Môn thi vào lớp 10: Không nên xáo trộn, thay đổi theo năm

Bộ GD&ĐT đang lấy ý kiến về dự thảo Thông tư ban hành Quy chế tuyển sinh THCS và THPT. Các quy định nếu thông qua sẽ áp dụng cho tuyển sinh THCS, THPT từ năm 2025.

Đại diện một Sở GD&ĐT cho biết, sau khi Thông tư ban hành, đơn vị sẽ xây dựng phương án trình UBND phê duyệt theo hướng sẽ tổ chức một kỳ thi chung với 3 môn thi. Trong đó, môn thi thứ 3 sẽ là môn bất kỳ trong số các môn chấm điểm còn lại của chương trình lớp 9.

Tuy nhiên, với dự thảo lần này quy định, có thể thi tổ hợp các môn học nên có địa phương sẽ gộp các môn vào một bài thi. Nếu chọn môn tổ hợp Khoa học tự nhiên, môn Ngoại ngữ cộng thêm Văn, Toán kỳ thi sẽ lên tới 6 môn rất cồng kềnh, không cần thiết.

Điều này có thể xảy ra, bởi những năm trước đây, Vĩnh Phúc, Hưng Yên… từng tổ chức kỳ thi thi tuyển sinh lớp 10 với 3 bài thi, trong đó có bài thi tổ hợp kiến thức nhiều môn.

Cô Phan Thị Thục Hạnh, Hiệu trưởng Trường THCS Phương Mai, quận Đống Đa (Hà Nội) cho rằng nên ổn định phương án tuyển sinh lớp 10 với 3 bài thi, trong đó môn thi thứ 3 là môn bất kỳ như Bộ GD&ĐT vừa đưa ra trong Dự thảo.

“Nhà trường chịu trách nhiệm trong việc đảm bảo chất lượng các môn học để học sinh có thể thi bất cứ môn nào. Phương án thi tổ hợp nhiều môn sẽ gây áp lực lớn cho học sinh”, cô Hạnh nói.

Không nhất thiết phải thi tuyển

Góp ý cho Dự thảo , Nhà giáo Nguyễn Xuân Khang, Chủ tịch Hội đồng trường Marie Curie (Hà Nội) nói rằng, tính chất của kỳ xét/thi tốt nghiệp và kỳ xét/thi tuyển sinh rất khác nhau. Kỳ xét/thi tốt nghiệp chủ yếu đánh giá chất lượng việc dạy và việc học của một cấp học. Theo đó, những học sinh đạt chuẩn cuối cấp sẽ được công nhận tốt nghiệp.

Kỳ tuyển sinh đầu cấp , trên cơ sở học sinh đạt chuẩn của cấp học trước, nhằm phân loại học sinh theo nhu cầu đào tạo của các loại hình trường, học sinh đạt điểm chuẩn sẽ trúng tuyển. Do đó, trong Dự thảo quy chế tuyển sinh THPT Bộ GD&ĐT vừa đưa ra quy định: “Đối tượng tuyển sinh THPT là học sinh tốt nghiệp THCS có độ tuổi theo quy định tại Điều lệ trường THCS, trường THPT và trường phổ thông có nhiều cấp học”.

Tuy nhiên, Dự thảo cũng nêu việc lựa chọn môn thi thứ ba: “có sự thay đổi qua các năm nhằm thực hiện mục tiêu giáo dục toàn diện trong giai đoạn giáo dục cơ bản”.

Môn thi thứ ba hoặc bài thi tổ hợp các môn học, được lựa chọn trong số các môn học có đánh giá bằng điểm số trong chương trình THCS. Việc này thuộc chức năng kỳ xét tốt nghiệp THCS. Phải khẳng định, tất cả học sinh được công nhận tốt nghiệp THCS là đảm bảo yêu cầu phẩm chất và năng lực “giáo dục toàn diện trong giai đoạn giáo dục cơ bản”. Không nên, một lần nữa, đưa vào kỳ thi tuyển sinh lớp 10 THPT.

Cũng theo ông Khang, tuyển sinh THPT có 3 phương thức: xét tuyển, thi tuyển hoặc kết hợp thi tuyển với xét tuyển.

Như vậy, đối với những trường có chỉ tiêu tuyển sinh bằng hoặc nhiều hơn số đối tượng tuyển sinh đăng ký dự tuyển thì chỉ cần xét tuyển, không phải tổ chức thi. Việc này sẽ đỡ tốn kém công sức và tiền của cho đơn vị tổ chức lẫn người thi. Những trường có số đối tượng tuyển sinh vượt quá chỉ tiêu thì tổ chức thi tuyển hoặc kết hợp thi tuyển với xét tuyển. Trong đó, môn thi tuyển sinh THPT nên xác định rõ ràng, minh bạch và ổn định trong nhiều năm. Không và tuyệt đối không dùng hình thức “bốc thăm” may rủi.

Tại Điều 12, khoản 1 quy định: môn thi thứ 3 hoặc bài thi tổ hợp do Sở GD&ĐT, cơ sở giáo dục đại học lựa chọn một trong hai phương án và công bố trước 31/3 hằng năm. Việc này sẽ dẫn đến phải “bốc thăm”, may nhờ rủi chịu, thật sự không nên.

Ông Khang cho rằng, Bộ GD&ĐT đã đưa ra quan điểm thi tuyển THPT gọn nhẹ, không gây áp lực và tốn kém thì số môn thi có thể gói gọn trong 2 hoặc 3 môn. Nếu là 2 môn thì chọn Toán và Ngữ văn. Và nếu là 3 môn thì chọn Toán, Ngữ văn và Ngoại ngữ.

Chọn môn thứ 3 là Ngoại ngữ bởi lẽ, môn học này là một trong 8 môn bắt buộc tất cả học sinh đều phải học ở THPT. Sau này, nếu môn tiếng Anh được quy định là ngoại ngữ 1, bắt buộc tất cả học sinh từ lớp 3 - 12 phải học thì môn thứ 3 là tiếng Anh. Điều này cũng phù hợp với việc từng bước đưa tiếng Anh là ngôn ngữ thứ hai trong trường học.