Lập khu thương mại tự do Đà Nẵng: Cơ hội bứt phá

Ưu đãi hải quan, miễn thuế

Khu thương mại tự do Đà Nẵng sẽ có ranh giới địa lý xác định, ngăn cách với khu vực bên ngoài bằng hàng rào cứng, bảo đảm hoạt động kiểm tra, giám sát, kiểm soát hải quan của các cơ quan có liên quan. Quan hệ mua-bán, trao đổi hàng hóa giữa Khu thương mại tự do Đà Nẵng với bên ngoài là xuất khẩu, nhập khẩu.

Doanh nghiệp có dự án đầu tư trong Khu thương mại tự do Đà Nẵng được áp dụng quy định về chế độ ưu tiên trong việc thực hiện thủ tục hải quan. Nhiều đối tượng không bị giới hạn về số lượng và giá trị hàng hóa khi mua hàng miễn thuế ở khu thương mại - dịch vụ thuộc Khu thương mại tự do Đà Nẵng, bao gồm người nước ngoài có thị thực với thời hạn không quá 3 tháng; công dân Việt Nam chuẩn bị xuất cảnh ra khỏi Việt Nam.

Từ chuyến công tác tìm hiểu, nghiên cứu kinh nghiệm xây dựng khu thương mại tự do tại Thượng Hải gần đây, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch & Đầu tư Nguyễn Chí Dũng lưu ý Đà Nẵng tham khảo quy trình, thủ tục tại đây, khi nhà máy của hãng xe điện Tesla (Mỹ) mất chưa đầy 1 năm kể từ khi xin giấy phép đến khi đưa vào hoạt động. Thời gian từ cấp phép đến khánh thành 1 trung tâm thương mại, logistics (vận tải, trung chuyển) xây dựng chỉ trong 68 ngày.

“Cải cách, mở cửa phải mạnh mẽ như vậy, nếu không sẽ mất hết cơ hội, trong bối cảnh cạnh tranh thu hút dòng vốn FDI đang rất quyết liệt. Việt Nam đang phải cạnh tranh với Indonesia, Philippines, Malaysia, Thái Lan, Ấn Độ… Các nước này không ngừng đẩy mạnh cải cách, đổi mới để thu hút dòng vốn ngày càng bị thu hẹp và có xu hướng chuyển về Mỹ và các nước phát triển”, Bộ trưởng Dũng cho biết.

Giảm tối đa danh mục hạn chế đầu tư

Tại cuộc họp ban soạn thảo, tổ biên tập dự thảo nghị quyết, Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng (trưởng ban soạn thảo) cho biết, hồ sơ dự thảo nghị quyết dự kiến sẽ trình Quốc hội, thông qua tại Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV (tháng 5/2024).

Theo Bộ trưởng Dũng, về bản chất, khu thương mại tự do là một nơi kinh tế tổng hợp, dùng các cơ chế chính sách mạnh, mở cửa để thu hút đầu tư, thuận lợi cho vấn đề buôn bán; giảm thời gian, chi phí thực hiện các thủ tục; giảm tối đa danh mục hạn chế đầu tư. Đà Nẵng cần làm rõ hơn nữa nội dung, nội hàm khái niệm khu thương mại tự do.

Ông Dũng gợi ý địa phương có thể xin thêm cơ chế về visa (thị thực) trong khu thương mại tự do, kéo dài thời gian lưu trú để thu hút khách du lịch, chuyên gia. Chính sách thuế cần ưu đãi, trong đó, thuế thu nhập doanh nghiệp để thu hút doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân để thu hút người lao động, chuyên gia. “Doanh nghiệp có thể được cấp phép làm trụ sở mà không cần dự án, tuy nhiên, cần cơ chế quản lý phù hợp”, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng lưu ý.

Để Đà Nẵng có bước phát triển đột phá, ông Đỗ Nhất Hoàng, Cục trưởng Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), đề nghị mạnh dạn áp dụng chính sách cho phép nhà đầu tư, đặc biệt là các tập đoàn đa quốc gia, đến đầu tư tại khu thương mại tự do mà không cần phải có dự án (như quy định hiện hành). Theo ông Hoàng, đây là mô hình của khu thương mại tự do Hải Nam (Trung Quốc), thu hút tập đoàn đa quốc gia đến đặt văn phòng.

Bí thư Thành ủy Đà Nẵng Nguyễn Văn Quảng kỳ vọng, việc hình thành khu thương mại tự do sẽ tạo ra đột phá cho phát triển ngành dịch vụ, vốn là lĩnh vực thế mạnh và chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu ngành kinh tế của thành phố. Khu thương mại tự do có sức hút rất lớn với các nhà đầu tư. Tuy nhiên, ông Quảng chỉ ra, một trong những lực cản rất lớn trong thu hút nhà đầu tư chiến lược là thủ tục.

“Dù chính sách tốt nhưng thủ tục cứ tuần tự, chắc chắn rằng không có nhà đầu tư nào đồng ý rót vốn. Khi đầu tư vào khu thương mại tự do, trình tự thủ tục đầu tư cần được rút ngắn còn khoảng 2-3 tháng, trong khi thông thường 9 tháng”, ông Quảng kiến nghị.