Lãi suất tăng mạnh, kịch bản nào cho VN-Index?

Như đã đưa tin , lần đầu tiên sau 2 năm, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã quyết định tăng loạt lãi suất điều hành gồm trần lãi suất huy động, lãi suất tái chiết khấu, tái cấp vốn. Cụ thể, từ ngày 23/9, trần lãi suất tiền gửi kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng sẽ tăng thêm 1 điểm phần trăm lên 5% một năm. Riêng quỹ tín dụng nhân dân và tổ chức tài chính vi mô áp dụng mức lãi suất tối đa cho tiền gửi kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng là 5,5% một năm.

Với khoản tiền gửi không kỳ hạn và có kỳ hạn dưới 1 tháng, trần lãi suất được nâng từ 0,2% lên 0,5% một năm. Bên cạnh đó, hai loại lãi suất điều hành khác gồm lãi suất tái cấp vốn; tái chiết khấu cũng tăng thêm 1 điểm phần trăm, lên tương ứng 5% một năm và 3,5% một năm. Bên cạnh đó, lãi suất cho vay qua đêm trong thanh toán điện tử liên ngân hàng và cho vay bù đắp thiếu hụt vốn trong thanh toán bù trừ của Ngân hàng Nhà nước với các tổ chức tín dụng tăng từ 5% lên 6% một năm.

Động thái này diễn ra sau khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) lần thứ 3 liên tiếp nâng lãi suất thêm 75 điểm cơ bản nhằm hạ nhiệt lạm phát tại Mỹ. Lãi suất tham chiếu tại Mỹ hiện nằm trong khoảng 3% - 3,25%, là mức cao nhất kể từ tháng khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008.

Đáng chú ý, Fed cũng dự báo lãi suất tham chiếu trung bình tại Mỹ được điều chỉnh lên 4,4% năm nay và 4,6% năm tới, trước khi giảm về 2,9% năm 2025.

Phản ứng trước dự báo này của Fed, các thị trường chứng khoán lớn đều giảm điểm khá mạnh. Tại Mỹ, các chỉ số chính Dow Jones, S&P 500, Nasdaq chốt phiên 21/9 đều giảm hơn 1,7%.

Còn tại thị trường Việt Nam, phản ứng trước những thông tin trên, Vn-Index có thời điểm đã để mất mốc 1.200 điểm trong phiên sáng 22/9. Tuy nhiên, dòng tiền bắt đáy chủ động gia nhập đã giúp chỉ số chính hồi phục, vượt qua tham chiếu.

Chốt phiên 22/9, VN-Index dừng chân ở 1.214,7 điểm, tăng hơn 4 điểm tương ứng 0,34%, HNX-Index tăng 0,55 điểm lên 265,64 điểm và UPCoM-Index tăng 0,32 điểm lên 88,55 điểm. Thanh khoản trên HoSE được cải thiện khá đáng kể nhưng vẫn ở mức thấp, tổng giá trị giao dịch đạt 11.667 tỷ đồng tăng 19% so với phiên hôm trước, trong đó giá trị khớp lệnh đạt 10.187 tỷ đồng.

Dù đã hồi phục đáng kể sau cú nhúng sâu trong phiên 22/9 song cũng có không ít nhà đầu tư băn khoăn rằng trong môi trường lãi suất tăng, lợi nhuận kỳ vọng đối với thị trường chứng khoán sẽ khó vượt trội.

Trao đổi với Nhadautu.vn về vấn đề này, ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc Phân tích CTCP Chứng khoán Yuanta Việt Nam cho biết, trước đó NHNN cũng đã rục rịch tăng lãi suất, bởi Việt Nam khó giữ được mặt bằng lãi suất thấp trong bối cảnh Fed liên tục tăng lãi suất, gây áp lực lên tỷ giá.

"Nhìn chung động thái trên sẽ không tác động nhiều đến tâm lý thị trường. Rủi ro đã giảm bớt, do vậy nhà đầu tư ngắn hạn có thể dừng bán và vẫn nắm giữ tỷ trọng cổ phiếu ở mức 30-35% danh mục, đồng thời quan sát thêm diễn biến để tìm điểm giải ngân thích hợp", ông Minh khuyến nghị.

Còn theo ông Nguyễn Anh Khoa, Trưởng phòng Phân tích và Tư vấn Đầu tư Agriseco Research, việc NHNN tăng loạt lãi suất điều hành là động thái hợp lý trong thời điểm này và sẽ không tác động lớn đến thị trường chứng khoán. Nguyên nhân do mục tiêu của NHNN là kiểm soát cung tiền và lạm phát, trong quá khứ việc tăng lãi suất điều hành không ảnh hưởng nhiều đến chứng khoán.

"Trong 1 tháng tới, thị trường vẫn khả quan khi chuẩn bị đón nhận những thông tin tích cực như GDP quý 3, tăng trưởng lợi nhuận của các nhóm ngành, nhà đầu tư có thể giải ngân vào những nhóm ngành như bán lẻ, xây dựng", chuyên gia Agriseco Research dự báo.

Đánh giá tác động của diễn biến tăng lãi suất, Dragon Capital cho rằng thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ có nhiều biến động phụ thuộc vào diễn biến trên thế giới. Dù vậy, ảnh hưởng từ các yếu tố bên ngoài đối với Việt Nam có mức độ thấp hơn nhiều so với các nước mới nổi và không mang tính hệ thống.

Yếu tố ủng hộ thị trường là định giá. Ước tính mức định giá P/E của VN-Index sẽ về khoảng 12,1 lần sau khi phản ánh kết quả kinh doanh quý III. Mức định giá này thấp hơn hai lần độ lệch chuẩn của hệ số P/E trong 5 năm vừa qua.

"Lịch sử cho thấy nhà đầu tư thường mất mục tiêu dài hạn bởi những biến động ngắn hạn và quay lại khi thị trường đã hồi phục hoặc đã rất nóng. Do đó, mức lợi nhuận kỳ vọng không còn hấp dẫn. Chúng tôi cho rằng nhà đầu tư vẫn theo kiên trì theo đuổi kế hoạch tài chính đã đặt ra", báo cáo của Dragon Capital viết.

Về phần mình, trong báo cáo mới đây, VNDirect cho rằng hành động trên của NHNN Việt Nam là tương đối quyết liệt và kịp thời trước những thay đổi nhanh chóng trên thị trường tài chính quốc tế. Tuy nhiên, mức tăng 1 điểm % lãi suất điều hành cao hơn so với dự báo trước đó ở mức 0,5 điểm % cho năm 2022. Sau đợt tăng lãi suất lần này, đội ngũ phân tích cho rằng ít có khả năng có thêm một đợt tăng lãi suất điều hành nữa trong năm 2022.