Làm giàu từ dưa lưới

Ông Nguyễn Minh Nhân - đại diện Công ty TNHH Thương mại Vuông Tròn, một thương hiệu dưa lưới có tiếng được trồng trong Khu Nông nghiệp công nghệ cao (huyện Củ Chi, TP HCM) từ năm 2012 - cho biết mùa Tết rồi, mặt hàng dưa lưới thắng lớn.

Cung chưa đủ cầu

Ông Nhân thừa nhận: “Các trang trại trồng dưa lưới đã “cháy” hàng từ trước Tết. Do người tiêu dùng chuộng dưa lưới ngày càng nhiều nên dù số người trồng tăng vọt, cung vẫn chưa đủ cầu, giá vẫn ở mức khá tốt”.

Do nhu cầu thị trường tăng cao, cuối năm 2015, ông Nhân cùng người nhà tiếp tục đầu tư một trang trại trồng dưa lưới ở tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu và dự định mở tiếp 2 trang trại ở tỉnh Long An và huyện Củ Chi, TP HCM. Ông Vũ Văn Cường (chủ cửa hàng rau sạch Vũ Cường trên đường Điện Biên Phủ, quận Bình Thạnh, mới mở vào tháng 1-2016) cho biết dưa lưới là mặt hàng doanh thu chủ lực mùa Tết của cửa hàng. Với ưu thế có 2 trang trại trồng dưa lưới, cửa hàng này cung cấp sản phẩm trực tiếp cho người tiêu dùng với giá rất cạnh tranh, dao động từ 55.000- 65.000 đồng/kg nên bán khá chạy.

Từ một công chức ngành hải quan, 2 năm qua, ông Cường đầu tư vào nông nghiệp. Sau một thời gian “trầy da tróc vảy”, ông mới thành công với 3 ha nhà vườn trong nhà kính tại Đức Trọng (Lâm Đồng) và Nhơn Trạch (Đồng Nai). Khi chưa có cửa hàng, dưa của ông chủ yếu bán sỉ ra phía Bắc. Hiện ông và gia đình dự định trồng thêm 4 ha dưa lưới trong nhà màng để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của thị trường.

Phụ thuộc giống ngoại

Dưa lưới du nhập vào nước ta khoảng 5-6 năm qua. Lúc đầu, để giảm chi phí đầu tư, nhiều nơi trồng ngoài ruộng như dưa hấu nhưng dễ bị sâu bệnh, chất lượng và năng suất không ổn định nên hiệu quả không cao. Rút kinh nghiệm, nhiều người đầu tư cả tỉ đồng mỗi ha để xây nhà màng theo công nghệ của Israel. Hiện chưa có tổng kết nhưng tại các tỉnh như Lâm Đồng, Tây Ninh, Bến Tre, Đồng Nai, TP HCM..., nhà màng trồng dưa lưới là mô hình nổi bật về hiệu quả kinh tế.

Theo ông Dương Hoa Xô, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn TP HCM, trồng dưa lưới mỗi năm cho doanh thu từ 3-4 tỉ đồng/ha, lợi nhuận đạt 25%-30%. Trong khi đó, tại TP HCM, giá trị bình quân mỗi ha đất sản xuất nông nghiệp chỉ đạt 375 triệu đồng/năm.

Theo chủ các trang trại, mỗi năm, dưa lưới trồng trong nhà màng có thể được 4 vụ, năng suất từ 20-40 tấn/ha, giá bán sỉ tại trang trại hiện từ 25.000-60.000 đồng/kg. Người trồng giỏi, trong 1 năm có thể thu hồi vốn. Còn những người mới vào nghề thì sau 2-3 năm mới bắt đầu có lãi.

Tuy nhiên, hiện nay, khó khăn lớn nhất của người trồng dưa lưới là hạt giống, khâu quyết định trong nông nghiệp hiện đại. Theo ông Nhân, giống dưa lưới đang bán tính theo hạt, phổ biến từ 1.000-2.500 đồng/hạt, những loại giống chất lượng cao có giá 1-2 USD/hạt. Tất cả giống dưa lưới đều nhập khẩu từ Thái Lan, Đài Loan, Nhật Bản... và thủ tục cũng không đơn giản. Những loại giống tốt thường khan hiếm, đứt hàng, tăng giá.

Theo ông Dương Hoa Xô, gần đây, các trung tâm đã nghiên cứu sản xuất giống dưa lưới có giá thành thấp, chất lượng và năng suất ổn định hơn để cung cấp cho thị trường. Bà Hà Thị Loan, Phó Giám đốc Trung tâm Công nghệ Sinh học TP HCM, cho biết đã nghiên cứu tạo dòng thuần giống dưa lưới phục vụ công tác phát triển giống F1 (hạt giống bán thương mại). Kết quả, đã nghiên cứu tạo dòng thuần và đánh giá khả năng phối hợp của các dòng để hướng tới sản xuất giống lai. Dự kiến, cuối năm 2016, sẽ chọn được dòng thuần có triển vọng để phát triển giống có ưu thế lai.

Theo bà Loan, một số giống dưa lưới nhập khẩu không thích nghi với điều kiện sinh thái nên ra hoa và đậu trái kém... Trong khi đó, chi phí trồng dưa lưới lại khá cao nên nhà vườn không có kinh nghiệm dễ bị thiệt hại.