‘Mẹ đẻ’ chỉ báo suy thoái Sahm Rule: Fed đang 'đùa với lửa' khi chưa cắt giảm lãi suất ngay lúc này

Bà Claudia Sahm là tác giả của một quy tắc đã được thử nghiệm theo thời gian để xác định thời điểm xảy ra suy thoái. Bà chỉ ra rằng khi tỷ lệ thất nghiệp bình quân 3 tháng cao hơn nửa điểm phần trăm so với mức thấp nhất của 12 tháng thì nền kinh tế đang suy thoái.

Khi tỷ lệ thất nghiệp tăng lên trong những tháng gần đây, “Quy tắc Sahm” (Sahm Rule) đã khiến Phố Wall xôn xao rằng thị trường lao động mạnh mẽ bắt đầu lộ những vết rạn nứt và mang theo những rắc rối tiềm tàng. Chính điều đó đã tạo ra những suy đoán về thời điểm Fed sẽ bắt đầu cắt giảm lãi suất.

Bà Sahm, nhà kinh tế trưởng tại New Century Advisors, cho biết ngân hàng trung ương đang gặp rủi ro lớn khi không thực hiện cắt giảm lãi suất dần từ bây giờ. Một cuộc suy thoái tiềm ẩn có thể buộc các nhà hoạch định chính sách phải hành động quyết liệt hơn.

Nhà kinh tế học này lưu ý chỉ báo của bà chưa cho thấy suy thoái, nhưng đó là một rủi ro. “Tôi không rõ họ đang chờ đợi điều gì”, bà nói và lưu ý thêm rằng trường hợp tệ nhất có thể xảy ra là Fed tạo ra một cuộc suy thoái không cần thiết.

Dấu hiệu cảnh báo nhấp nháy

Quy tắc Sahm hiện ở mức 0,37 điểm phần trăm, sau khi báo cáo việc làm tháng 5 cho thấy tỷ lệ thất nghiệp tăng lên 4%. Đây là mức cao nhất của chỉ báo này từ những ngày đầu đại dịch Covid-19 đến nay. Nếu tỷ lệ thất nghiệp ở mức 4% hoặc cao hơn trong một vài tháng nữa, tỷ lệ thất nghiệp bình quân 3 tháng sẽ cao hơn 0,5% so với mức thấp nhất của 12 tháng.

Quy tắc này đã được áp dụng cho mọi cuộc suy thoái kể từ năm 1948. Do đó, chỉ báo này hoạt động như một dấu hiệu cảnh báo hiệu quả.

Ngay cả khi tỷ lệ thất nghiệp ngày càng tăng, các quan chức Fed vẫn tỏ ra ít quan ngại về thị trường lao động. Sau cuộc họp vào tuần trước, Ủy ban Thị trường mở Liên bang (FOMC) – cơ quan ấn định lãi suất – đánh giá thị trường việc làm là “mạnh mẽ”. Chủ tịch Jerome Powell tại cuộc họp báo cho biết các điều kiện đã quay trở lại mức trước đại dịch, mức tương đối chặt nhưng không quá nóng.

Trên thực tế, các quan chức đã hạ mạnh dự báo cá nhân về số đợt cắt giảm lãi suất trong năm nay, từ 3 đợt trong cuộc họp tháng 3 xuống còn 1 đợt hiện tại. Động thái này khiến các thị trường ngạc nhiên, vì thị trường vốn đang dự đoán 2 đợt cắt giảm trong năm nay.

“Đùa với lửa”

Nhà kinh tế học Sahm cho biết Chủ tịch Powell và các đồng nghiệp của ông “đang đùa với lửa”. Bà cho rằng họ nên chú ý đến tốc độ thay đổi trên thị trường lao động như một điểm báo về mối nguy phía trước. Bà nói thêm rằng việc chờ đợi việc làm suy giảm như ông Powell đã đề cập là rất nguy hiểm.

Fed hiếm khi cắt giảm lãi suất với tỷ lệ thất nghiệp ở mức hiện tại. Ngân hàng trung ương trong những ngày gần đây cho biết họ thấy lạm phát đang đi đúng hướng, nhưng chưa cảm thấy đủ tự tin để bắt đầu cắt giảm.

Chỉ số giá chi tiêu tiêu dùng cá nhân – thước đo lạm phát ưa thích của Fed - ở mức 2,7% trong tháng 4 và ở mức 2,8% khi loại bỏ giá năng lượng, thực phẩm. Mục tiêu lạm phát của Fed được đặt ở mức 2%.

Bà Sahm nhận định lạm phát đã giảm rất nhiều. Dù chưa đạt mục tiêu, nhưng lạm phát đang đi đúng hướng, còn thất nghiệp đang đi sai hướng. “Ta càng tiến gần hơn đến vùng nguy hiểm trên thị trường lao động thì ngày càng xa vùng nguy hiểm của lạm phát. Nên việc Fed cần làm là khá rõ ràng”, bà nói.

Theo CNBC