Một mặt hàng bán đầy chợ Việt ra nước ngoài thành 'sản vật triệu đô', Mỹ, châu Âu cực kỳ ưa chuộng

Theo số liệu thống kê từ Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), xuất khẩu cá rô phi Việt Nam năm 2023 đã thu về hơn 6 triệu USD, giảm 42% so với năm 2022.

Năm 2023, EU tiếp tục là thị trường tiêu thụ nhiều nhất cá rô phi từ Việt Nam với 2 triệu USD, giảm 34% so với năm 2022. Quý 4/2023 là khoảng thời gian ghi nhận mức giá trị cao nhất của thị trường này khi tăng trưởng dương liên tục cả 3 tháng. Trong đó, Hà Lan đóng góp gần 1 nửa tổng kim ngạch xuất khẩu cá rô phi Việt Nam sang EU với hơn 1 triệu USD, tăng 10% so với năm 2022.

Đứng sau EU, Mỹ tiêu thụ gần 1 triệu USD trong năm 2023, giảm 71% so với năm 2022. Thị trường này thường xuyên diễn biến thất thường trong năm 2023. Tháng cuối năm 2023, Mỹ bất ngờ tăng nhập khẩu cá rô phi. Kim ngạch xuất khẩu cá rô phi sang Mỹ tháng 12/2023 đạt hơn 200.000 USD, tăng 78% so với cùng kỳ trong khi tháng trước đó quốc gia này gần như không NK.

Cá rô phi đông lạnh là sản phẩm được ưa thích bởi người tiêu dùng tại Mỹ. 11 tháng đầu năm 2023, Mỹ đã nhập khẩu 84.822 tấn phile cá rô phi đông lạnh từ thế giới, tăng 13% so với cùng kỳ. Trung Quốc là nguồn cung cá rô phi lớn nhất thế giới và cũng là nguồn cung lớn nhất cho Mỹ. Cá rô phi Việt Nam tại Mỹ đang phải cạnh tranh gay gắt với cá rô phi Trung Quốc bởi giá trung bình của Việt Nam cao hơn nhiều.

Ngoài ra, xuất khẩu cá rô phi Việt Nam sang 1 số thị trường khác cũng chứng kiến mức sụt giảm trong năm qua như Nhật Bản giảm 62%, Bỉ giảm 56%, Italy giảm 38%, Anh giảm 85%,...

Cá rô phi có nguồn gốc nhiệt đới. Đến nay đã biết được có khoảng gần 100 loài cá rô phi, trong đó khoảng 10 loài có giá trị kinh tế. Một vài loài cá rô phi có những đặc điểm nổi trội như cá rô phi vằn, cá rô phi đỏ (cá điêu hồng), cá rô phi đơn tính,.., hiện được nuôi rộng rãi ờ nước ta để làm thực phẩm cho nhân dân và cung cấp nguyên liệu cho chế biến xuất khẩu. Cá rô phi được bán rộng rãi tại các chợ, siêu thị tại Việt Nam và đến nay, đã có hơn 100 quốc gia nuôi loại cá này.

Theo Cục Thủy sản (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), về sản lượng cá rô phi năm 2023, diện tích nuôi của nước ta đạt 30.000 ha với sản lượng 270 nghìn tấn, tăng 3,8% so với năm 2022.

Trên thế giới, nửa đầu năm 2023, Trung Quốc vẫn là nhà cung cấp cá rô phi lớn nhất thế giới. Tốc độ tăng trưởng sản xuất đã chậm lại do thả nuôi giảm và chi phí thức ăn chăn nuôi tăng. Cơn bão mùa hè đã ảnh hưởng đến ngành cá rô phi, đặc biệt là các nhà sản xuất ở tỉnh Quảng Đông, vùng sản xuất chính của Trung Quốc. Do đó, ngành cá rô phi của Trung Quốc dự kiến sẽ tăng trưởng sản lượng chậm hơn và có khả năng thu hẹp trong thời gian tới.

Trong số các nước châu Á khác, Indonesia là nước sản xuất cá rô phi lớn thứ hai nhưng phần lớn nguồn cung của nước này hiện tập trung ở thị trường nội địa. Với sự hỗ trợ của Chính phủ, nước này dự kiến sẽ mở rộng xuất khẩu. Indonesia đã xuất khẩu 4.700 tấn philê cá rô phi đông lạnh trong nửa đầu năm 2023, con số này cho thấy triển vọng tích cực để mở rộng thị trường toàn cầu.