Lộ diện mặt hàng đầu tiên của Việt Nam đạt kim ngạch trên 100 tỷ USD trong năm 2024

Năm 2024, tình hình thế giới tiếp tục biến động phức tạp và khó lường với nhiều rủi ro, bất ổn. Cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn diễn ra ngày càng gay gắt; căng thẳng địa chính trị, xung đột quân sự leo thang ở một số quốc gia tác động đến hòa bình, ổn định trên thế giới, làm suy giảm hệ thống thương mại, đầu tư, sản xuất và tiêu dùng. Tuy nhiên, tăng trưởng kinh tế thế giới có xu hướng tích cực nhờ áp lực lạm phát giảm dần, nhu cầu hàng hóa tăng trở lại.

Trong bối cảnh đó, với các chính sách đồng bộ của Chính phủ nhằm tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ sản xuất trong nước, xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường xuất khẩu, hoạt động xuất, nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam đạt kết quả tích cực, duy trì mức tăng khá cao và là một trong những điểm sáng của nền kinh tế năm 2024.

Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, trong tháng 11, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa sơ bộ đạt 66,4 tỷ USD, giảm 4,1% so với tháng trước và tăng 9,0% so với cùng kỳ năm trước. Tính chung 11 tháng năm 2024, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa sơ bộ đạt 715,55 tỷ USD, tăng 15,4% so với cùng kỳ năm trước, trong đó xuất khẩu tăng 14,4%; nhập khẩu tăng 16,4%.

Cụ thể, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa sơ bộ 11 tháng 2024 đạt 369,93 tỷ USD, tăng 14,4% so với cùng kỳ năm trước, trong đó, khu vực kinh tế trong nước đạt 103,88 tỷ USD, tăng 20,0%, chiếm 28,1% tổng kim ngạch xuất khẩu; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (kể cả dầu thô) đạt 266,05 tỷ USD, tăng 12,4%, chiếm 71,9%.

Trong khi đó, kim ngạch nhập khẩu hàng hóa sơ bộ đạt 345,62 tỷ USD, tăng 16,4% so với cùng kỳ năm trước, trong đó khu vực kinh tế trong nước đạt 126,05 tỷ USD, tăng 18,5%; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài đạt 219,57 tỷ USD, tăng 15,2%.

Đáng chú ý, tuy tốc độ nhập khẩu tăng mạnh hơn so với xuất khẩu nhưng cán cân thương mại 11 tháng năm nay vẫn xuất siêu 24,31 tỉ USD. Trong cơ cấu nhập khẩu, nhập khẩu tư liệu sản xuất chiếm 93,7%, nhập khẩu hàng tiêu dùng chiếm 6,3%. Nhập khẩu tăng hơn xuất khẩu cho thấy doanh nghiệp đang đẩy mạnh nhập khẩu để chuẩn bị cho kế hoạch sản xuất, xuất khẩu trong tháng 12/2024 và những tháng đầu năm 2025.

Trong mười một tháng năm 2024 có 36 mặt hàng đạt kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD, chiếm 94,1% tổng kim ngạch xuất khẩu (có 7 mặt hàng xuất khẩu trên 10 tỷ USD, chiếm 66,5%); có 44 mặt hàng nhập khẩu đạt giá trị trên 1 tỷ USD, chiếm tỷ trọng 92,6% tổng kim ngạch nhập khẩu (có 5 mặt hàng nhập khẩu trên 10 tỷ USD, chiếm 51,4%).

Nhiều mặt hàng đã "về đích" sớm với kim ngạch xuất, nhập khẩu 11 tháng vượt mức cả năm 2023. Về xuất khẩu, đáng chú ý là tất cả các mặt hàng nông sản có giá trị xuất khẩu lớn đều đã vượt mức xuất khẩu của cả năm 2023: Thủy sản vượt 2,2% so với cả năm 2023; rau quả  (18,2%); gạo (13,4%); cà phê (16,3%); hạt điều (9,2%); chè đạt (12,9%)...

Ngoài ra còn một số mặt hàng khác cũng đã vượt mức xuất khẩu của cả năm 2023: Hàng điện tử, máy tính và linh kiện vượt 13,8%; dệt may (1%); giày, dép (2,6%); gỗ và sản phẩm gỗ đạt (9,1%); sản phẩm từ chất dẻo (17,2%); sản phẩm nội thất từ chất liệu khác gỗ (19,1%); hóa chất (5,3%); chất dẻo nguyên liệu (13,1%).

Về nhập khẩu, một số mặt hàng có kim ngạch nhập khẩu vượt mức năm 2023 gồm: Hàng điện tử, máy tính và linh kiện vượt 11,1%; máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng khác (6,3%); vải (4,3%); sắt thép (10,3%); chất dẻo (8,7%); điện thoại và linh kiện (7,8%); sản phẩm chất dẻo (6,8%); dầu thô đạt (5,7%); nguyên, phụ liệu dệt, may, giày dép (8,3%); sản phẩm từ sắt thép (10,1%); tân dược (12,8%); rau quả (8,2%).

Ngoài ra còn một số mặt hàng khác cũng đã vượt mức năm 2023 là: Phân bón, cao su gỗ và sản phẩm từ gỗ, giấy, sợi, sản phẩm từ kim loại thường khác, hàng điện gia dụng và linh kiện, dây điện và cáp điện.

Tổng cục Thống kê dự báo, xuất khẩu trong tháng cuối cùng của năm 2024 còn nhiều khó khăn, rủi ro từ các yếu tố khách quan nhưng xuất, nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam đang nỗ lực về đích đồng thời hướng tới những kỷ lục mới. 

Là một trong những động lực chính của tăng trưởng kinh tế, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu cả năm đạt kỷ lục mới (gần 800 tỷ USD), tăng 15% so với năm trước và vượt 2,5 lần kế hoạch được giao; cán cân thương mại ghi nhận năm thứ 9 liên tiếp xuất siêu ở mức cao (gần 25 tỷ USD).

Trong số các mặt hàng xuất, nhập khẩu năm nay, nổi bật lên là mặt hàng điện tử, máy tính và linh kiện với tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu đạt 163 tỷ USD, trong đó kim ngạch nhập khẩu 11 tháng đã đạt 97,7 tỷ USD. 

Tổng cục Thống kê cho biết, đây chắc chắn sẽ là mặt hàng đầu tiên của Việt Nam đạt giá trị kim ngạch xuất, nhập khẩu trên 100 tỷ USD. Nhập siêu mặt hàng này cũng khá lớn, đạt 32,5 tỷ USD trong 11 tháng năm 2024. Mặt hàng dẫn đầu về xuất siêu là điện thoại các loại và linh kiện, đạt 41 tỷ USD.

Một điểm đáng chú ý nữa trong 11 tháng là tổng kim ngạch xuất khẩu đã đạt mức 369,93 tỷ USD, vượt qua kim ngạch xuất khẩu cả năm 2023 là 354,72 tỷ USD và chỉ kém mức kỷ lục năm 2022 gần 2 tỷ USD (kim ngạch xuất khẩu năm 2022 đạt 371,72 tỷ USD). Đến thời điểm này, có thể khẳng định kim ngạch xuất khẩu năm 2024 sẽ đạt kỷ lục mới là vượt mức 400 tỷ USD.

"Nền kinh tế nước ta đã mất nhiều năm để vượt mốc xuất khẩu 100 tỷ USD vào năm 2012, sau đó thêm 5 năm để vượt mốc 200 tỷ USD vào năm 2017 và 4 năm để vượt mốc 300 tỷ USD vào năm 2021. Tiếp theo, chỉ sau 3 năm kim ngạch xuất khẩu lại tăng thêm 100 tỷ USD, đạt mốc 400 tỷ USD. Đây có thể coi là một cột mốc đáng ghi nhận cho những nỗ lực phát triển thương mại quốc tế của Việt Nam", báo cáo của Tổng cục Thống kê đánh giá.