Khám phá phong tục Khai bút: Vì sao người ta hay chọn khai bút mùng 1, đầu năm 2022 viết gì cho cả năm may mắn?

Tục khai bút là một nét đẹp của ngày Tết Nguyên Đán, khai bút là một nghi lễ truyền thống đã có từ rất lâu của người Việt.

Khai bút đầu năm còn được cha ông ta gọi là "minh niên khai bút" và thường được các học giả, nho sĩ thực hiện. Và mọi người thường tự chọn cho mình một giờ tốt, giờ đẹp nhất để làm lễ khai bút.

Cho đến hiện tại phong tục ấy vẫn được lưu giữ, cứ đến những ngày Tết phong tục này lại được các bạn học sinh, sinh viên thực hiện nhằm mong muốn một năm may mắn, thành công trong học tập cũng như công việc.

Tục khai bút được lưu truyền trong dân gian biểu tượng cho sự may mắn đầu năm mới (Ảnh minh họa)

Khai bút có từ bao giờ?

Theo sử sách ghi lại, tục khai bút đầu năm mới bắt đầu xuất hiện vào khoảng thế kỷ XIII, được gắn liền với hình ảnh người thầy giáo Chu Văn An đã về Chí Linh (Hải Dương) mở lớp dạy học. Tương truyền kể lại, khi học trò đến thăm thầy Chu Văn An, lúc ra về thường được thầy tự tay viết tặng một chữ mang ý nghĩa răn dạy về lẽ sống cho người đó.

Từ đó về sau, tục khai bút được lưu truyền trong dân gian cho đến ngày nay. Tục khai bút được lưu truyền không những thể hiện sự hiếu học mà còn là truyền thống tôn sư trọng đạo, sự thành kính của học trò đối với người thầy của mình.

Khai bút nên viết gì?

Theo quan niệm dân gian, câu chữ "khai bút đầu xuân" có thể là dòng chữ ghi họ tên, tuổi, quê quán của người cầm bút hoặc một vài câu thơ được sáng tác ngẫu hứng. Đôi khi, nó cũng chỉ đơn giản là những xúc cảm hay những mong ước tốt đẹp về gia đình, bạn bè, công việc, học hành, thi cử…

Những nét bút đầu tiên trong năm mới được xem là khai bút (Ảnh minh họa)

Hoặc để khởi đầu một năm mới đối với các bạn học sinh, sinh viên có thể đơn giản là viết một câu thơ, giải một bài toán đơn giản để mọi thứ khi khai bút diễn ra suôn sẻ cho một năm mới may mắn. Đừng khai bút bằng những bài toán, câu đố không giải được nhé,... không được may mắn lắm đâu.

Người Việt quan niệm cây bút chính là công cụ gắn bó giữa đời sống trí tuệ và tâm hồn. Trong mỗi dịp Tết đến xuân về, giới văn sĩ trí thức, học sinh, những người theo nghề viết lách,… thường rất coi trọng những điều đầu tiên mình viết ra trong năm mới.

Thời điểm khai bút hợp lý

Thời điểm thích hợp nhất là ngay sau khi giao thừa, pháo hoa tung bay, đồng hồ điểm qua năm mới thì khai bút lúc này rất hợp lý. Đây được xem là giờ chuyển giao giữa năm cũ và năm mới nên việc khai bút sẽ giúp có nhiều may mắn, niềm vui của không khí năm mới hơn.

Tuy nhiên thời điểm khai bút có thể diễn ra từ giao thừa đến mùng 5 Tết. Trong thời gian này bạn có thể khai bút bất kỳ lúc nào cũng được.

Nguồn: Tổng hợp