Kỳ vọng cổ phiếu ô tô

4 tháng đầu năm 2023, tổng doanh số ô tô chỉ đạt 92,8 nghìn chiếc, giảm 30% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, xe lắp ráp trong nước bị ảnh hưởng mạnh hơn khi chỉ đạt 50 nghìn chiếc, giảm 39%, xe nhập khẩu là 42,8 nghìn chiếc, giảm 16%.

Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) đánh giá doanh số ô tô tiếp đà giảm sút trong các tháng đầu năm 2023 là tín hiệu đáng lo ngại, không chỉ với các doanh nghiệp sản xuất, mà một số địa phương có thể bị hụt thu ngân sách, lao động mất việc làm.

Diễn biến kể trên đã phản ánh rõ nét vào KQKD quý I/2023 của các doanh nghiệp ô tô niêm yết. Thống kê từ VNDirect chỉ ra doanh thu và lãi ròng nhóm này trong kỳ giảm lần lượt 14,8% và 11% so với cùng kỳ năm trước.

“Ông lớn” Tổng Công ty Máy động lực và máy nông nghiệp Việt Nam – CTCP (mã: VEA) ghi nhận doanh thu thuần quý I/2023 đạt 1.010 tỷ đồng, giảm 11%, lãi ròng 1.359 tỷ đồng, giảm 7% so với quý I/2022.

Nguồn thu đóng góp chính cho VEA đến từ nhóm công ty liên doanh, liên kết là Honda, Toyota, Ford. Trong kỳ, khoản mục này đạt 1.175 tỷ đồng, giảm 11%.

Khác biệt đôi chút, doanh thu CTCP Dịch vụ tổng hợp Sài Gòn (mã: SVC) tăng gần 14% lên 4.792 tỷ đồng, song lãi sau thuế lại giảm tới 85% còn 14,7 tỷ đồng. SVC cho biết nguồn cung của các hãng xe trong 3 tháng đầu năm là dồi dào song sức mua chậm do ảnh hưởng chung từ sụt giảm toàn thị trường, làm tăng mạnh giá trị hàng tồn kho. Ngoài ra, các chi phí hoạt động tăng cùng chi phí lãi vay cao làm chỉ tiêu lợi nhuận của công ty giảm mạnh.

Giống SVC, CTCP City Auto (mã: CTF) báo doanh thu quý I/2023 tăng gần 70% đạt 1.669 tỷ đồng, song sau khi trừ đi các chi phí và thuế, công ty báo lãi giảm 21% xuống 11 tỷ đồng. Theo bản giải trình, CTF cho biết lợi nhuận giảm do ảnh hưởng từ tình hình kinh tế lạm phát, chính sách tín dụng thắt chặt cùng lãi suất tăng cao đã dẫn đến chi phí lãi vay của quý I tăng đáng kể.

“Trùm” bán Mercedes-Benz - CTCP Dịch vụ Ô tô Hàng Xanh (mã: HAX) cũng ghi nhận lợi nhuận chỉ 3,5 tỷ đồng, thấp hơn rất nhiều so với cùng kỳ quý I/2022 là gần 54,3 tỷ đồng. HAX cho biết kết quả kinh doanh sụt giảm mạnh trong quý đầu năm là do thị trường ô tô trong nước đang bị ảnh hưởng bởi các yếu tố như lãi suất cho vay tăng cao và nhu cầu tiêu dùng xe ô tô ở phân khúc cao cấp giảm so với cùng kỳ.

Triển vọng tích cực từ thông tin giảm 50% lệ phí trước bạ

Liên quan đến chính sách hỗ trợ cho ngành sản xuất ô tô trong nước, Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Tài chính khẩn trương xây dựng dự thảo nghị định về giảm 50% lệ phí trước bạ đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước, áp dụng 6 tháng cuối năm nay.

Trước đó, đã có 2 lần Chính phủ đồng ý giảm 50% thuế trước bạ cho ô tô sản xuất trong nước là 28/6/2020 - 31/12/2020; và 1/12/2021 - 31/5/2022.

Một thống kê từ VAMA chỉ ra, sau khi áp dụng chính sách giảm 50% thuế trước bạ, doanh số ô tô lắp rắp trong nước (CKD) hầu như đều tăng mạnh vượt trội so với xe ô tô nhập khẩu (CBU). Tính riêng đối với xe CKD, doanh số trung bình tăng khoảng 30-60% so với các tháng không áp dụng chính sách giảm thuế trước bạ.

Do đó, việc áp dụng chính sách giảm lệ phí trước bạ kể trên được kỳ vọng sẽ góp phần kích cầu tiêu dùng ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước, hỗ trợ các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô.

Cổ phiếu nhóm ô tô diễn biến khá tích cực trong 1 tháng trở lại đây. Theo thống kê từ TradingView, SVC (+34,3%) và GGG (+34,3%) tăng mạnh nhất ở mức 2 chữ số, xếp sau đó là HAX (+4,9%), VEA (+3,2%), CTF (+2,8%)….

Theo đánh giá từ CTCP Chứng khoán Yuanta Việt Nam, một thông tin khác ảnh hưởng tích cực với doanh nghiệp ô tô là lãi suất liên ngân hàng liên tục giảm từ đầu năm đến nay. Yuanta Việt Nam kỳ vọng lãi suất đến quý III/2023 có thể giảm đi đáng kể khi Ngân hàng Trung ương các nước dừng nâng lãi suất, nhờ đó lãi suất cho vay từ thời điểm này có thể đi xuống đáng kể và hỗ trợ kích cầu ô tô đối với các khách hàng vay mua xe. Theo khảo sát của công ty chứng khoán này, các ngân hàng thương mại hiện tại cũng đã giảm mạnh lãi suất cho vay ưu đãi năm đầu đối với các khách hàng mua ô tô ở một số hãng nhất định.

Ngoài ra, việc thị trường ô tô Việt Nam có mức tăng trưởng nhanh hàng đầu Châu Á cũng là yếu tố tích cực hỗ trợ triển vọng cổ phiếu ô tô trong dài hạn.

Theo thống kê của Tổ chức quốc tế các nhà sản xuất xe có động cơ (OICA), tốc độ tăng trưởng trung bình của doanh số bán ô tô của Việt Nam giai đoạn 2018- 2022 đạt +7,5%/năm, thuộc hàng cao nhất châu Á, chỉ thấp hơn Ả Rập Xê út (+8,8%/năm). Trong khi đó, ở nhiều nước, tốc động tăng trưởng này thậm chí còn ở mức âm như Thái Lan (-14%/năm), Pakistan (-2,8%/năm).