[How they do] Trong khi cỗ xe tăng Đức gục ngã thì gã hàng xóm Bỉ lại đang tỏa sáng tại World Cup và đây là bí quyết của họ

Tại Euro 2000, đội tuyển Bỉ bị loại ngay từ vòng bảng dù là nước đồng tổ chức giải đấu cùng Hà Lan. Tuy nhiên chỉ 5 năm sau, từ vị trí 66 trên bảng xếp hạng của FIFA, đội tuyển Bỉ đã vươn lên xếp hạng nhất. Mặc dù bảng xếp hạng này chỉ mang tính ước lượng nhưng chúng cũng cho thấy sự thay đổi đến chóng mặt của nền bóng đá Bỉ, quốc gia vốn không nổi tiếng về môn thể thao vua này.

Vậy điều gì đã làm nên thành công cho quốc gia chỉ có hơn 11,3 triệu dân này? Hãy cùng nghe Giám đốc Kris Van der Haegen của chương trình đạo tạo bóng đá Bỉ (CE) tiết lộ bí mật làm nên thành công cho nền bóng đá Bỉ.

Giám đốc Kris Van der Haegen

Chúng tôi đã đăng cai giải Vô địch Châu Âu (Euro) năm 2000 cùng với Hà Lan nhưng thậm chí chẳng thể vượt qua nổi vòng loại. Khi mọi thứ tốt đẹp, chẳng ai muốn lắng nghe những lời khuyên về các rủi ro nhưng khi mọi chuyện tồi tệ như trên thì đây lại là thời điểm thích hợp để họp các quan chức lại để tìm ra sai lầm. Đối với nền bóng đá Bỉ, yếu tố huấn luyện cầu thủ đóng vai trò chủ chốt.

1. Đặt cầu thủ làm trung tâm

Thông thường, giới truyền thông thường đặt nặng huấn luyện viên hoặc nhắm tới cả đội tuyển chung chung mà quên đi chất lượng của từng cầu thủ. Mục tiêu chính của việc huấn luyện là nhắm đến chất lượng của từng cầu thủ qua đó nâng cao chất lượng của toàn đội. Việc huấn luyện cũng nên được bố trí cho phù hợp với cầu thủ hơn là gò ép họ theo một khuôn khổ không phù hợp

2. Những trận đấu nhỏ

Trẻ em thường thích chơi bóng theo cách của lũ trẻ thay vì những trận đấu đầy tính toán như của người lớn. Nếu bạn cho trẻ em lái xe máy, chắc chắn chúng chẳng thế nào làm nổi, điều này cũng tương tự như khi đòi lũ trẻ chơi với đội hình 11 người trên sân.

Thông thường lũ trẻ sẽ chơi 1-1 tại nhà, tại trường, tại các khu vườn và chúng tôi cũng bắt đầu bằng trận đấu 1-1. Điều này làm tăng thú vui chơi bóng, khiến chúng có nhiều cơ hội ghi bàn hơn . Thế rồi chúng tôi nâng lên đấu 2-2 rồi cứ tiếp tục như vậy. Trận đấu có thắng thua nhưng cũng kích thích niềm vui bóng đá của lũ trẻ.

Một số người bảo tôi bị điên khi cho lũ trẻ chơi bóng tự do trong khi bóng đá là một môn thể thao có tính chiến thuật cao. Tuy nhiên họ không hiểu rằng trẻ em tầm 5 tuổi chẳng thích truyền bóng hay tuân theo chiến thuật nào, chúng chỉ muốn đột phá và ghi bàn.

Với đội hình 5-5, một số đứa trẻ đã bắt đầu không nhận được bóng do chơi kém hơn trong đội, hậu quả là chúng thấy chán và từ bỏ niềm đam mê đá bóng. Bởi vậy chúng tôi chỉ cho trẻ em đấu những trận 5-5 trở xuống nhằm kích thích tinh thần yêu bóng đá là chính. Chỉ đến khi dậy thì, việc thi đấu 11-11 với các chiến thuật mới chính thức được áp dụng cho những thiếu niên đã có sự hiểu biết về tinh thần đoàn đội.

3. Tự do lựa chọn

Tại Bỉ, chúng tôi đào tạo trẻ em nhiều môn thể thao khi còn bé với những bước cơ bản nhằm cho chúng tự do lựa chọn môn thể thao nào mình muốn đi theo. Đây là một điều khá quan trọng bởi trong bóng đá, niềm đam mê là yếu tố sống còn giúp cầu thủ đi lên trong sự nghiệp cũng như duy trì phong độ của mình.

Một số cha mẹ nhìn thành công của người lớn và đòi hỏi con mình phải theo một môn nào đó. Tuy nhiên nếu những đứa trẻ đó không thể đam mê với những bài cơ bản của một môn thể thao, hoặc không thể hiện được tài năng thì chúng sẽ nhanh chóng chán môn đó và chẳng muốn đi tiếp.

4. Tạo nên cầu thủ biết sáng tạo

Rất nhiều cầu thủ nổi tiếng thế giới nhe Pele, Maradona, Zidane, Ronaldo… đều đã từng đá bóng đường phố. Tại đó chẳng có huấn luyện viên nào dạy bảo cho họ. Tất cả chỉ chơi với niềm đam mê đá bóng và tự suy nghĩ huấn luyện cho bản thân.

Tại Bỉ, chúng tôi không huấn luyện kiểu gò bó cho các tài năng trẻ. Thay vào đó, những huấn luyện viên chỉ đứng ngoài theo dõi, hướng dẫn họ cách đi đến mục đích mà họ muốn chứ không chỉ trỏ bắt họ phải làm được cái này cái kia.

Hãy tạo ra môi trường tự do và để các cầu thủ trẻ tự sáng tạo, huấn luyện viên chỉ giúp đỡ khi thực sự cần thiết. Những cầu thủ này thông minh hơn mọi người nghĩ rất nhiều đấy.

5. Thực hành

Bóng đá là một môn thể thao phức tạp đòi hỏi các cầu thủ cần phải ra quyết định nhanh chóng. Bởi vậy các cầu thủ trẻ cần được luyện tập trong một môi trường thực tế để họ có thể tự ra quyết định trong các tình huống. Khi trận đấu bắt đầu, huấn luyện viên không nên can thiệp quá nhiều mà hãy để các cầu thủ tự phán xét và đưa ra quyết định phù hợp.

Trong việc huấn luyện, việc đọc trận đấu và ra quyết định là điều vô cùng quan trọng với các cầu thủ. Những lý thuyết bóng đá chỉ nằm trên giấy và việc phụ thuộc quá nhiều vào huấn luyện viên sẽ giết chết tính sáng tạo cũng như tiềm năng của đội bóng.

Bởi vậy trong một trận đấu, cầu thủ phải tự suy nghĩ làm thế nào để tăng không gian hoạt động, tăng cơ hội chiến thắng cho đội tuyển thay vì ì người chấp hành giáo án của huấn luyện viên. Điều này đòi hỏi quá trình luyện tập thực tế rất nhiều cũng như sự học hỏi qua từng trận đấu.

Thông thường những đứa trẻ sẽ chán ngấu nếu cứ học những bài học cơ bản trong bóng đá mà không có các trận đấu. Hiện nay chúng tôi thực hiện một phương pháp hoàn toán khác. Chúng tôi cho lũ trẻ chơi bóng thực sự và tự học qua từng trận đấu. Những giáo án học chuyền bóng, sút bóng… sẽ được giảm tải nhằm tránh làm xói mòn tình yêu bóng đá của trẻ nhỏ.

6. Chiến thắng không phải là tất cả

Chúng tôi không có giải đấu thực sự nào cho trẻ em trước 14 tuổi bởi việc chú trọng quá nhiều vào thắng thua sẽ làm hỏng tiềm năng phát triển của trẻ nhỏ. Thêm vào đó, việc phải chiến thắng khiến các huấn luyện viên chỉ cho những cầu thủ giỏi nhất vào thi đấu mà bỏ qua những người còn lại. Như vậy khoảng 2/3 số cầu thủ sẽ chỉ được xem các trận đấu thay vì được thi đấu thực sự và học hỏi. Điều này không tốt cho lứa cầu thủ trẻ đang hoàn thiện kỹ năng bản thân.

7. Những tài năng nở muộn

Có rất nhiều trường hợp cầu thủ chỉ thực sự bộc lộ tài năng khi đã bước qua tuổi hoàng kim, hoặc có các cầu thủ trẻ phải đến tận năm 19-20 tuổi mới bộc lộ được khả năng chơi bóng thiên phú của mình. Các câu lạc bộ ở Tây Ban Nha như Real Madrid hay Barcelona đều rất chú trọng vào việc phát triển những tài năng muộn do họ hiểu nếu tìm được một tài năng như vậy, họ hoàn toàn có thể phát triển một Messi hay Iniesta thứ 2.