Hé lộ bí mật về tờ giấy ông Trump trao ông Kim Jong Un ở thượng đỉnh Hà Nội

Vào ngày cuộc gặp thượng đỉnh ở Hà Nội kết thúc mà không có thỏa thuận nào, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã trao cho Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong Un một tờ giấy với nội dung thẳng thừng đề nghị Bình Nhưỡng chuyển giao vũ khí hạt nhân cho Mỹ - tài liệu do hãng tin Reuters thu thập được cho thấy.

Một nguồn thạo tin đề nghị không tiết lộ danh tính tiết lộ thêm rằng ông Trump đã trao cho ông Kim cả bản tiếng Triều Tiên và bản tiếng Anh về lập trường của Mỹ khi hai nhà lãnh đạo gặp tại khách sạn Metropole hôm 28/2. Theo nguồn tin, đó là lần đầu tiên đích thân ông Trump thẳng thừng đưa ra với ông Kim Jong Un định nghĩa của Mỹ về thế nào là phi hạt nhân hóa.

Sau đó, bữa trưa đã được lên lịch giữa hai nhà lãnh đạo đã bị hủy. Dù Mỹ và Triều Tiên không đưa ra những thông tin đầy đủ và cặn kẽ về việc thượng đỉnh Hà Nội đã không đạt được thỏa thuận. Tài liệu nói trên có thể đã giúp giải thích phần nào việc cuộc gặp không thể đạt thỏa thuận, theo Reuters.

Sự tồn tại của tài liệu này đã được đề cập lần đầu bởi cố vấn an ninh quốc gia Nhà Trắng John Bolton trong các cuộc phỏng vấn truyền hình sau thượng đỉnh Hà Nội. Tuy nhiên, ông Bolton đã không tiết lộ cụ thể về yêu cầu của Mỹ là Triều Tiên phải chuyển giao toàn bộ vũ khí hạt nhân và vật liệu hạt nhân cho Mỹ.

Reuters cho rằng tài liệu trên có vẻ như đại diện cho "mô hình Libya" về hạt nhân hóa, một lập trường cứng rắn mà ông Bolton theo đuổi bấy lâu và đã bị Triều Tiên nhiều lần gạt phăng. Theo các nhà phân tích, ông Kim Jong Un có thể đã cho rằng lập trường này là một sự xúc phạm và gây hấn đối với Bình Nhưỡng.

Trong những phát biểu công khai trước đây, ông Trump thường "cách ly" với cách tiếp cận của ông Bolton về vấn đề Triều Tiên và nói "mô hình Libya" sẽ chỉ được áp dụng nếu Mỹ-Triều không thể đạt một thỏa thuận.

Ý tưởng Triều Tiên chuyển giao toàn bộ vũ khí hạt nhân - tức "mô hình Libya" - được ông Bolton đề xuất lần đầu vào năm 2004, và được ông Bolton nêu lại vào năm 2018 khi ông trở thành cố vấn an ninh quốc gia Mỹ.

Theo nguồn tin, tờ giấy mà ông Trump trao cho ông Kim Jong Un tại Hà Nội là nhằm đưa ra cho Triều Tiên một định nghĩa rõ ràng và chính xác của Mỹ về "phi hạt nhân hóa hoàn toàn và có thể kiểm chứng toàn bộ".

Sau thượng đỉnh Hà Nội, một Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Triều Tiên đã cáo buộc ông Bolton và Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo là đưa ra những yêu cầu "kiểu gangster", và cảnh báo Bình Nhưỡng có thể dừng đàm phán với Mỹ và xem xét lại về việc dừng thử tên lửa và vũ khí hạt nhân.

Đàm phán Mỹ-Triều gần như đã bế tắc kể từ sau cuộc gặp ở Hà Nội. Hôm 4/3, ông Pompeo nói ông hy vọng có thể cử một phái đoàn tới Triều Tiên "trong một vài tuần tới", nhưng đến nay vẫn chưa có dấu hiệu nào của một động thái như vậy.

Bà Jenny Town, một chuyên gia về Triều Tiên thuộc Trung tâm Stimson, một cơ sở nghiên cứu đặt ở Washington, nói rằng nội dung của tài liệu mà ông Trump trao cho ông Kim Jong Un không có gì đáng ngạc nhiên.

"Đây là điều mà ông Bolton đã muốn ngay từ đầu, và rõ ràng điều đó sẽ không mang lại tác dụng gì", bà Town nói. "Nếu Mỹ thực sự nghiêm túc về đàm phán với Triều Tiên, thì lẽ ra họ phải hiểu rằng đây không phải là cách tiếp cận mà họ nên dùng".