Ngành đường sắt với nghịch lý: Chẳng thua lỗ dẫu đi giật lùi

Cạnh tranh bằng "giờ đẹp-tàu đẹp"

Nhấn mạnh 6 tháng đầu năm 2017, sản lượng vận chuyển hàng hóa và hành khách đều tăng trưởng, dù tỷ lệ không quá cao, người đứng đầu ngành đường sắt thừa nhận, với đường sắt tuyến dài không phải là lợi thế do vậy Tổng công ty tập trung khai thác tuyến ngắn để có lợi thế cạnh tranh. Thời gian qua, Tổng công ty đã tập trung hướng vào các tiêu chí: giờ đẹp-tàu đẹp.

Theo đó, đưa ra các múi giờ thuận tiện, nhiều lựa chọn đáp ứng được nhiều tuyến di chuyển. Trong số 500 toa xe hiện có, thì đã cải tạo được 85 toa có chất lượng cao.

Chỉ ra nhược điểm cố hữu tồn tại đã lâu trong ngành đường sắt, ông Vũ Anh Minh, Chủ tịch Hội đồng quản trị Tổng công ty Đường sắt Việt Nam bày tỏ quan điểm, điều tệ nhất đối với ngành đường sắt là chất lượng vệ sinh. Tới đây, Tổng công ty sẽ thuê đơn vị chuyên nghiệp làm vệ sinh hai đầu hành trình, còn trên hành trình sẽ do nhân viên đảm nhiệm.

Trong năm nay, theo ông Minh, đơn vị đã và đang thực hiện hàng loạt giải pháp nhằm thay đổi chất lượng dịch vụ và thái độ phục vụ vận tải đường sắt để lấy lại niềm tin của hành khách đồng thời sẽ hoàn thành cải tạo ga Hà Nội, đưa cửa soát vé tự động vào hoạt động, đưa suất ăn hàng không lên một số tuyến có lưu lượng tốt....

“Bước đầu đã chặn được đà xuống dốc từ tháng Năm vừa rồi khi sản lượng vận tải hành khách và hàng hóa đều tăng, nhưng đây chưa thể là kết quả bền vững vì chưa có các toa xe đạt chất lượng dịch vụ cao. Chỉ sơ sẩy 1-2 vụ ‘lình xình’ làm không tốt, sẽ làm cho hình ảnh của đường sắt xấu đi,” vị Chủ tịch Hội đồng quản trị Tổng công ty Đường sắt cho biết.

Sểnh lơ là, tai nạn sẽ gia tăng

Tại Hội nghị trực tuyến đánh giá kết quả công tác 6 tháng đầu năm vào sáng nay (13/7), theo ông Vũ Anh Minh, Chủ tịch Hội đồng quản trị Tổng công ty Đường sắt Việt Nam, tai nạn giao thông đường sắt giảm nhưng chỉ cần "lơ là," tình trạng này sẽ lại gia tăng.

Ông Minh dẫn chứng, chỉ ngay hai tháng đầu năm 2017 , số người chết vì tai nạn giao thông đường sắt tăng hơn 20% so với cùng kỳ. Hay như ngay trong tháng Bảy này, một tuần đã xảy ra tới 5 vụ tai nạn giao thông đường sắt làm 5 người chết.

Toa xe sạch sẽ, hiện đại của ngành đường sắt sẽ được bố trí thêm suất ăn giống ngành hàng không trên một số tuyến có lưu lượng tốt. (Ảnh: Minh Sơn/Vietnam+)

“Hiện nay, ngành đường sắt đã phá bỏ 231 lối đi dân sinh đồng thời cũng ban hành kế hoạch cho các tháng cuối năm vì cứ xảy ra tai nạn là đường sắt thiệt,” ông Minh nói.

Cũng vấn đề này, chỉ đạo tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Trương Quang Nghĩa cho rằng, đối với an toàn giao thông, trong Luật Đường sắt phải sửa từ “lối đi tự mở” chứ không nên dùng từ “lối đi dân sinh." Bộ trưởng cũng đề nghị Tổng công ty Đường sắt phối hợp với các địa phương nơi có tuyến đường sắt đi qua để ngăn tình trạng xuất hiện các đường tự phát ngang khu dân cư tạo lỗ hổng cho tai nạn giao thông.

Giật lùi mãi, sẽ phá sản

Phát biểu tổng kết, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Trương Quang Nghĩa cho rằng, mặc dù kết quả kinh doanh sáu tháng đầu năm vừa qua tăng trước sự cạnh tranh khốc liệt của đường bộ, hàng không và bước đầu đã chặn được đà xuống dốc, nhưng thực tế ngành đường sắt vẫn đang đi giật lùi.

Nghịch lý của sự không thua lỗ, được ông lý giải là do doanh nghiệp đã được “ăn sẵn” những di sản từ sau khi cổ phần hoá, nhưng "di sản ăn sẵn" đó sẽ nhanh chóng hết nếu không có bước cải cách, phát triển quyết liệt, vì đi giật lùi mãi sẽ có ngày phá sản.

Đồng tình với định hướng của ngành đang thực hiện, bộ trưởng Nghĩa nhấn mạnh việc ngành đường sắt cần dồn sức vào tuyến ngắn, không nên tập trung vào tuyến Bắc-Nam vì khó cạnh tranh với hàng không. "Trước đây, con một thì có thể túc tắc, nhưng nay cạnh tranh với nhiều loại hình thì nhất thiết phải sắp xếp lại,” Bộ trưởng chỉ đạo./.

Tính chung sản lượng của toàn Tổng công ty thời gian 6 tháng đầu 2017 đạt hơn 3.796 tỷ đồng, đạt 110,5% so với cùng kỳ; doanh thu hơn 3.515 tỷ đồng, bằng 103,8%; thu nhập bình quân 7,4 triệu đồng/người/tháng, bằng 105,8% so với cùng kỳ năm trước. Lợi nhuận được công ty mẹ tính toán theo báo cáo nhanh là 62,7 tỷ đồng.

Doanh thu giảm, đường sắt “đổ lỗi” cho hàng không giá rẻ