Lý do khiến cổ phiếu dầu khí ngược dòng thị trường

Trong vòng một tháng rưỡi qua thị trường chung diễn biến xấu. VN-Index giảm giá mạnh từ vùng 1.251 điểm xuống 1.110 điểm vào đầu tháng 10 và mới phục hồi lên 1.141 điểm tính đến hết phiên ngày 16/10, tức giảm gần 9%. Cổ phiếu thuộc nhiều nhóm ngành như thép, bất động sản, chứng khoán, bán lẻ… ghi nhận mức giảm trên 2 chữ số.

Tuy nhiên, các cổ phiếu thuộc ngành dầu khí vẫn tăng tốt và lập đỉnh mới. Cổ phiếu của Tổng công ty cổ phần dịch vụ kỹ thuật dầu khí (HNX: PVS) ghi nhận tăng giá từ vùng 35.000 đồng/cp lên 40.700 đồng/cp tính từ đầu tháng 9, đây là vùng giá cao nhất trong lịch sử. Hay cổ phiếu của PV Drilling (HoSE: PVD) tăng từ 25.700 đồng/cp lên 28.700 đồng/cp, mức giá cao nhất trong vòng 8 năm. Mã chứng khoán PVT của PV Trans liên tục chinh phục đỉnh mới, tăng 26% trong một tháng rưỡi lên vùng 30.100 đồng/cp. Các cổ phiếu như GAS, BSR, OIL hiện nay đều đã ghi nhận giá cao hơn vùng đầu tháng 9.

Đặc biệt, phiên đầu tuần (16/10), trong khi VN-Index mất 13 điểm, nhiều nhóm ngành từ chứng khoán, bảo hiểm, ngân hàng, bất động sản, thực phẩm – đồ uống, bán lẻ… chìm trong sắc đỏ thì nhóm cổ phiếu dầu khí xanh. PVS, PVD, GAS, BSR, PLX, OIL tăng từ 100 đồng đến 1.100 đồng mỗi cổ phiếu.

Nhóm cổ phiếu dầu khí luôn nhạy cảm với giá dầu. Từ cuối tháng 6, giá dầu brent đã có dấu hiệu phục hồi từ vùng 70 USD/thùng lên 94 USD/thùng vào cuối tháng 9, sau đó hạ nhiệt nhưng vẫn neo ở mức cao 90 USD/thùng. Giá dầu WTI cũng tăng từ 68 USD/thùng lên 87 USD/thùng, tức tăng 28%.

Nguồn cung giá dầu đang bị thắt chặt trong khi nền kinh tế phục hồi đẩy nhu cầu lên cao. Trong tháng 9, Nga và Ả Rập – Saudi đã gia hạn kế hoạch cắt giảm sản lượng 1,3 triệu thùng/ngày cho đến cuối năm nay và vẫn tiếp tục xem xét các quyết định cắt giảm hàng tháng.

Căng thẳng tại khu vực Trung Đông (chiến sự Israel – Hamas) diễn ra từ tháng 10 có thể làm gián đoạn nguồn cung. Theo Chứng khoán Yuanta Việt Nam, bản thân Israel không phải là nguồn cung dầu lớn nhưng việc Hamas tấn công Israel tạo nên rủi ro xung đột sẽ lan rộng đến Saudi Arabia và Iran, 2 nước chiếm 17% tổng nguồn cung dầu thô.

Nền kinh tế thế giới đang có tín hiệu phục hồi dù còn chậm, đặc biệt là 2 nền kinh tế lớn nhất thế giới Mỹ và Trung Quốc sẽ dẫn đến nhu cầu dầu tăng cao trong khi tồn kho giảm.

Theo dự báo, nhu cầu dầu của thế giới sẽ đạt bình quân 101,8 triệu thùng/ngày trong năm nay – mức cao chưa từng có. Báo cáo thường kỳ của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) nhận định việc Nga và Ả Rập – Saudi cắt giảm sản lượng có thể dẫn tới thiếu  hụt nguồn cung trầm trọng. Trong khi đó, OPEC dự báo thị trường dầu toàn cầu sẽ thiếu 3 triệu thùng dầu mỗi ngày trong quý IV, mức thâm hụt nghiêm trọng nhất trong 1 thập kỷ trở lại đây.

Chứng khoán BIDV (BSI) cho rằng giá dầu tăng cao mà sản lượng dầu và khí tại các mỏ đang dần cạn kiệt. Cùng với Luật Dầu khí sửa đổi, hoạt động đầu tư thăm dò, tìm kiếm mỏ mới sẽ được thúc đẩy, đem lại triển vọng tích cực cho các công ty thượng nguồn như PVD, PVS.

Tỷ suất hoạt động giàn khoan của PV Drilling có sự cải thiện rõ rệt so với năm 2022 và giá thuê giàn tăng mạnh hỗ trợ tích cực cho doanh thu và lợi nhuận. Trong khi PVS có nguồn công việc dồi dào đến từ các dự án xây lắp dầu khí trong nước cũng như quốc tế. Mặt khác, mảng điện gió ngoài khơi là động lực lớn cho tăng trưởng trung và dài hạn cho PVS.

Với PV Gas (HoSE: GAS), giá dầu ảnh hưởng đến giá khí bán ra của doanh nghiệp, giá dầu tăng sẽ giúp cải thiện doanh thu và lợi nhuận trong quý III và IV. Trong nửa đầu năm, tổng công ty ghi nhận lợi nhuận giảm 23% so với cùng kỳ năm trước chủ yếu do giá dầu brent bình quân giảm 26% về 80 USD/thùng, giá CP (contract price) cũng giảm ở mức tương ứng về 611 USD/tấn.

BSR và PVT được Chứng khoán MBS đánh giá cao triển vọng lợi nhuận trong nửa cuối năm 2023. Cụ thể, lợi nhuận BSR nửa cuối năm tăng tốt hơn nửa đầu năm nhờ nhu cầu tiêu thụ xăng máy bay tăng, crack spread (chênh lệch giá) xăng và diesel tại châu Á có thể tiếp tục duy trì mức cao theo đà tăng các loại dầu thành phẩm.

Với PVT, mảng vận tải dầu được dự báo hưởng lợi nhờ chênh lệch cung cầu vận tải dầu thế giới (hải trình và khối lượng tăng với tốc độ nhanh hơn đội tàu và tốc độ di chuyển). Việc tăng giá dầu thô có thể giúp giá cước vận tải ký của PVT tại các hợp đồng mới cao hơn dự kiến.