Giảm hơn 30% chỉ sau bốn phiên, giá than nhiệt sẽ đi về đâu?

Giá than nhiệt đã chính thức quay đầu giảm từ chiều thứ Ba, 19/10, sau khi Ủy ban Cải cách và Phát triển Quốc gia Trung Quốc (NDRC) – cơ quan hoạch định chính sách của nước này – thông báo sẽ thực hiện tất cả các giải pháp có thể để "đưa giá than về mức hợp lý" và "ngăn chặn các công ty than hưởng ‘lợi nhuận quá mức’.

Giá than nhiệt kỳ hạn tương lai trên Sàn giao dịch Trịnh Châu, từ mức cao kỷ lục của mọi thời đại, 1.982 nhân dân tệ/tấn sáng 19/10, đã lao dốc xuống chỉ 1.360,4 CNY/tấn vào chiều thứ Sáu (22/10), tương đương giảm trên 30%, trước khi hồi phục lên 1.408,4 nhân dân tệ (220 USD)/tấn vào lúc đóng cửa phiên chốt tuần.

Tính chung cả tuần, giá than nhiệt đã mất gần 15%, mức giảm nhiều nhất kể từ tháng 5.

Mặc dù vậy, tính từ đầu năm đến nay, giá than vẫn tăng khoảng 260% do tình trạng thiếu than – nhiên liệu chính để sản xuất điện ở Trung Quốc – dẫn đến việc nước này phải phân bổ hạn ngạch tiêu tụ điện cho sản xuất công nghiệp ở nhiều khu vực của nước này, khiến tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới giảm tốc.

Giá than nhiệt giao ngay cũng giảm mạnh về cuối tuần sau khi một số nhà sản xuất than lớn của Trung Quốc tuyên bố sẽ giới hạn giá than nhiệt trong mùa đông và mùa xuân tới. Các cảng vận chuyển than trọng điểm như Qinhuangdao cũng cam kết không tăng giá.

Giá than nhiệt tại Trung Quốc đang lao dốc mạnh.

Ngay sau tuyên bố quyết tâm hạ nhiệt thị trường than, NDRC đã có hàng loạt hành động chứng minh quyết tâm của mình. Theo đó, NDRC nhóm họp và yêu cầu các công ty than lớn tăng sản lượng lên 12 triệu tấn/ngày; tổ chức họp với các công ty quốc doanh, trong đó có Sinopec, hãng sản xuất nhôm khổng lồ Chinalco và nhà sản xuất thép China Baowo về việc sử dụng năng lượng "hợp lý" với yêu cầu các công ty này cần đi đầu trong việc tiết kiệm năng lượng và khử carbon; tăng cường nhập khẩu; đồng thời xuất bán than từ kho dự trữ quốc gia, và yêu cầu các công ty năng lượng bằng mọi giá phải đảm bảo đủ than để cung cấp điện cho mùa đông.

Trong một tuyên bố riêng, NDRC cho biết Sàn giao dịch Trịnh Châu nên chú ý đến biến động giá than và cho biết họ sẽ tăng cường giám sát giá, đồng thời ngăn chặn nạn đầu cơ - điều mà chính quyền Trung Quốc đã nhiều lần đổ lỗi cho giá hàng hóa cao trong năm nay. Sàn Trịnh Châu ngay sau đó cho biết sẽ nâng giới hạn giao dịch đối với các hợp đồng than nhiệt lên 10% và áp đặt giới hạn đối với các vị thế giao dịch của một số thành viên.

Hôm thứ Sáu (22/10), Chủ tịch Tập Cận Bình cho biết Trung Quốc sẽ nỗ lực đảm bảo nguồn cung cấp than và điện ổn định cho nhu cầu kinh tế và xã hội, đồng thời kêu gọi tăng cường thăm dò và phát triển dầu khí.

NDRC "đã kết luận rằng giá than tăng vọt không kiềm chế được một phần là do những người hy vọng ‘trúng số độc đắc’ bằng cách tận dụng nguồn cung điện đang thiếu hụt so với nhu cầu thực tế", hãng truyền thông nhà nước Trung Quốc, China Daily, đưa tin, và thêm rằng: cần "không khoan nhượng với việc tích trữ than"; "Điều quan trọng nhất là kiềm chế giá than vì giá quá cao sẽ đe dọa đến cuộc sống hàng ngày của người dân khi mùa đông đến."

Do gió lạnh và mưa, nhiệt độ ở hầu hết các khu vực ở miền Trung và miền Đông Trung Quốc hiện đang thấp hơn bình thường, Trung tâm Khí tượng Quốc gia cho biết.

Atilla Widnell, giám đốc điều hành của Navigate Commodities ở Singapore, cho biết: "Chúng ta đang thấy kết quả của sự phản ứng với tình hình cung ứng của Trung Quốc, vì chính phủ đã cho phép các mỏ than tăng cường khai thác, thậm chí nới lỏng kiểm tra việc an toàn trong một số trường hợp".

Theo ông Widnell: "Việc giá than diễn biến theo hình parabol chủ yếu thể hiện nỗi lo sợ của người mua… Do đó, chúng ta có thể kỳ vọng giá than sẽ giảm nhanh như lúc tăng khi một "làn sóng cung cấp than" ập đến.

Sản lượng than của Trung Quốc tăng mạnh sau khi khoảng 153 mỏ nhận được phê duyệt mở rộng công suất. Sản lượng than hàng ngày ở Trung Quốc trong tuần đến 18/10 tăng hơn 1,2 triệu tấn (4%) so với cuối tháng 9, lên 11,6 triệu tấn, sau các nỗ lực của NDRC. Tốc độ sản xuất than của Trung Quốc hiện cao nhất kể từ đầu năm nay.

Khu vực khai thác lớn thứ hai của Trung Quốc, Nội Mông, dự kiến ​​sản lượng than năm 2021 sẽ vượt quá 1,05 tỷ tấn, so với 1 tỷ tấn của năm 2020.

Tuy nhiên, các nhà phân tích cho rằng tình trạng thiếu hụt than có thể sẽ kéo dài ít nhất vài tháng nữa. Đồng thời, các thương nhân và các nhà máy điện cũng đang giữ thái đội "chờ - xem".

Một nhà kinh doanh than có trụ sở tại Thiểm Tây cho biết: "Giá giảm do sự can thiệp của chính phủ, nhưng không có nghĩa là tình hình cung và cầu đang được cải thiện một cách đáng kể".

Chính phủ đã thúc giục các mỏ tăng sản lượng và sở đường sắt ưu tiên cung cấp than cho các nhà máy điện, trong khi các nhà máy sử dụng nhiều năng lượng khác như xi măng và nhà máy thép phải tranh giành lượng than ít ỏi trên thị trường với giá đắt đỏ.

Danhua Chemical Technology, một công ty hóa chất than, cho biết họ sẽ ngừng sản xuất ethylene glycol do thiếu than.

Các nhà máy điện vẫn đang gặp khó khăn trong việc bổ sung dự trữ than để đáp ứng nhu cầu mùa đông. Dự trữ than trung bình tại các nhà máy điện chủ chốt của Trung Quốc trong tuần này ở mức thấp hơn 80% so với năm ngoái, dữ liệu từ Hiệp hội Vận tải và Phân phối Than Trung Quốc cho thấy.

"Thách thức thực sự đối với việc cung cấp than sẽ xuất hiện vào nửa cuối giữa tháng 11, khi lượng than sử dụng hàng ngày tại các nhà máy điện tăng lên nhưng hoạt động khai thác và vận chuyển chậm do thời tiết ảm đạm trong khi dự trữ còn rất ít", một nhà kinh doanh than của một nhà máy điện lớn ở Trung Quốc cho biết.

Trong khi đó, các nhà giao dịch cho biết nhập khẩu than cũng đã giảm dần kể từ hôm thứ Tư (20/10) do người bán và người mua đều chờ đợi để xem tác động đầy đủ của các chính sách của Bắc Kinh.

"Không ai muốn giảm giá dựa trên một số tuyên bố của chính phủ", một thương nhân có trụ sở tại Thượng Hải chuyên giao dịch với than Indonesia cho biết.

Với những yếu tố này, không loại trừ khả năng lớn là giá than giảm trong những ngày qua chỉ là sự điều chỉnh nhất thời.

Tham khảo: Refinitif, Xinhua