Kiến trúc nhà ga CHK Long Thành: Nên thi tuyển hay lựa chọn?

Đề xuất lựa chọn

10 tháng sau khi Quốc hội chính thức thông qua, Dự án đầu tư xây dựng CHK quốc tế Long Thành, các đơn vị liên quan vẫn chưa thể triển khai lựa chọn đơn vị tư vấn lập báo cáo khả thi (F/S). Chủ tịch HĐQT Tổng công ty Cảng hàng không VN (ACV) Nguyễn Nguyên Hùng cho biết, theo quy định, công trình xây dựng nhà ga hàng không sẽ phải tổ chức thi tuyển hoặc tuyển chọn thiết kế kiến trúc trước khi lập F/S.

“Tuy nhiên, do quy mô dự án rất lớn và phức tạp, nếu thực hiện theo quy trình thông thường, có thể phải mất 10 năm để hoàn thành giai đoạn 1 nên cần tiến hành song song hai việc trên”, ông Hùng lý giải.

Từ đây, ACV đã báo cáo Bộ GTVT, Chính phủ đề nghị cho triển khai phương án nhanh nhất là đấu thầu tư vấn F/S và yêu cầu đơn vị trúng thầu đề xuất 3 phương án kiến trúc để các cơ quan có thẩm quyền lựa chọn.

Thực tế, theo Phó tổng giám đốc ACV Đỗ Tất Bình, các sân bay lớn trên thế giới đều không thi tuyển phương án kiến trúc nhà ga hàng không mà chỉ lựa chọn các phương án mà tư vấn đưa ra.

Đồng quan điểm, Cục trưởng Cục Hàng không VN Lại Xuân Thanh cho biết, phương án kiến trúc của nhà ga gắn liền với công năng, dây chuyền công nghệ của CHK. Thậm chí theo ông Thanh, phương án kiến trúc của nhà ga không chỉ ảnh hưởng đến công năng của nhà ga mà ảnh hưởng đến công năng của toàn bộ khu bay liền kề với nhà ga, thậm chí cả tĩnh không sân bay.

“Nếu lấy kiến trúc của một anh, lắp vào báo cáo nghiên cứu khả thi của một anh khác, chắc chắn sẽ mất rất nhiều thời gian để có thể hòa hợp với nhau”, ông Thanh nói và cho biết thêm, cũng vì lý do này nên ngay từ đầu ACV đã kiến nghị việc cho phép tuyển chọn phương án thiết kế kiến trúc nhà ga CHK quốc tế Long Thành trên cơ sở đề xuất của tư vấn trúng thầu lập báo cáo nghiên cứu khả thi. “Đây là phương án tối ưu để đẩy nhanh tiến độ dự án”, ông Thanh nhấn mạnh một lần nữa.

Phối cảnh CHK quốc tế Long Thành có hình cánh cung, đảm bảo vị trí đỗ máy bay theo tiêu chuẩn của Tổ chức Hàng không dân dụng quốc tế (ICAO)

Không có nhiều “đất” cho thiết kế kiến trúc

Ủng hộ quan điểm lựa chọn phương án kiến trúc nhà ga hành khách CHK quốc tế Long Thành, ông Trịnh Như Long, Trưởng ban Đầu tư Tổng công ty Quản lý bay VN cho biết, quy hoạch CHK quốc tế Long Thành được làm rất tốt, nghiên cứu, kế thừa rất nhiều kinh nghiệm của các sân bay lớn trên thế giới như: Charle de Gaule, Frankfurt, Kansai…

“Quy hoạch này chặt chẽ đến mức định vị các công trình, công năng trên toàn cảng, định vị đường băng, đường lăn, sân đỗ và nhà ga… đã được tính toán có độ chính xác đến từng mét”, ông Long nói và dẫn ví dụ hệ thống đường ra vào của cảng, có những đường nhỏ như đường tuần tra nội bộ 7m là đúng 7m, đã được định vị rõ ràng. Kể cả công trình đài kiểm soát không lưu cũng vậy.

Cho biết hình dáng nhà ga hành khách của CHK quốc tế Long Thành theo hình cánh cung mà chúng ta vẫn thấy liên quan đến toàn bộ vị trí đỗ máy bay, ông Long cũng nhấn mạnh, vị trí đỗ này được thiết kế theo tiêu chuẩn của Tổ chức Hàng không dân dụng quốc tế (ICAO) với độ phân cách đúng 4m giữa các máy bay.

“Số vị trí đỗ máy bay cập nhật vào nhà ga và vị trí đỗ máy bay bên ngoài đã được cân đối với công suất 25 triệu hành khách cho nhà ga đó. Bây giờ chỉ dịch chuyển bất kỳ hình dáng của nhà ga trong phạm vi một vài mét sẽ ảnh hưởng đến vị trí đỗ máy bay ngay và có thể làm mất cân bằng công năng”, ông Long khẳng định và nói thêm, điều này cho thấy, việc thi tuyển phương án kiến trúc nhà ga sẽ không có nhiều lựa chọn, không có nhiều khoảng không để chuyển thành hình khác được.

Đáng nói hơn, theo ông Long, điều ông quan tâm nhất là an toàn bay và năng lực thông qua. Định vị công trình này ảnh hưởng đến việc sắp xếp các chướng ngại vật tại cảng làm sao để lưu lượng thông qua ở cảng là tối ưu nhất. Cụ thể, theo ông Long, với 2 cặp đường cất hạ cánh như quy hoạch chúng ta mới có thể đạt tối đa 100 triệu hành khách/năm. Bất cứ sự dịch chuyển các khu chức năng trong đó mà ảnh hưởng đến đường lăn, đường cất hạ cánh chỉ làm công suất giảm thôi.

“Tôi muốn nhấn mạnh về nhà ga hành khách tại Long Thành, độ cao cũng đã được tính toán, khống chế. Với cao trình sân bay quốc tế, chúng ta không thể làm thấp hơn 30m, nhưng không thể cao hơn 45m vì sẽ ảnh hưởng đến tĩnh không của cảng”, ông Long nói thêm và cho rằng, việc thiết kế kiến trúc cho nhà ga chủ yếu là việc lựa chọn vật liệu, chất liệu cho mái nhà ga và hệ thống bao quanh nhà ga chứ không thể thay đổi cấu hình, định dạng của nhà ga.

“Cấu hình nhà ga đã gắn liền rất chặt chẽ với các vị trí đỗ xung quanh. Từ cái cầu ra máy bay, cả chuyên gia Nhật Bản và Pháp đã tính là phải dài 32m từ mép nhà ga ra đến cửa máy bay, không được hơn kém”, ông Long nói và nhấn mạnh một lần nữa: CHK quốc tế Tân Sơn Nhất đã và đang đối mặt với áp lực lớn về sự quá tải. Chúng tôi rất mong muốn các Bộ, ngành ủng hộ phương án tuyển chọn kiến trúc nhà ga hành khách CHK quốc tế Long Thành cũng vì lợi ích chung.