rồi trở thành vị tỷ phú giàu nhất thế giới, đem lại cuộc cách mạng ngành xe điện của Elon Musk đã truyền cảm hứng cho nhiều nhà khởi nghiệp.

Tất nhiên, câu chuyện bảo vệ môi trường của ông cũng còn gây tranh cãi khi ắc quy xe điện đòi hỏi khai thác nhiều kim loại hiếm gây ô nhiễm, chưa kể đến nguồn điện cần để cung ứng có thể xuất phát từ nhiệt điện than hay hạt nhân vốn chẳng hề sạch.

Thế rồi câu chuyện phóng tên lửa lên vũ trụ của SpaceX cũng bị nhiều nghi vấn khi chỉ trong chưa đầy 3 phút, một tên lửa Falcon 9 của hãng đã thải nhiều khí CO2 ra môi trường tương đương một chiếc ô tô thường chạy 25 năm.

“Vào năm 2018, tôi chắc chắn sẽ nói rằng Elon Musk đã đóng góp nhiều cho bảo vệ môi trường. Tuy nhiên hiện nay thì tôi không biết nữa”, Cựu giám đốc Margo Oge của EPA cho biết.

Theo Fortune, cho dù tranh cãi như thế nào thì Elon Musk cũng chưa cứu được thế giới hoàn toàn. Những đóng góp cho bảo vệ môi trường của vị tỷ phú này chỉ là một phần rất nhỏ trên con đường mà nhân loại cần phải đi để cứu trái đất.

Bằng chứng là bất kể sự đóng góp của Elon Musk, lượng khí thải nhà kính trên toàn cầu vẫn gia tăng ở mức đáng báo động khi nhiên liệu hóa thạch tiếp tục được sử dụng. Nhiệt độ trái đất vẫn đang tăng lên cùng vô số các thiên tai xảy ra như bão lũ, cháy rừng.

Rất rõ ràng, các siêu anh hùng trong truyện tranh có sức mạnh và quyền năng vượt trội để cứu thế giới, nhưng Elon Musk thì không vì ông chỉ là một vị tỷ phú thông thường. Tờ Fortune nhận định để có thể hoàn thành giấc mơ cứu nhân loại thì cần sự chung tay từ xã hội, chính phủ và toàn thể mọi người giúp sức.

“Một anh hùng đơn lẻ thì có giỏi đến đâu cũng không thể bằng cả một chủng tộc anh hùng”, tờ Fortune kết luận.

*Nguồn: Fortune