Gay cấn vụ kiện của Thủy điện Vĩnh Sơn Sông Hinh với nhà thầu Trung Quốc tại dự án hơn 7.000 tỷ đồng

Theo thông tin từ Báo cáo thường niên 2015 của Công ty CP Thủy điện Vĩnh Sơn - Sông Hinh (VSH), hiện Công ty đang phối hợp cùng các công ty tư vấn luật hoàn thành đơn phản tố và đơn khởi kiện lại liên danh nhà thầu Trung Quốc Viện Hoa Đông và Tập đoàn thủy điện Trung Quốc và Công ty TNHH Cục Đường sắt Trung Quốc số 18 (nhà thầu Hoa Đông) gửi Trung tâm Trọng tài quốc tế Việt Nam (VIAC).

Nội dung của vụ kiện liên quan đến Dự án Thủy điện Thượng Kon Tum. Đây là dự án được khởi công cuối tháng 9/2009 với giá trị phê duyệt 5.744 tỷ đồng nhưng đã chậm tiến độ so với tiến độ được phê duyệt.

Trả lời trên Báo đấu thầu, ông Võ Thành Trung, Chủ tịch HĐQT VSH cho biết nguyên nhân chính của việc chậm tiến độ thi công công trình là do nhà thầu thi công chậm trễ nghiêm trọng.

Trước đây, để thắng thầu gói thầu tuyến năng lượng tại Dự án Thủy điện Thượng Kon Tum, nhà thầu Trung Quốc đã bỏ giá 1.615 tỷ đồng (sau quy đổi) - chỉ bằng 44,7% giá dự thầu của nhà thầu xếp thứ 2.

Nhưng trong quá trình thực hiện, công tác tổ chức điều hành thi công của nhà thầu này không tốt, thiết bị phụ tùng dự phòng cho thi công thiếu, đội ngũ công nhân quản lý vận hành máy móc thiếu kinh nghiệm… đã dẫn đến hậu quả nói trên.

Theo tiến độ đã được ký kết, thời gian thực hiện gói thầu là 42 tháng nhưng sau gần 40 tháng, khối lượng thi công mới chỉ đạt 24,3%, riêng phần đào hầm dẫn nước bằng TBM (tên một công nghệ đào hầm mà nhà thầu Hoa Đông sử dụng) mới chỉ đạt 15% khối lượng hợp đồng.

Không chỉ vậy, trong quá trình thi công, nhà thầu đã lợi dụng một số khó khăn xảy ra trên công trường như sự cố điện, tắc đường mùa mưa bão, nước ngầm trong đường hầm… để nâng khống giá trị khối lượng bổ sung, phát sinh (gọi là bồi thường) lên đến hơn 800 tỷ đồng.

Do phía nhà thầu Hoa Đông không đáp ứng tiến độ thi công Dự án này, hai bên đã chấm dứt hợp đồng. Song đáng nói, việc chấm dứt hợp đồng là nguyện vọng từ phía nhà thầu, không phải là từ phía chủ đầu tư là Thủy điện Vĩnh Sơn Sông Hinh.

Cụ thể, từ đầu tháng 5/2014, Hoa Đông đã liên tục đưa ra nhiều lý do để chấm dứt hợp đồng nhưng VSH không chấp thuận và không chấp nhận đền bù chi phí mà Hoa Đông đưa ra.

Phía VSH cho rằng, do Hoa Đông bỏ giá thấp, điều hành không tốt, chậm tiến độ dẫn đến thua lỗ nặng. Nhà thầu này đã tìm cách chấm dứt hợp đồng, đẩy khó khăn về phía chủ đầu tư. Đến 18/7/2014 Hoa Đông đã dừng thi công tất cả các hạng mục của hợp đồng.

Khi hợp đồng chấm dứt, nhà thầu đã gửi đơn kiện lên VIAC với lý do “Chủ đầu tư đã vi phạm hợp đồng”. Về phía Chủ đầu tư, VSH cho rằng nhà thầu vi phạm hợp đồng và thông báo cho phía Ngân hàng Trung Quốc, yêu cầu ngân hàng này thực hiện các khoản bảo lãnh hợp đồng và tạm ứng hợp đồng liên quan.

Ngày 29/7/2014, Ngân hàng đã hoàn trả toàn bộ hơn 428 tỷ đồng tiền bảo lãnh hợp đồng và tạm ứng hợp đồng cho Chủ đầu tư VSH.

Tiếp tục, nửa cuối tháng 11/2014, VSH đã có đơn phản tố gửi VIAC đòi nhà thầu bồi thường thiệt hại do thi công chậm tiến độ với số tiền là 1.327 tỷ đồng. Sau thời gian dài căng thẳng, nhà thầu không chịu hợp tác, đến 17/9/2015 Hoa Đông đã rút hết lực lượng lao động ra khỏi công trường.

ĐHCĐ thường niên 2015 của VSH đã thông qua chủ trương điều chỉnh Tổng mức đầu tư dự án Thủy điện Thượng Kon Tum từ mức 5.744 tỷ đồng lên 7.104 tỷ đồng. Chi phí phụ trội trực tiếp do Hoa Đông chậm tiến độ là 139,4 tỷ đồng. Chi phí xây dựng được điều chỉnh tăng mạnh nhất (gần 1.332 tỷ đồng) do thay đổi biện pháp thi công, hậu quả gián tiếp của việc nhà thầu Trung Quốc ngừng thi công. VSH đã chọn các nhà thầu Việt thay thế nhà thầu Hoa Đông theo hình thức chỉ định thầu.