Lý do khiến Việt Nam thiếu máy bay thương mại

Tại Hội nghị giao ban công tác quý I và triển khai nhiệm vụ trọng tâm quý II/2024 của Bộ GTVT chiều 1/4, ông Đinh Việt Thắng - Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam - trao đổi về nguyên nhân chính dẫn đến tình hình thiếu máy bay của các hãng hàng không hiện nay.

Về lỗi sản xuất động cơ , nhà sản xuất phía Mỹ đã ra lệnh triệu hồi tàu bay Airbus A321 Neo, có 42 tàu bay của hai hãng hàng không Vietjet, Vietnam Airlines trong diện triệu hồi. Tính đến nay, có 22 tàu của các hãng đã tháo động cơ và kiểm tra sửa chữa; trong năm nay 42 tàu bay của hai hãng sẽ phải dừng toàn bộ.

Theo kế hoạch nhà sản xuất, động cơ tháo đi, bảo dưỡng, thay thế trung bình 18 tháng sau khi tháo khỏi máy bay. Tuy nhiên, theo thông tin mới nhất chúng tôi cập nhật, số lượng động cơ phải tháo ra bảo dưỡng rất nhiều. Thời gian bảo dưỡng có kéo dài hết năm 2026, thậm chí sang đến năm 2027.

Theo lãnh đạo Cục Hàng không Việt Nam, hiện các hãng hàng không thua lỗ nặng, phải đàm phán, tái cơ cấu nợ. Các chủ nợ quyết định rút tàu ra và cho thuê giá cao. Do đó, hiện Pacific Airlines không còn tàu bay, trong khi Bamboo Airway cũng chỉ còn 5 chiếc.

Ngoài ra, theo ông Thắng, nhiều tàu bay đang phải bảo dưỡng định kỳ sau dịp cao điểm Tết. Do đó, theo tính toán cao điểm hè năm nay tải cung ứng cần khoảng 24-26 triệu ghế. Với cách vận hành thông thường, số tàu bay còn thiếu để phục vụ đợt cao điểm dự kiến thiếu từ 24-26 chiếc. Khó nhất là trên thế giới việc thuê tàu bay hiện vừa khan hiếm, vừa tăng giá. Nếu thời điểm trước Tết, giá thuê tàu bay A321 là 2.300 USD/giờ thì hiện tại, con số này đã chạm ngưỡng 4.000 USD/giờ. Các hãng dù tích cực đàm phán cũng rất khó thuê.

Để khắc phục những khó khăn của thị trường hàng không, lãnh đạo đạo Cục Hàng không Việt Nam cho biết các hãng đang rốt ráo thuê máy bay. Vietnam Airlines đã cam kết sẽ thêm số lượng thời gian trong khoảng thời gian từ tháng 5 đến tháng 9/2024. Vietjet sẽ tăng số lượng tàu bay trong khoảng tháng 7 đến tháng 9. Một số giải pháp sẽ được tính toán thêm như tăng thời gian khai thác, giảm thời gian quay đầu.

Đơn cử, tàu bay A320, A321 của Vietnam Airlines đang có khai thác bình quân 9-10 tiếng/ngày, Vietjet khoảng 12-13 tiếng/ngày, thời gian này sẽ được tính toán, điều chỉnh. Thời gian quay đầu ở sân bay của tàu bay A321 cũng sẽ nghiên cứu kéo giảm từ 45 phút xuống khoảng 30-35 phút. Phương án đưa tàu bay thân rộng đưa vào khai thác nội địa cũng sẽ được tính toán đến dù rất tốn kém.

Về phía hãng bay, ông Đặng Anh Tuấn - Phó Tổng Giám đốc Vietnam Airlines - cho biết, thực hiện cam kết với cơ quan quản lý trong việc đáp ứng việc đi lại của người dân trong thời gian cao điểm, ngay tháng 5 tới đây, hãng sẽ tiếp nhận máy bay thân rộng thứ 30 (Boeing 787-10).

Theo ông Tuấn, trước tình huống của tàu bay A321 Neo, hãng đã làm việc với Boeing và các nhà cho thuê. Đến tháng 7, Vietnam Airlines sẽ tiếp nhận thêm một tàu bay, nâng tổng số tàu bay lên 31 chiếc. Hãng cũng cố gắng đưa 4 tàu bay thuê ướt (dịch vụ cung cấp máy bay với phi hành đoàn hoàn chỉnh) vào dịp cao điểm hè.