Lo ngại trước xu hướng mukbang

Các video mukbang thường có cảnh một người tự quay cảnh mình ăn rất nhiều thực phẩm trong khi nói chuyện với khán giả. Khi mukbang ngày càng phổ biến, các chuyên gia dinh dưỡng lo ngại về tác động của xu hướng này đối với người xem.

Một người đàn ông tự quay cảnh mình ăn đồ ăn nhanh giữa đống bánh mì kẹp phô mai, bánh sandwich cá, gà viên, khoai tây chiên, và tất nhiên là rất nhiều nước sốt - tất cả đều được tăng âm lượng để nghe thấy tiếng nhai, nhai và nhai nhiều hơn nữa. Video đã có gần 5,8 triệu lượt xem.

Đến giữa tháng 8, đã có hơn 4 triệu video trên TikTok có hashtag mukbang.

Tại sao lại phổ biến?

Theo Google Trends, từ “mukbang” bắt đầu tăng trong các tìm kiếm trên YouTube vào đầu năm 2015 và vẫn không ngừng tăng từ đó. Tuy nhiên, đối với các tìm kiếm trên web ngoài Google, từ này đạt đỉnh vào đầu đại dịch Covid-19 toàn cầu tháng 3/2020.

Theo chuyên gia dinh dưỡng Grace Derocha tại Michigan (Mỹ), điều đó có thể là do người xem theo dõi để có kết nối xã hội, như thể họ đang ngồi đối diện với người sáng tạo mukbang.

Một người sáng tạo mukbang biệt danh là Kieanna đã đăng video từ tháng 10/2023 và hiện đã có hơn một triệu người theo dõi cho biết, các video được xem nhiều nhất thường có cảnh cô ăn những món ăn tạo ra âm thanh. Kieanna được giới thiệu đến thế giới mukbang cách đây khoảng 8 năm với tư cách là người xem.

Hiện tại, cô quay khoảng 3 - 5 video một tuần, thường là quay cảnh đang trong xe hơi thử nhiều món ăn khác nhau từ các chuỗi nhà hàng nổi tiếng hoặc trong nhà đang ăn những bữa ăn do cô tự nấu.

Đôi khi, cô thử nghiệm với những món ăn lạ, như pizza phủ kẹo hoặc xúc xích phủ kẹo, để tạo tiếng giòn cho micro thu âm và khiến khán giả phản ứng.

“Nhiều người chỉ sử dụng nó để giải trí” - cô nói - “Đôi khi, họ chỉ nhận xét đồ ăn trông ngon”.

Tuy nhiên, một số mukbang có thể có ảnh hưởng tích cực, như video truyền cảm hứng cho người khác thử một công thức nấu ăn bổ dưỡng, theo cô Derocha.

Rosemarie Dehesa là một nhà sáng tạo nội dung có hơn nửa triệu người theo dõi trên TikTok và đã đăng các video về việc nấu nướng, ăn uống, tập luyện của cô từ năm 2022. Dehesa thích tạo và đăng các mukbang để kết nối với mọi người trên khắp thế giới có chung niềm đam mê với ẩm thực.

“Ẩm thực giúp mọi người xích lại gần nhau hơn” - Dehesa cho biết - “Miễn là nội dung tích cực và vui vẻ, tôi nghĩ không có vấn đề gì”.

Điều quan trọng là bạn phải ưu tiên các mục tiêu sức khỏe của riêng mình, có thể khác với người trên màn hình, theo Derocha.

Chuyên gia lo ngại

Một nghiên cứu tháng 1/2020 đã phân tích hơn 5.000 video mukbang trên YouTube cho thấy, những video kém lành mạnh nhất lại được xem nhiều hơn đáng kể so với những video ít cực đoan hơn. Video kém lành mạnh thường thể hiện cảnh một người ăn quá nhiều trong thời gian ngắn hơn hoặc ăn những thực phẩm cực kỳ cay hoặc gây kích ứng có thể gây hại.

“Phản ứng ban đầu của tôi là: Ồ, thật là nhiều đồ ăn trong một bữa”, phát ngôn viên Derocha của Viện Dinh dưỡng và Ăn kiêng (Mỹ) cho biết. Cô nói rằng những thực phẩm này thường “không phải là những thực phẩm giàu dinh dưỡng nhất hoặc lành mạnh nhất”.

Derocha cho biết, cô lo ngại những video cực đoan hơn có thể khuyến khích một số người xem ăn quá nhiều, tránh một số loại thực phẩm nhất định hoặc không ăn các chất dinh dưỡng khác nhau mà cơ thể họ cần.

Một người mắc chứng rối loạn ăn uống có thể sử dụng các video để thỏa mãn cảm giác thèm ăn mà không cần ăn bất kỳ thực phẩm nào, chuyên gia dinh dưỡng Suzanne Fisher tại Florida, người làm việc với những bệnh nhân đang cố gắng cải thiện mối quan hệ của họ với thực phẩm cho biết.

Người xem cũng không biết điều gì xảy ra ngoài máy quay. Một số video có thể được chỉnh sửa theo cách mà người xem nghĩ rằng thực phẩm đang được tiêu thụ, nhưng người tạo mukbang thực sự đã nhổ bỏ giữa các lần quay.

Kieanna cho biết, cô cố gắng minh bạch với khán giả của mình, cho mọi người biết trong phần bình luận rằng cô thường không ăn hết tất cả các loại thực phẩm được hiển thị và tập thể dục vào thời gian khác.

Cô chia sẻ, có rất nhiều điều diễn ra sau hậu trường nên mọi người có lẽ chỉ nên sử dụng để giải trí và không nên quá coi trọng nó, vì xét cho cùng, đây chỉ là phương tiện truyền thông xã hội. “Phương tiện truyền thông xã hội không nhất thiết phải là thật, vì vậy, bạn không thể tin vào mọi thứ bạn thấy”, cô nói thêm.

Chuyên gia dinh dưỡng Alex D’Elia tại New York cho biết, mỗi người sẽ phản ứng khác nhau với mukbang và khuyên mọi người nên tỉnh táo, không chỉ khi xem video mà cả khi ăn trong ngày. Hãy cố gắng quan sát tác động của các loại thực phẩm khác nhau đối với sức khỏe tinh thần của bạn.

“Nếu bạn cảm thấy mệt mỏi trong suốt cả ngày hoặc bồn chồn, hãy tự kiểm tra lại bản thân. Lần cuối cùng bạn ăn là khi nào? Bạn đã ăn gì? Có cân bằng không?”, chuyên gia D’Elia nói và cho biết hãy sử dụng các lần kiểm tra này để lựa chọn những món ăn lành mạnh, tốt cho sức khỏe.

Nhiều mukbang có đồ ăn nhanh hoặc đồ chiên có kết cấu giòn để cắn trước ống kính máy quay. Fisher khuyên mọi người không nên phân loại đồ ăn thành các lựa chọn “xấu” và “tốt” vì điều đó có thể khiến bạn muốn tiêu thụ những thực phẩm được cho là “xấu” với số lượng không lành mạnh.

“Tôi không nói là ăn đồ chiên trong mọi bữa ăn, nhưng cũng đừng chê bai mọi loại thực phẩm xuất hiện trên đĩa của bạn. Điều đó cũng thực sự quan trọng” - Fisher nói - “Đó là cách bạn tạo ra sự cân bằng lành mạnh trong cuộc sống của mình”.