Khi heo không chỉ ăn cám, ăn chuối mà còn ăn cả "lãi" ngân hàng

Theo Tổng cục Thống kê, 4 tháng đầu năm, chăn nuôi lợn gặp khó khăn do giá thức ăn ở mức cao trong khi giá thịt hơi ở mức thấp. Giá lợn hơi trong nước bắt đầu đà giảm từ quý IV năm ngoái, đến tuần đầu tháng 3 năm nay trung bình chỉ dao động ở khoảng 48.000 – 50.000 đồng/kg, giảm 5-10% so với cùng kỳ năm 2022.

Ghi nhận lỗ kỷ lục ngay trong quý đầu tiên năm 2023, Tập đoàn Dabaco (HoSE: DBC) cho biết, ngành nông nghiệp nói chung, ngành chăn nuôi nói riêng gặp rất nhiều khó khăn do dịch bệnh trên đàn gia súc gia cầm diễn biến phức tạp, đặc biệt dịch tả lợn châu Phi liên tục tái phát tại nhiều địa phương trong cả nước làm cho chi phí chăn nuôi tăng cao, trong khi sức mua giảm.

Đồng thời, giá bán các sản phẩm chăn nuôi trên thị trường ở mức thấp suốt thời gian dài, dẫn tới kết quả chăn nuôi của các công ty con giảm mạnh so với cùng kỳ năm trước.

3 tháng đầu năm, DBC ghi nhận doanh thu đạt 2.313,7 tỷ đồng, giảm 17,5% so với cùng kỳ. Kinh doanh dưới giá vốn dẫn tới lợi nhuận gộp của Công ty âm hơn 70 tỷ đồng so với cùng kỳ dương 254 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, chi phí tài chính của công ty cũng tăng 33,7% so với cùng kỳ, chủ yếu tăng do lãi vay. Sau khi trừ đi các chi phí, DBC ghi nhận lợi nhuận sau thuế âm 320,73 tỷ đồng so với cùng kỳ lãi 8,61 tỷ đồng.

Có thể nhìn thấy, ngoài những khó khăn do chi phí thức ăn chăn nuôi tăng cao so với giá bán thì chi phí tài chính cũng đang ảnh hưởng lên hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp sử dụng các đòn bảy tài chính.

Lãi vay tăng mạnh cũng là vấn đề tương tự của ông chủ thương hiệu heo ăn chay BAF. "Heo ăn chay" là đàn heo chỉ ăn thức ăn (cám) được làm 100% nguyên liệu từ thực vật và gốc đạm thực vật. Nguyên liệu này được sản xuất trong nhà máy cám của Công ty Cổ phần Nông nghiệp BAF Việt Nam (HoSE: BAF) , chỉ cung cấp cho đàn heo nuôi nội bộ.

Quý I/2023, BAF ghi nhận doanh thu đạt 816 tỷ đồng, giảm 46,9% so với cùng kỳ và lợi nhuận sau thuế ghi nhận 3,91 tỷ đồng, giảm 95,5% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, Lợi nhuận gộp của BaF tạo ra không đủ trả chi phí tài chính, bán hàng và quản lý doanh nghiệp mà cứu cánh đến từ lợi nhuận khác.

Cuối quý 1, dư nợ vay ngắn hạn và dài hạn của BAF đều tăng. Cụ thể, nợ ngắn hạn tăng từ 264 lên 303 tỷ đồng, nợ dài hạn tăng từ 693 lên 1.169 tỷ đồng. Tổng cộng, dư nợ của BAF đã lên 1.472 tỷ đồng, tăng 53% so với hồi đầu năm. Hệ quả của dư nợ tăng là so với cùng kỳ năm ngoái, chi phí tài chính quý I năm nay của BAF gấp đến 5,3 lần.

Với Công ty Cổ phần Hoàng Anh Gia Lai (HAGL - mã: HAG), Chủ tịch Đoàn Nguyên Đức  đã nhận định ngành chăn nuôi heo năm nay sẽ gặp khó. Mặc dù HAGL cho biết họ có lợi thế về nguồn thức ăn là chuối loại giúp giá vốn thấp hơn các doanh nghiệp cùng ngành nhưng trong 4 tháng đầu năm, doanh nghiệp cũng không có lãi từ chăn nuôi heo do giá giảm quá sâu.

Sau đà giảm giá diễn ra trong quý 1/2023, giá lợn hơi trong nước bắt đầu tăng nhẹ từ đầu tháng 4 vừa qua, tăng 5,3% so với tháng 3 và tăng 0,1% so với thời điểm đầu năm. Công ty Cổ phần Chứng khoán VNDIRECT phân tích giá lợn hơi tăng lên chủ yếu do sản lượng lợn bán tháo ra thị trường do ảnh hưởng từ dịch tả lợn Châu Phi (ASF) đã giảm dần và lo ngại về vấn đề dư thừa nguồn cung đã lắng xuống khi các hộ nông dân ngừng hoạt động tái đàn và các doanh nghiệp chăn nuôi lớn chưa có kế hoạch mở rộng quy mô đàn lợn.

Tuy nhiên, mức giá lợn hơi hiện tại vẫn thấp hơn khoảng 3,5% so với cùng kỳ năm ngoái. Chứng khoán VNDIRECT đánh giá thị trường chưa có dấu hiệu thiếu nguồn cung thịt lợn do tổng đàn lợn cả nước vẫn tăng 6,2% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt mức tương đương so với giai đoạn trước khi dịch ASF xảy ra. Đồng thời, sản lượng thịt lợn hơi trên cả nước trong quý 1/2023 đã tăng 7,5% so với cùng kỳ năm trước. Do đó, giá lợn hơi được kỳ vọng chỉ tăng nhẹ trong quý 2/2023 và sẽ cải thiện rõ rệt hơn trong quý 3/2023 khi nhu cầu tiêu dùng phục hồi.