Học chỉ vì bằng cấp, bạn sẽ mãi là kẻ thất bại: Người thành công học nhiều hay ít đều nắm được những điều cốt lõi này

01. Học vấn chính là nấc thang cơ hội để tiếp cận thành công

Có một chủ đề thảo luận được đưa ra rằng: Giáo dục có thực sự ảnh hưởng đến cơ hội tìm kiếm việc làm không?

Nhìn thấy câu hỏi, phản ứng đầu tiên của đại đa số đều là: “Câu hỏi ngu ngốc gì vậy? Giữa thế kỷ này, chẳng lẽ vẫn còn người không rõ tầm quan trọng của giáo dục?”

Nhưng bên cạnh đó, vẫn có rất nhiều tranh luận trái chiều khác được đưa ra, điển hình nhất là lập luận: “Năng lực quan trọng hơn giáo dục khi làm nên thành công của một người.”

Quả thật, nhiều người cho rằng, giáo dục chỉ là bước đệm đầu tiên để tìm việc làm, nhưng nó không phải là yếu tố duy nhất quyết định chất lượng công việc. Sau tất cả, điều quan trọng nhất mà nhà tuyển dụng cần là khả năng của bạn. Nếu bạn là vàng, bạn sẽ luôn tỏa sáng.

Nhưng thực tế là, nếu không có nền tảng giáo dục, bạn thậm chí còn không có cơ hội thể hiện khả năng của mình.

Có một câu chuyện kể rằng, một quản lý HR từng tin rằng, trình độ học vấn không phải là bằng chứng duy nhất chứng minh năng lực thật sự của một người. Vì thế, để không bỏ lỡ các ứng viên tiềm năng, anh ta luôn dành nhiều thời gian để nghiên cứu từng thông tin trong sơ yếu lý lịch của mỗi người. Miễn là hồ sơ của họ không quá “nát bét”, anh đều muốn cho họ cơ hội thể hiện chính mình trong một buổi phỏng vấn trực tiếp.

Tuy nhiên, khi trình bày kế hoạch tuyển dụng của mình lên cấp trên, anh ta đã bị từ chối thẳng thừng. 35 người đáng lẽ được phỏng vấn đã bị cắt giảm xuống còn 10 người. Và sau đó, có tổng cộng 5 người được tuyển dụng chính thức và 2 người được thử việc tạm thời. 

Khi hỏi lý do, vị lãnh đạo của anh ta đã chỉ ra rằng: “Học vấn càng cao, môi trường càng tốt thì tỷ lệ sản sinh ra nhân tài chuyên nghiệp, phù hợp với nhu cầu công ty lại càng lớn. Chẳng có lý gì mà chúng ta phải lãng phí thêm nhiều thời gian và tài nguyên của công ty để đãi vàng trong cát, trong khi cùng là loại vàng đó, chúng ta có thể ra cửa hàng mua một cách dễ dàng.”

Chính những lời đó đã khiến anh ta phải suy ngẫm lại phương thức tư duy và làm việc của mình. Quả thật, nếu áp dụng kế hoạch phỏng vấn tuyển dụng ban đầu, số lượng gia tăng kéo theo đó là rất nhiều thủ tục và công tác chuẩn bị tăng thêm, tốn nhiều thời gian và công sức hơn gấp 3-4 lần. Điều đó không chứng tỏ anh tâm huyết với công việc ra sao mà chỉ thể hiện hiệu suất làm việc của anh kém cỏi chừng nào.

Rõ ràng, giáo dục không chỉ đem lại một tờ giấy chứng nhận bằng cấp đơn thuần, mà đó còn đại biểu cho những bậc thang giúp bạn tiếp cận những đỉnh cao dễ dàng hơn. 

Đúng là vàng sẽ luôn tỏa sáng dù ở bất cứ đâu, nhưng nếu đặt một miếng vàng lẫn trong đống rác, không thể thấy ánh mặt trời thì nó rất khó giữ được vẻ tỏa sáng ban đầu, thậm chí còn bắt đầu ám mùi hôi thối. Khi đã có rất nhiều thỏi vàng sạch sẽ khác, tại sao người ta phải tốn công tốn sức để tìm thỏi vàng bẩn kia?

02. Học vấn là tiền đề quan trọng để xây dựng sự tự tin về chính mình

Có một thống kê MBA cho thấy rằng: Trình độ học vấn càng cao, mức lương hợp đồng thực tế càng gần với giá trị kỳ vọng của sinh viên tốt nghiệp. Ngược lại, trình độ học vấn càng thấp, mức lương sẽ càng gần với tiêu chuẩn được nhà tuyển dụng đưa ra.

Một nền tảng học vấn kiên cố, vững vàng sẽ giúp chúng ta nhận thức rõ tầm quan trọng của bản thân, xây dựng sự tự tin dựa trên năng lực và nắm trong tay quyền thương lượng tốt hơn khi đứng trước các nhà lãnh đạo. 

Chỉ cần bạn tự tin rằng mình có thể tiếp cận các cơ hội không tệ khác ở địa điểm khác, bạn hoàn toàn có thể đứng trước mặt sếp để đưa ra đề xuất bảo vệ hoặc nâng cao lợi ích của mình. Nếu không có đủ năng lực, vậy bạn chỉ có thể nhận rõ hiện thực, tự hạ giá bản thân để cố gắng duy trì công việc hiện có.

Cho nên, học vấn không chỉ đại biểu cho một tấm bằng đơn giản, mà còn là tiền đề để xây dựng lòng tin cho bản thân. Đừng chỉ dựa vào những đánh giá sai lệch, phiến diện tồn tại ở một phương diện nhất định để đưa ra kết luận chung về mối liên hệ giữa học vấn và thành công.  

Một số trường hợp trong thực tế sẽ cho chúng ta thấy rằng: Đôi khi, một người chỉ vừa tốt nghiệp cấp 3 đi buôn cũng có thể kiếm được hàng chục triệu mỗi tháng, mua nhà, mua xe, đời sống xa xỉ. Trong khi đó, một sinh viên tốt nghiệp đại học nổi tiếng ra trường cũng chỉ nhận mức lương tương đương, thậm chí là thấp hơn nhiều. 

Nhìn vào những ví dụ đó, người ta dễ dàng cho rằng trình độ học vấn, bằng cấp của một người không hề ảnh hưởng tới con đường thành công.

Thế nhưng, đánh giá này cũng chỉ mang tính phiến diện khi lấy thành tựu của đối tượng tốt nhất trong số những người tệ để so sánh với thành tựu của đối tượng tệ nhất trong số những người tốt. 

Còn rất nhiều những người lam lũ khổ sở, vất vả cả đời vì không có điều kiện ăn học, và rất nhiều người khác đạt thành tựu to lớn vì tiếp cận môi trường rèn luyện học tập tốt đẹp thì đều bị bỏ qua. 

03. Học vấn góp phần xây dựng đường lối tư duy logic của mỗi người

Một đơn vị sản xuất xà phòng đóng hộp từng gặp vấn đề với dây chuyền sản xuất của mình, rất nhiều vỏ hộp bị rỗng mà không có xà phòng bên trong. Đơn vị này cùng lúc mời một tiến sĩ và một sinh viên tới nghiên cứu giải quyết vấn đề.

Tiến sĩ đưa ra kế hoạch thành lập một nhóm nghiên cứu bao gồm hơn chục người, sử dụng cơ khí, vi điện tử, tự động hóa, tia X và các công nghệ hiện đại khác, để tăng thêm chức năng nhận định trọng lượng, xử lý chính xác, nhìn chung góp phần cải thiện chất lượng cho dây chuyền sản xuất.

Ngược lại, sinh viên đề xuất rằng, chỉ cần đặt những chiếc quạt công suất lớn bên cạnh dây chuyền, để nó thổi bay những vỏ hộp rỗng đi là xong. 

Thoạt nhìn, kế hoạch của cậu sinh viên sẽ tiết kiệm được rất nhiều chi phí trong thời gian ngắn vì chỉ cần mua một số lượng quạt nhất định. Tuy nhiên, khi đi vào áp dụng, doanh nghiệp này sẽ phải đối mặt thêm với chi phí trả cho lượng điện năng gia tăng, và tốn thêm chi phí thuê nhân công xử lý những chiếc hộp rỗng bị thổi bay. Về lâu dài, những chi phí này cộng dồn lại cũng trở thành con số không hề nhỏ.

Có thể thấy rằng, cách giải quyết của cậu sinh viên rất sáng tạo, nhưng về bản chất, nó chỉ trị phần ngọn mà không trị phần gốc. 

Trình độ học vấn không chỉ là một tờ giấy bằng cấp chứng nhận bạn đã học ít hay nhiều, đọc được bao nhiêu cuốn sách, mà thông qua quá trình tiếp nhận tri thức, bạn có thể hình thành một hệ thống tư duy logic của bản thân. Thông qua đó, bạn sẽ học được cách phân tích, lập luận, cân nhắc rõ ưu và nhược điểm, xử lý vấn đề một cách khoa học và chắc chắn hơn.