Kỳ vọng giao thương và đầu tư từ Mỹ tăng cao
Giới phân tích nhận định tiềm năng phát triển KT giữa VN và Mỹ tiếp tục tăng cao trong thời gian tới khi Hiệp định TPP có hiệu lực và quan hệ hợp tác song phương hai nước ngày càng tốt đẹp.
Đối tác nhập siêu lớn
Hơn 20 năm chính thức bình thường hóa quan hệ Việt Nam – Mỹ, nhiều cuộc gặp gỡ, tiếp xúc song phương, đa phương giữa những nhà lãnh đạo của hai nước diễn ra đã tăng cường hợp tác trên nhiều lĩnh vực. Riêng lĩnh vực kinh tế, kể từ Hiệp định Thương mại tự do song phương (BTA) được ký kết năm 2000, Việt Nam tham gia Tổ chức Thương mại thế giới (WTO)… đã đưa quan hệ kinh tế hai nước lên những tầm cao mới. Và Mỹ đã trở thành đối tác thương mại hàng đầu của Việt Nam hiện nay.
Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, tốc độ tăng trưởng thương mại giữa Việt Nam và Mỹ trong 10 năm trở lại đây luôn tăng cao, từ kim ngạch xuất nhập khẩu năm 2006 là 8,81 tỉ đô la Mỹ thì đến năm 2015 đạt 41,26 tỉ đô la Mỹ, tăng trưởng bình quân trên 19%/năm. Một điểm đáng chú ý là cán cân thương mại hàng hóa song phương luôn đạt thặng dư cao về phía Việt Nam, từ mức 6,85 tỉ đô la Mỹ năm 2006 đã lên 25,67 tỉ đô la Mỹ năm 2015.
Riêng 4 tháng đầu năm nay, Mỹ là đối tác thương mại lớn thứ 2 của Việt Nam (sau Trung Quốc) nhưng là thị trường mà Việt Nam đạt mức thặng dư thương mại hàng hóa lớn nhất. Theo số liệu thống kê sơ bộ của Tổng cục Hải quan, trong 4 tháng đầu năm nay, kim ngạch xuất nhập khẩu hai nước đạt 13,92 tỉ đô la Mỹ, trong đó nước ta xuất siêu gần 9 tỉ đô la Mỹ, tăng 1,48 tỉ đô la so với cùng kỳ năm ngoái.
Các mặt hàng xuất khẩu sang thị trường này Việt Nam đều có thế mạnh. Cụ thể trong 4 tháng qua, tổng kim ngạch xuất khẩu hàng dệt may của nước ta đạt 6,85 tỉ đô la Mỹ, thì đối tác Mỹ chiếm phân nửa (3,4 tỉ đô la Mỹ, tăng 6,7% so với cùng kỳ năm ngoái), chiếm 29,7% tổng kim ngạch xuất khẩu sang nước này. Kế tiếp là điện thoại và linh kiện với 1,466 tỉ đô la Mỹ (chiếm 12,8%).
Đây cũng là mặt hàng có mức tăng trưởng xuất khẩu mạnh trong 4 tháng qua, tăng 83,8% so với cùng kỳ năm ngoái. Đứng thứ 3 là giầy dép các loại với 1,33 tỉ đô la Mỹ (chiếm khoảng 1/3 kim ngạch xuất khẩu mặt hàng này của Việt Nam), tăng 8,6% so với cùng kỳ năm ngoái…
Ở chiều ngược lại, nhập khẩu hàng hóa có xuất xứ từ Mỹ trong 4 tháng qua đạt 2,47 tỉ đô la Mỹ, tăng 3,3% so với cùng kỳ năm ngoái, chiếm 4,8% tổng kim ngạch nhập khẩu hàng hóa của cả nước và là thị trường nhập khẩu lớn thứ 5 của Việt Nam.
Các chuyên gia nhận định triển vọng hợp tác kinh tế giữa Việt Nam và Mỹ thời gian tới là rất khả quan, nhất là TPP đã được ký kết mà Việt Nam và Mỹ cùng là thành viên, sẽ mở ra nhiều cơ hội cho doanh nghiệp hai nước mở rộng giao thương.
Kỳ vọng tăng đầu tư
Số liệu từ Cục Đầu tư nước ngoài (FIA), Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho thấy, tính đến cuối tháng 4 rồi, Mỹ là nhà đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) lớn vào Việt Nam với 806 dự án còn hiệu lực có tổng vốn đăng ký hơn 11,73 tỉ đô la Mỹ; xếp thứ 8 trong số 114 quốc gia và vùng lãnh thổ có dự án FDI tại Việt Nam.
Tuy nhiên, những con số này chưa phản ảnh hết luồng vốn đầu tư của Mỹ tại Việt Nam do có một số công ty nước này như Intel, Coca Cola, Procter & Gamble, ConocoPhillips,… đầu tư thông qua các chi nhánh, công ty con của mình đăng ký tại một số nước khác như B.V.I, Singapore, Hồng Kông...
Theo FIA và nhiều nhà đầu tư nước ngoài, so với các nước khác trong khu vực, Việt Nam nổi bật về tiềm năng tiêu dùng và cơ hội mới, do đó, FDI của Mỹ vào Việt Nam có khả năng tăng nhanh chóng trong giai đoạn tới. Một trong những lý do là chi phí lao động thấp. Hiện tại, chi phí nhân công Trung Quốc tăng cao khiến nhiều hãng sản xuất đa quốc gia của Mỹ hướng sự chú ý vào nơi thấp hơn như Việt Nam.
Lý do thứ hai khiến Việt Nam có sức hút lớn với nhà đầu tư nước ngoài nói chung và Mỹ nói riêng là TPP được ký kết và kỳ vọng sẽ có hiệu lực vào năm 2018. Kể từ khi Việt Nam đàm phán gia nhập TPP, các công ty Mỹ đến Việt Nam tìm cơ hội đầu tư ngày càng nhiều với những tập đoàn lớn như Boeing, Apple, AIG, Exxon Mobil...
Theo FIA, sự quan tâm này càng lớn hơn khi Việt Nam tham gia vào TPP. Đối với cộng đồng kinh doanh Mỹ, việc trở thành thành viên TPP, khiến cho Việt Nam “khác biệt” so với các quốc gia khác tại khu vực ASEAN không tham gia. Vì vậy, theo FIA, Việt Nam sẽ có thể là sự lựa chọn ưu tiên của các công ty Mỹ tại Hồng Kông trong việc dịch chuyển đầu tư ra ngoài Trung Quốc.
Phòng Thương mại Mỹ ở Singapore cũng công bố khoảng 57% doanh nghiệp Mỹ hoạt động trong khu vực ASEAN đánh giá Việt Nam là điểm đến hấp dẫn nhất để mở rộng đầu tư, theo FIA.
Dân số trẻ và thu nhập của người dân được cải thiện giúp sức mua của người tiêu dùng ngày càng tăng. Đồng thời, tình hình chính trị ổn định, lạm phát được kiềm chế và nhiều biện pháp nới lỏng quy định nhằm thúc đẩy tăng trưởng cũng như nhiều chính sách ưu đãi của Chính phủ cũng được kỳ vọng vốn đầu tư nước này sẽ chảy mạnh vào Việt Nam.
Đơn cử như thương hiệu bia hàng đầu thế giới Budweiser (Mỹ) mới đây cam kết sẽ đầu tư lâu dài tại thị trường Việt Nam để cung cấp thị trường trong nước và các thị trường khác trong khu vực. Tuần trước, nhà sản xuất thương hiệu bia 140 tuổi này đã tổ chức kỷ niệm 1 năm khánh thành nhà máy tại tỉnh Bình Dương với công suất 25 triệu lít/năm và có khả năng mở rộng năng lực sản xuất gấp đôi trong tương lai.
Ông Ricardo Vasques, Tổng giám đốc công ty AB InBev Việt Nam, cho biết từ khi chính thức hoạt động, nhà máy bia AB InBev đã thành công mang hàng triệu lít bia đến tay người tiêu dùng trong nước và những quốc gia châu Á khác, nhờ vào lợi thế địa lí chiến lược của mình.
Trong số 55 nhà máy sản xuất Budweiser trên thế giới, nhà máy ở Việt Nam nằm trong nhóm bảy nhà máy được đầu tư hệ thống công nghệ và quy trình tối tân nhất, được trang bị công nghệ ủ bia tiên tiến cũng như thân thiện môi trường.
Việc xây dựng nhà máy tối tân này tại Việt Nam đã thể hiện rõ mục tiêu muốn đầu tư mạnh mẽ vào thị trường Đông Nam Á của hãng bia này. “Chúng tôi không chỉ bán bia, mà còn thực hiện công nghệ ủ bia tại đây. Nhà máy bia AB InBev sẽ mang đến cho người tiêu dùng Việt Nam sản phẩm bia Budweiser tươi mới nhất với chất lượng không đổi 140 năm nay”, ông Vasques nói.
Theo giới quan sát một điểm đáng chú ý của đầu tư Mỹ: bên cạnh tái đầu tư hơn là chuyển lợi nhuận về nước, các doanh nghiệp nước này còn chú ý đến các hoạt động trách nhiệm cộng đồng (CSR) ở địa phương mình đầu tư.
Chẳng hạn như hoạt động trong lĩnh vực nước uống có cồn như AB InBev, ngay khi có mặt tại Việt Nam, hãng đã đưa ra các chương trình khuyến khích người tiêu dùng uống có trách nhiệm bằng Ngày hội uống bia có trách nhiệm toàn cầu.
Vào ngày này, toàn bộ nhân viên của AB InBev Việt Nam đến nhiều siêu thị ở các thành phố lớn để tiếp cận người tiêu dùng với mong muốn truyền tải thông điệp thưởng thức có trách nhiệm đến cộng đồng. Ông Vasques chia sẻ:
“Chúng tôi đã có một năm rất đặc biệt khi nhà máy đầu tiên của AB InBev tại tỉnh Bình Dương chính thức đi vào hoạt động và tiếp tục mang những trải nghiệm bia đẳng cấp thế giới đến với người tiêu dùng Việt Nam. Chúng tôi cam kết sẽ có những hoạt động liên tục để đảm bảo những sản phẩm này sẽ được tiêu thụ một cách có trách nhiệm!”
Ngoài các hoạt động CSR, AB InBev cũng mang đến những trải nghiệm nghệ thuật đỉnh cao cho người yêu bia như tổ chức chương trình âm nhạc điện tử (EDM) mang tên BUDJs với sự tham gia của DJ huyền thoại Tiesto hay Diplo, Skrillex, Merk & Kremont và Klingande.
Việc lựa chọn Việt Nam làm nơi đặt nhà máy đầu tiên tại khu vực Đông Nam Á cho thấy tập đoàn AB InBev đặt niềm tin lớn vào thị trường bia Việt Nam trong thời gian tới và những kết quả đạt được sau một năm khai trương nhà máy đã bắt đầu cho thấy Budweiser dần gia tăng sức cạnh tranh của mình ở phân khúc bia cao cấp trong nước.
Theo giới quan sát, Việt Nam với môi trường kinh doanh trong nước ngày càng cải thiện và hội nhập sâu rộng, những thương hiệu lớn ở Mỹ như Budweiser được kỳ vọng sẽ đến đầu tư kinh doanh nhiều hơn trong thời gian tới.
CÙNG CHUYÊN MỤC
