Lý do khiến 12 dự án cao tốc Bắc - Nam chậm tiến độ

Bộ Giao thông vận tải (GTVT) vừa yêu cầu Cục Quản lý đầu tư xây dựng và các Ban quản lý dự án làm chủ đầu tư những dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2021 - 2025 (giai đoạn 2) tháo gỡ vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ dự án. Văn bản chỉ đạo được ban hành sau khi 3 đoàn công tác của Thanh tra Bộ chủ trì thực hiện kiểm tra tại 6/12 dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2.

Kết quả, bên cạnh những nỗ lực của chủ đầu tư, nhà thầu, địa phương, nhìn chung tại các dự án, tiến độ thi công, giải ngân chậm so với yêu cầu đề ra, còn gặp một số vướng mắc. Cụ thể, cả 12 dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2 khởi công từ tháng 1 năm nay, tới cuối tháng 8 vừa qua, tổng giá trị giải ngân đạt hơn 8.100 tỷ đồng, tương đương hơn 9% giá trị hợp đồng xây lắp. Con số thực hiện này chậm gần 1,4% giá trị với kế hoạch.

Về nguyên nhân dẫn tới việc chậm tiến độ kể trên, Bộ GTVT cho biết chủ yếu do địa phương chậm bàn giao mặt bằng sạch, thiếu nguồn đất và cát đắp nền đường , thiếu bãi đổ thải… Tuy nhiên, cũng có một số nhà thầu xây lắp chậm trễ trong thi công, như chưa huy động đủ nhân lực, trang thiết bị không đáp ứng được tiến độ. Đặc biệt, các nhà thầu thiếu nhân sự làm hồ sơ nghiệm thu, thanh toán.

Bên cạnh nhà thầu, nhân sự làm hồ sơ nghiệm thu, thanh toán của các Ban quản lý dự án cũng chậm so với yêu cầu (chậm khoảng 6 ngày sau so với yêu cầu), nhân sự giám sát thi công còn mỏng so với khối lượng công việc phải xử lý; thiếu trang thiết bị, phương tiện kiểm tra hiện trường, có cá nhân phải dùng xe riêng để phục vụ công việc của ban…

Ngoài ra, giữa Ban quản lý dự án và các nhà thầu còn một số nội dung chưa thống nhất, như về đơn giá, đặc biệt về giá vật liệu đất đắp từ các mỏ nhà thầu được trực tiếp khai thác; chưa thống nhất về thành phần tham gia nghiệm thu, trình tự nghiệm thu; một số tiêu chuẩn áp dụng đã hết hiệu lực...

Để tháo gỡ các vướng mắc kể trên nhằm đưa cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2 đạt tiến độ đặt ra, Bộ GTVT yêu cầu đối với các Ban quản lý dự án với vai trò chủ đầu tư yêu cầu nhà thầu huy động nhân sự, máy móc trên cơ sở mặt bằng, vật liệu địa phương đã bàn giao; huy động nhân sự bổ sung phục vụ công tác nghiệm thu, thanh toán.

Các ban quản lý dự án cũng được yêu cầu phối hợp với sở ngành, địa phương để đẩy nhanh thủ tục cấp phép khai thác mỏ cho nhà thầu thi công; điều chỉnh hợp đồng nếu cần thiết để cập nhật đơn giá vật liệu do nhà thầu tự khai thác; điều chỉnh tiến độ giải quyết hồ sơ nghiệm thu, thanh toán không quá 6 ngày; xác định lại trách nhiệm, phân cấp phân quyền cho nhân sự tại hiện trường để giảm bộ máy…

Cục Quản lý đầu tư xây dựng được Bộ GTVT yêu cầu, tiếp tục rà soát, tham mưu Bộ sửa đổi, bổ sung hồ sơ nghiệm thu, thanh toán nhằm thống nhất, đơn giản để các chủ đầu tư thực hiện. Trong đó, rà soát, điều chỉnh hợp đồng với nhà thầu liên quan đơn giá vật liệu tự khai thác…