Hà Nội phố biến thành sông: Quy hoạch đô thị có vấn đề

Trao đổi với chúng tôi, ông Phạm Gia Yên, Chánh Thanh tra Bộ Xây dựng cho biết, người Pháp xưa đã tính toán kỹ lưỡng hướng thoát nước của đô thị khi xây dựng 36 phố phường, mặc dù họ chưa có máy kinh vĩ chuẩn hiện đại như bây giờ.

Ngày nay, khi Hà Nội mở rộng, các dự án khu đô thị hầu như ngập nước khi mưa lớn. Các tòa chung cư trong khu đô thị tự chảy sang nhau. “Nếu không xác định ngay bây giờ cao độ xây dựng của các khu đô thị khớp nối với nhau, xác định hướng thoát nước của thành phố mở rộng thì trong tương lai, chúng ta sẽ không thể sửa chữa được.

Có những khu đô thị mới phải tôn cao hàng mét hoặc nhiều hơn để đảm bảo cốt xây dựng thành phố, đảm bảo hướng thoát nước mà quy hoạch sẽ phải định ra”, ông Yên cảnh báo.

Theo ông Yên, trong quy hoạch xây dựng, để đảm bảo việc thoát nước, bất kỳ đô thị nào cũng phải có một cao độ chuẩn cho cả đô thị hoặc cho riêng từng khu vực.

Cao độ chuẩn này đặc biệt quan trọng vì khi xây dựng hệ thống giao thông, thoát nước, bao giờ cũng phải dẫn từ cao độ chuẩn với độ dốc từ 5 - 7% hoặc thấp hơn tùy theo địa hình từng đô thị để có thể đảm bảo nguồn nước thoát, nước mặt nước mưa tự chảy.

Ở những điểm quá sâu so với mặt đất không cho phép nước thoát tự chảy thì phải có trạm bơm chuyển tiếp. Đặc biệt, trong đô thị phải xác định được có bao nhiêu hướng thoát nước để xây dựng những hồ chứa điều hòa, trong đó có hệ thống trạm bơm tính toán khi cần thiết để bơm thoát nước toàn đô thị tránh ngập lụt.

“Bộ Xây dựng từng thanh tra các khu đô thị mới về công tác quy hoạch xây dựng của Hà Nội. Và sau thanh tra có những vấn đề bất cập về quy hoạch nổi lên như: Quy hoạch chi tiết 1/500 thiếu bản vẽ chính như quy hoạch không gian kiến trúc (thiết kế đô thị), các bản đồ quy hoạch hệ thống cấp thoát nước, hạ tầng kỹ thuật, cắm mốc chỉ giới xây dựng, chỉ giới đường đỏ... Đây là những bản đồ mang tính chất linh hồn của một đồ án quy hoạch xây dựng, thiếu bản vẽ này chưa gọi là đồ án quy hoạch xây dựng”, ông Yên nói.

Ông Yên cho biết thêm, trong kiểm tra quy hoạch những năm gần đây, TP Hà Nội không xác định được một cao độ chuẩn để từ đó xác định ra hướng thoát nước tự nhiên, đồng thời cùng chuyển giao cho một số cơ quan nhà nước quản lý và dời cốt xây dựng khi có yêu cầu của chủ đầu tư.

Trong thỏa thuận quy hoạch các khu đô thị mới như Mỹ Đình, Định Công, Pháp Vân..., thành phố không yêu cầu chủ đầu tư phải tôn cao khu vực cốt bao nhiêu, chủ yếu thỏa thuận cốt cục bộ trên cơ sở mặt nền hiện trạng.

Do đó, khi trời mưa, các đô thị vẫn ngập hơn so với khu phố cổ quanh Hồ Gươm. Các khu đô thị sau này xây dựng lấp hết ao hồ và càng xây dựng càng ngập mỗi khi mưa lớn. Thanh tra Bộ Xây dựng đã lên tiếng nhiều lần nhưng Hà Nội vẫn chưa khắc phục.

Theo một lãnh đạo Cục Hạ tầng Kỹ thuật (Bộ Xây dựng), trong quy hoạch chi tiết 1/500 bắt buộc chủ đầu tư khu đô thị mới phải làm hệ thống thoát nước. Tuy nhiên, việc đấu nối hệ thống thoát nước thế nào chưa được kiểm soát. Và đây chính là lỗ hổng khiến mỗi lần mưa lớn, các khu đô thị mới bị ngập lụt đầu tiên trong thành phố.

"Ngập úng cục bộ tại Hà Nội do vượt quá khả năng của hệ thống thoát nước"