Hợp đồng điện tử: Tiết kiệm thời gian, chi phí trong giao dịch thương mại

Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân nhấn mạnh tại Hội nghị Phát triển hợp đồng điện tử tại Việt Nam - Triển khai Nghị định 85/2021/NĐ-CP, ngày 16/6/2022.

Theo Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân, thực tế đối với hoạt động giao dịch xuyên biên giới, xuất nhập khẩu, các doanh nghiệp Việt Nam đã ký kết với các đối tác nước ngoài bằng các phương thức hợp đồng điện tử từ lâu nay, đặc biệt với các đối tác tại các nước phát triển. Khảo sát của Bộ Công Thương trong sách trắng Thương mại điện tử 2021 cho thấy có 33% doanh nghiệp được khảo sát đã ứng dụng hợp đồng điện tử trong hoạt động thương mại.

Rút ngắn khoảng cách giao dịch

Mặt khác kể từ khi dịch Covid-19 bắt đầu xuất hiện cho đến nay, Việt Nam đã trải qua nhiều đợt dịch bùng phát và diễn biến phức tạp trên diện rộng, dẫn đến thói quen và hành vi của doanh nghiệp, người dân tại Việt Nam cũng thay đổi nhanh chóng. Một trong những việc thay đổi đó là doanh nghiệp đang dần chuyển từ sử dụng hợp đồng, chứng từ bằng giấy thông thường sang sử dụng hợp đồng, chứng từ điện tử.

"Việc ứng dụng hợp đồng điện tử không chỉ giúp cho các doanh nghiệp và khách hàng của doanh nghiệp tiết kiệm thời gian, chi phí mà còn giúp giảm bớt ảnh hưởng của dịch bệnh, khoảng cách trong giao dịch thương mại", Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân nhấn mạnh.

Với việc hành lang pháp lý cho hoạt động chứng thực hợp đồng điện tử tại Việt Nam đã được hoàn thiện, Bộ Công Thương đã giao Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số phối hợp cùng các cơ quan quản lý nhà nước về cạnh tranh, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, các tổ chức trọng tài thương mại, các cơ quan giải quyết tranh chấp.

Các nhà cung cấp dịch hạ tầng viễn thông, công nghệ thông tin; các tổ chức chứng thực chữ ký số, dấu thời gian và các Tập đoàn, doanh nghiệp, tổ chức ứng dụng hợp đồng điện tử.

Nghiên cứu, xây dựng các giải pháp hỗ trợ, phát triển, ứng dụng hợp đồng điện tử rộng rãi tại Việt Nam, thực hiện chủ trương của Chính phủ yêu cầu các Bộ, ngành đẩy mạnh công tác chuyển đổi số, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, phát triển thị trường.

Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân yêu cầu, việc phát triển hợp đồng điện tử tại Việt Nam cần phải đáp ứng đủ các tiêu chí đóng vai trò xây dựng và phát triển thị trường ứng dụng thực tế của hợp đồng điện tử.

Từ đó có thể đáp ứng nhu cầu thiết yếu để hoàn tất quy trình ứng dụng thương mại điện tử, công nghệ thông tin trong hoạt động của doanh nghiệp để giúp doanh nghiệp quản lý hiệu quả, giảm thiểu được việc lãng phí giấy tờ, tiết kiệm thời gian và tạo môi trường điều hành chuyên nghiệp. Đặc biệt là giúp kết nối các nền tảng công nghệ, các hạ tầng số tin cậy của Chính phủ đến các doanh nghiệp, tổ chức, người dùng thông qua các giao dịch thương mại.

Các Tổ chức cung cấp dịch vụ chứng thực hợp đồng điện tử (CeCA) sau khi được cấp đăng ký, có thể cung cấp dịch vụ chứng thực hợp đồng điện tử với quy trình đảm bảo tính bảo mật, chống chối bỏ, toàn vẹn dữ liệu và sẵn sàng khả năng kiểm tra, xác thực giá trị như bản gốc của hợp đồng điện tử.

Ông Lê Đức Anh, Giám đốc Trung tâm tin học và Công nghệ số, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) chia sẻ, vừa qua Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số đã hỗ trợ các doanh nghiệp tích hợp kỹ thuật Trục phát triển hợp đồng điện tử Việt Nam.

Theo đó, đã có 17 đơn vị gửi công văn, hồ sơ đề nghị cấp đăng ký, trong đó, 6 đơn vị đã tiến hành khảo sát và tích hợp với Trục phát triển hợp đồng điện tử Việt Nam để đảm bảo đáp ứng các tiêu chí nghiệp vụ, tiêu chuẩn kỹ thuật hệ thống khi kết nối, tích hợp.

Cụ thể, mỗi giao dịch hợp đồng điện tử sẽ có gắn kèm với các quy chế về giải quyết tranh chấp, khiếu nại, xử lý các yếu tố phát sinh trong quá trình giao kết và thực thi hợp đồng.

Điều này giúp cho doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân, các bên thứ 3 có một cơ quan trung gian đủ tin cậy để giải quyết các vấn đề phát sinh khi thực hiện giao kết, hợp đồng dưới dạng điện tử.

Đến nay, sau khi Thông tư 01/2022/TT-BCT về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 47/2014/TT-BCT ngày 05/12/2014 của Bộ Công Thương quy định về quản lý website thương mại điện tử và Thông tư số 59/2015/TT-BCT ngày 31/12/2015 của Bộ Công Thương quy định về quản lý hoạt động thương mại điện tử qua ứng dụng trên thiết bị di động có hiệu lực ngày 8/3/2022, Cục đang triển khai hỗ trợ các doanh nghiệp trong quá trình cấp đăng ký theo quy định. Dự kiến trong tháng 6, đầu tháng 7, các đơn vị đầu tiên đảm bảo đủ các yêu tố vận hành dịch vụ sẽ được cấp đăng ký.

Như vậy, trong thời gian rất gần tới đây, trong năm 2022, người dân, doanh nghiệp sẽ có thể sử dụng hợp đồng điện tử thay thế hoàn toàn cho hợp đồng truyền thống với giải pháp chứng thực của các Tổ chức cung cấp dịch vụ chứng thực hợp đồng điện tử được cấp đăng ký bởi Bộ Công Thương.

“Bước đệm” bắt nhịp với chuyển đổi số

Theo ông Nguyễn Khơ Din, Tổng Giám đốc Công ty Nền tảng Chuyển đổi số Bkav SME, thành viên Tập đoàn Công nghệ Bkav, với sự vào cuộc của Bộ Công Thương việc áp dụng hợp đồng điện tử sẽ được lan tỏa rộng rãi giúp chuyển đổi số cho hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp, góp phần thúc đẩy công cuộc Chuyển đổi số Quốc gia.

Hội nghị Phát triển hợp đồng điện tử tại Việt Nam - Triển khai Nghị định 85/2021/NĐ-CP. Ảnh: Nguyễn Việt

Bkav đã triển khai hợp đồng điện tử được hơn 3 năm nay và thấy rất rõ hiệu quả đem lại cho Công ty và khách hàng của mình. Cụ thể, việc áp dụng hợp đồng điện tử đã giúp Bkav mỗi năm tiết kiệm 70% chi phí về in ấn, chuyển phát, quy trình cung cấp sản phẩm cho khách hàng được rút ngắn 50% thời gian so với trước đây, khi chưa áp dụng hợp đồng điện tử.

Ông Phan Hoàng Việt, Phó Tổng Giám đốc Tổng công ty viễn thông Viettel cho biết thêm việc số hóa quy trình ký kết hợp đồng sẽ là nhu cầu thiết yếu trong tương lai gần. Đây chính là bước đệm để các doanh nghiệp bắt nhịp với xu thế chuyển đổi số toàn cầu.

“Việc kết nối Giải pháp Chứng thực Hợp đồng điện tử (vContract) của Viettel vào Trục chứng thực hợp đồng điện tử Việt Nam sẽ đảm bảo tính bảo mật và toàn vẹn, khả năng xác định nguồn gốc, tính chống chối bỏ của các chứng từ điện tử. Đồng thời giúp các bên thứ 3 có thể căn cứ trên hợp đồng điện tử để xác minh giá trị bản gốc của hợp đồng, đảm bảo hạn chế chứng từ giả, chứng từ khống”, ông Việt chia sẻ.

Là một một trong những đối tác đồng hành cùng Bộ Công Thương trong mọi lĩnh vực để thực hiện chuyển đổi số cho các doanh nghiệp, người dân, chính phủ trong lĩnh vực hợp đồng điện tử, đại diện Công ty Hệ thống thông tin FPT cho biết, tại Việt Nam khái niệm hợp đồng điện tử thị trường không còn là khái niệm mới lạ, tính riêng trên nền tảng FPT.eContract đã có hơn 2000 khách hàng thực hiện giao kết tài liệu, hợp đồng điện tử.

FPT IS hiện đã và đang cung cấp FPT.eContract - nền tảng ký kết giữa các doanh nghiệp và cá nhân với nhau. Nay có thêm FPT.CeCA chính là hệ thống xác thực hợp đồng điện tử - chứng thực tính pháp lý của nội dung hợp đồng điện tử đã ký kết không chỉ trên FPT.eContract mà tất cả các nhà cung cấp nền tảng ký kết điện tử nhưng chưa là đơn vị liên thông đến Trục phát triển hợp đồng điện tử Việt Nam CeCA.

Trên FPT.eContract hiện đã có chức năng lựa chọn hình thức xác thực với dấu xác thực của Bộ Công Thương, để truyền mã nội dung thông tin qua hệ thống xác thực tài liệu điện tử FPT.CeCA kiểm tra và truyền lên Trục CeCA. Tài liệu sau khi xác minh qua Trục sẽ được của Bộ Công Thương gắn dấu thời gian ký kết & chữ ký số của Bộ.

FPT.CeCA là hệ thống độc lập có thể cung cấp dịch vụ xác thực ký kết điện tử cho tất cả các nhà cung cấp nền tảng ký kết điện tử nhưng chưa là đơn vị liên thông đến Trục phát triển hợp đồng điện tử Việt Nam CeCA. Các ngân hàng, tài chính và các tổ chức đã có hệ thống ký kết điện tử muốn xác thực tính pháp lý cho nội dung hợp đồng, có thể thông qua FPT.CeCA là truyền lên Bộ Công Thương để xác thực với dấu thời gian và chữ ký số của Bộ Công Thương.

Chia sẻ về lợi ích ứng dụng hợp đồng điện tử trong doanh nghiệp, ông Nguyễn Trọng Nghĩa, Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty Dịch vụ Viễn thông VNPT VinaPhone cho biết, VNPT là đơn vị dẫn đầu với hệ sinh thái chuyển đổi số đa dạng trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội.

Từ năm 2018, VNPT bắt tay vào xây dựng giải pháp hợp đồng điện tử để làm giàu thêm các sản phẩm dịch vụ chuyển đổi số cho tập khách doanh nghiệp. Ngoài việc triển khai cho các doanh nghiệp bên ngoài, VNPT cũng đã đưa chính giải pháp hợp đồng điện tử vào áp dụng trong các hoạt động giao kết giữa VNPT với khách hàng, bao gồm cả cá nhân và tổ chức, doanh nghiệp.

“Việc ứng dụng này đã giúp cho VNPT rút ngắn được quá trình cung cấp các dịch vụ Viễn thông, Công nghệ thông tin tới khách hàng. Việc phê duyệt, ký kết hợp đồng thực hiện được mọi lúc, mọi nơi và tối ưu được chi phí so với hợp đồng giấy. Các chi phí liên quan đến in ấn, chuyển phát và kho bãi lưu trữ được cắt giảm hoàn toàn. Sau khi hợp đồng điện tử có hiệu lực thi hành thì toàn bộ dữ liệu được đưa lên blockchain lưu trữ và truy xuất giữa các bên khi cần thiết nhưng vẫn đảm bảo tính bảo mật”, ông Nghĩa cho hay.

Đối với việc áp dụng hợp đồng điện tử eContract của MobiFone, ông Dư Thái Hùng – Giám đốc Trung tâm Công nghệ thông tin MobiFone chia sẻ thêm, ngoài những ưu điểm trên mà các doanh nghiệp chia sẻ, MobiFone còn hỗ trợ nhiều giải pháp để Hợp đồng điện tử có thể áp dụng hầu hết tất cả loại hợp đồng trên thị trường hiện nay, bao gồm Hợp đồng lao động; Hợp đồng trao đổi/ mua bán; Hợp đồng thuê khoán; Hợp đồng cung cấp dịch vụ; Hợp đồng xây dựng; Hợp đồng đại lý; Hợp đồng thương mại, dịch vụ…