Lối thoát nào cho Alexa

Trong một hộ gia đình cơ bản với hai vợ chồng, các thiết bị thông minh của Amazon như Amazon Echo dường như chỉ phục vụ 3 mục đích chính: phát nhạc, hẹn giờ và thông báo khi có đơn giao hàng. Điều đó có nghĩa, trợ lý ảo Alexa dường như khá “nhàn” khi không cần phải cập nhật thời tiết, đặt hàng qua mạng hay chuyển kênh trên TV.

Nói như vậy để thấy rằng Alexa không phải là một phần không thể thiếu trong cuộc sống. Quan trọng hơn, Alexa lại không tham gia nhiều vào các truy vấn thực sự mang lại tiền cho Amazon.

Có lẽ các ông chủ của gã khổng lồ này ý thức rõ sự thật trên. Tờ New York Times đưa tin hôm thứ Hai rằng bộ phận thiết bị của Amazon, bao gồm phần cứng và Alexa, sẽ chịu gánh nặng lớn nhất trong đợt sa thải lớn tiếp theo, với 10.000 vị trí bị nhắm đến. Tin tức được đưa ra chưa đầy một tuần sau khi Wall Street Journal báo cáo rằng mảng kinh doanh thiết bị của Amazon đã báo cáo khoản lỗ hoạt động hàng năm hơn 5 tỷ USD trong những năm gần đây, theo các tài liệu nội bộ. Các nguồn tin cũng nói rằng “nhiều khách hàng chỉ sử dụng Alexa cho một số chức năng”.

Những khoản lỗ đáng kinh ngạc trên phản ánh việc Amazon không có khả năng tận dụng Alexa, trợ lý ảo mà công ty đã tích hợp trên hàng chục sản phẩm, từ điện thoại, đồng hồ đến lò vi sóng. Mặc dù Alexa và các sản phẩm thông minh đã tạo ra một hệ sinh thái đa dạng với nhiều tính năng, song chưa có một tính năng nào thực sự thu hút người dùng — chứ đừng nói đến việc tạo ra doanh thu định kỳ cho Amazon.

Alexa chắc chắn giúp thúc đẩy doanh số bán hàng các sản phẩm phần cứng của Amazon, bao gồm cả mẫu Amazon Echo dẫn đầu thị trường, nhưng thiết bị vẫn là một mảng kinh doanh có lợi nhuận cực kỳ thấp (đặc biệt là khi so sánh với phần mềm).

Alexa cung cấp sức mạnh tổng hợp hoàn hảo với hoạt động kinh doanh thương mại điện tử của Amazon, cho phép khách hàng đặt mua sản phẩm chỉ bằng một lệnh thoại đơn giản. Nhưng người tiêu dùng chưa sử dụng công nghệ này: khảo sát từ eMarketer và Bizrate Insights năm 2020 cho thấy chỉ có 2% người được hỏi sử dụng các công cụ mua sắm bằng giọng nói thường xuyên. Có đến 63% cho biết họ không quan tâm đến tùy chọn này.

Những khoản lỗ đáng kinh ngạc trên phản ánh việc Amazon không có khả năng tận dụng Alexa

Alexa có thể hữu dụng trong lĩnh vực nhà thông minh, cho phép người dùng điều khiển đèn, hệ thống an ninh và chuông cửa từ một ứng dụng duy nhất. Tuy nhiên, việc áp dụng các thiết bị nhà thông minh vẫn còn tương đối khiêm tốn: một cuộc khảo sát của Deloitte năm nay cho thấy chỉ 25% đến 30% trong số 2.000 người được hỏi sử dụng từng sản phẩm trong số ba sản phẩm nói trên. Thêm vào đó, sự xuất hiện sắp tới đây của Matter, một giao thức kết nối giữa các thiết bị không dây, sẽ làm giảm nhu cầu của người tiêu dùng về một hệ sinh thái nhà thông minh gắn liền với một công ty nhất định.

Amazon vẫn có khả năng kiếm tiền tốt hơn từ Alexa và phần cứng liên quan — nhưng ngay cả những con đường đó cũng không bằng phẳng.

Theo báo cáo của TechCrunch hồi tháng 9, tập đoàn công nghệ này đã lấn sân sâu hơn vào lĩnh vực quảng cáo, với doanh thu tăng từ 12,6 tỷ USD vào năm 2019 lên 31,2 tỷ USD vào năm 2021. Amazon có thể tích hợp nhiều quảng cáo hơn vào Alexa, một phương pháp đã được thực hiện, theo báo cáo của TechCrunch vào tháng 9. Nhưng người tiêu dùng đã cảnh giác với các mối quan tâm về quyền riêng tư và bảo mật gắn liền với các thiết bị gia đình thông minh, đặc biệt là sau nhiều báo cáo về việc Amazon ghi và lưu trữ âm thanh từ nhà của chủ sở hữu Echo.

Theo Wall Street Journal, Amazon cũng có thể tập trung cho các sáng kiến đổi mới liên quan đến Alexa, một lựa chọn đang được cân nhắc trong công ty. Một phát ngôn viên của công ty nói với Tạp chí rằng Amazon “lạc quan về tương lai của Alexa ngày nay như chúng tôi đã từng làm và nó vẫn là một lĩnh vực đầu tư và kinh doanh quan trọng của Amazon”.

Tuy nhiên, việc tăng cường Alexa có thể sẽ yêu cầu đầu tư thêm tiền và nhân viên, điều này trái với nhiệm vụ của Giám đốc điều hành Andy Jassy là cắt giảm chi phí. Jassy, người trước đây đã lãnh đạo mảng kinh doanh Amazon Web Services với lợi nhuận cao, được cho là không hào hứng với Alexa bằng người tiền nhiệm của mình, Jeff Bezos, người đã coi Alexa như một sự hiện thực hóa của tương lai đã được báo trước trong các bộ phim khoa học viễn tưởng.

Alexa vẫn còn quá ăn sâu vào thương hiệu Amazon nên sẽ không dễ để biến mất sau một đêm. Nhưng cho đến khi công ty có thể tìm được một lối thoát tốt hơn, có lợi hơn cho Alexa, thì trợ lý ảo này vẫn chưa thể đạt được tiềm năng tối đa của mình.