Loạn giá, mù mờ công dụng khẩu trang diệt khuẩn, lọc bụi mịn

Từ tiền chục đến bạc triệu đều rao chống bụi mịn

Sau những diễn biến phức tạp của thời tiết, đặc biệt từ vụ cháy Công ty CP Bóng đèn Phích nước Rạng Đông, thị trường khẩu trang trở nên sôi động khác thường với sự xuất hiện hàng loạt sản phẩm được quảng cáo với công dụng kháng khuẩn tuyệt đối chống bụi mịn mà những loại khẩu trang thông thường không có được. Chị Nguyễn Thu Huyền (Hoàng Mai, Hà Nội) cho biết: “Tôi nghe nhiều đài báo biết thông tin về ô nhiễm không khí nên cũng muốn tìm mua khẩu trang chống bụi mịn cao cấp để đảm bảo sức khỏe hơn. Tuy nhiên, các chợ trên mạng tới các cửa hàng những sản phẩm này được bán rất nhiều, đủ các mức giá khác nhau tôi cũng không biết lựa chọn sản phẩm nào, cũng không biết công dụng đến đâu?”.

Khẩu trang chống khuẩn lọc bụi mịn được rao bán công khai

Công dụng thì hầu hết người tiêu dùng đều chưa biết đến đâu nhưng mức giá thì vô vàn. Tại một cửa hàng bán khẩu trang chống bụi mịn đông khách đến mua tại Hào Nam, Hà Nội, giá khẩu trang chống bụi mịn chỉ 50 nghìn đồng/chiếc, có xuất xứ Trung Quốc, không có bảo hành, không có tiêu chuẩn, công dụng bằng tiếng Việt. “Vì Việt Nam chưa thể sản xuất được mặt hàng này do vậy phần lớn khẩu trang chống bụi mịn đang được bán trên thị trường hiện nay có nguồn gốc từ Trung Quốc nhưng là hàng nội địa nên vẫn rất yên tâm về chất lượng là chống được bụi mịn, chủ cửa hàng quảng cáo với khách”.

Trong khi đó, trên một địa chỉ bán hàng online được giới thiệu chuyên bán hàng xách tay từ Anh. Khi được hỏi tới khẩu trang “phòng chống bụi mịn pm 2.5”, ngay lập tức chủ shop trưng ra loại khẩu trang “xịn” được rao bán từ 1,3 - 1,5 triệu đồng/ chiếc. Khi chúng tôi ngỏ ý muốn tới tận nơi xem hàng, chủ shop từ chối và chỉ nhận lời giao dịch tại… vỉa hè gần tòa nhà Lanmark (quận Nam Từ Liêm, Hà Nội). Qua quan sát bên ngoài, loại khẩu trang này được đựng trong hộp sắt, bên ngoài bao bì không hề có nhãn phụ, kiểm định chất lượng của cơ quan trong nước. “Loại N99 có giá 1,5 triệu đồng, còn loại N95 có giá 1,3 triệu đồng. Mỗi chiếc được sử dụng trong khoảng 245 giờ (liên tục trong khoảng 10 ngày)”, người bán giới thiệu và khẳng định cả hai loại đều được sản xuất theo “tiêu chuẩn lọc bụi của Mỹ, giá đắt nhưng rất hiệu quả”. “Hàng này đang hot nên không có sẵn. Muốn mua từ 10 chiếc trở lên thì phải đợi, tháng sau mới có”, người bán hàng cho hay.

Công dụng chẳng đến đâu

Loại khẩu trang xách tay được rao 1,5 triệu đồng/chiếc

Được biết, bụi mịn pm 2.5 là một loại vật chất trong không khí có kích thước rất nhỏ, nhỏ hơn 2,5 micromet. Đây là loại bụi đặc biệt nguy hiểm vì kích thước nhỏ như vậy nên nhiều nghiên cứu cho thấy chúng có khả năng xâm nhập qua da và vào hệ hô hấp của con người.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia về môi trường, để sản xuất được khẩu trang chống bụi mịn pm 2.5 cần công nghệ cao hơn khẩu trang bình thường. Theo đó, tối thiểu để chắn được bụi mịn, màng lọc khẩu trang phải có kích thước rất nhỏ hơn 1 micromet.

Đặc biệt, TS. vật lý Nguyễn Văn Khải, nguyên Giám đốc Viện Khoa học vật lý Hà Nội khẳng định, hiện nay, chưa có loại khẩu trang nào có thể diệt khuẩn như những lời rao bán trên thị trường: “Các loại khẩu trang được quảng cáo chống bụi pm 2.5, diệt khuẩn hiện nay rất có thể là lừa đảo. Thứ nhất, lớp lọc của các loại khẩu trang này rất sơ sài không có kích thước nhỏ hơn 1 micromet để có thể chắn được bụi pm 2.5. Thứ hai, không có loại khẩu trang nào có thể diệt được khuẩn, bởi muốn diệt khuẩn phải có điện tích hoặc hóa chất mà các loại khẩu trang hiện trên thị trường đều không có”, ông Khải phân tích.

Trước thông tin, khẩu trang có thể sử dụng liên tục trong vòng 10 ngày, ông Khải lưu ý: “Khẩu trang là vật chắn bụi đồng nghĩa với việc đây cũng là nơi tích tụ vi khuẩn; nếu không vệ sinh thường xuyên rất có thể dẫn tới hiện tượng nhiễm khuẩn ngược vào đường hô hấp của người sử dụng”.