Nghiên cứu của Đại học Harvard lý giải vì sao người thành công chưa chắc đưa ra lời khuyên khôn ngoan nhất

Một nghiên cứu của các giáo sư Đại học Harvard và Đại học Virginia (Mỹ) đăng trên tạp chí Psychological Science tháng 4/2022 đã kết luận rằng những người thành công (như nhà văn, ca sĩ, kỳ thủ, doanh nhân…) chưa chắc đã đưa ra những lời khuyên tốt nhất.

Hàng nghìn người tham gia nghiên cứu sẽ được giao nhiệm vụ chơi trò chơi Word Scramble (tìm từ trong một lưới chữ cái với thời gian giới hạn). Nghiên cứu chia làm nhiều phần thí nghiệm. Trong lượt đầu tiên, 1.000 người tham gia được hỏi đều cho rằng khả năng chơi giỏi của ai đó là dấu hiệu họ sẽ đưa ra những lời khuyên tốt cho người khác. Những người tham gia cũng thể hiện sự ưu tiên mạnh mẽ với chỉ dẫn của những người thể hiện tốt nhất bất kể câu hỏi được đặt ra như thế nào.

Ở phần thứ 2, 78 người được chọn làm cố vấn cho 2.000 người khác về chiến lược và thủ thuật trò chơi. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng sự hướng dẫn từ những người giỏi nhất tuy hữu ích nhưng không tạo ra hiệu suất khác biệt lớn so với cố vấn khác.

Phần cuối cùng của nghiên cứu không liên quan đến bất kỳ trò chơi nào. Các nhà khoa học đã phân tích lời khuyên của người chơi thành công với các thuộc tính như gợi ý “nên”, gợi ý “không nên”, sự hiển nhiên, số lượng, khả năng hành động,... để xem vì sao mọi người lại đánh giá nó cao hơn. Họ phát hiện ra rằng những người chơi giỏi đưa ra nhiều lời khuyên hơn người khác.

Ảnh minh họa

Các nhà nghiên cứu kết luận: “Những người thành công không đưa ra lời khuyên tốt hơn nhưng họ lại khuyên nhiều hơn, và những người còn lại dường như đã nhầm lẫn số lượng với chất lượng. Nghiên cứu này cho thấy thực hiện và tư vấn có thể không liên quan mật thiết với nhau”.

Trong nghiên cứu, những người tham gia đã sai lầm khi mong đợi lời khuyên của người xuất sắc và coi nó hữu ích hơn trước cả khi họ chơi trò chơi mặc dù còn không biết chính xác hiệu suất của người cố vấn.

David Levari, một nhà nghiên cứu sau tiến sĩ tại Trường Kinh doanh Harvard, đồng tác giả của nghiên cứu, nói với Newsweek: “Người thành công trong một lĩnh vực nào đó không có nghĩa họ truyền đạt lời khuyên giỏi bởi khó khăn trong giao tiếp. Nếu bạn đang tìm kiếm chỉ dẫn để giúp bản thân giỏi hơn, nghiên cứu của chúng tôi cho thấy bạn không chỉ nên hỏi mỗi người thành công mà bạn còn cần một giáo viên tài năng nữa”.

David Levari

Levari giải thích rằng người xuất sắc thường bỏ qua những hướng dẫn cơ bản bởi năng lực sẵn có của họ: “Một số người thành công hàng đầu không hiểu biết sâu sắc về những gì họ đang làm bởi họ có tài năng bẩm sinh hoặc do đã trau dồi nhiều đến mức không cần phải suy nghĩ về điều đó nữa. Một người đã chơi bóng chày từ khi còn nhỏ sẽ không nghĩ đến việc nói cho tân binh những điều cơ bản như thăng bằng và độ bám”.

Ảnh minh họa

Nhà nghiên cứu Đại học Harvard cho rằng những lời khuyên của người thành công không sai nhưng số lượng quá nhiều và không phải cái nào cũng hiệu quả. Nghiên cứu của Levari tập trung vào các lời khuyên “làm như thế nào”, không phải lời khuyên “phải làm gì”. Vậy nên các cố vấn dù không có khả năng dẫn dắt bạn làm thế nào để có hiệu suất vượt trội thì trong nhiều trường hợp, lời khuyên về việc đưa ra quyết định cụ thể vẫn rất có ích.

“Ngay cả khi Warren Buffett không thể dạy mọi người cách đầu tư một cách hiệu quả, những lời khuyên về chứng khoán của ông ấy vẫn có thể đáng để lưu tâm”, nghiên cứu viết.

“Chúng ta luôn dành nhiều thời gian và tiền bạc để tìm kiếm lời khuyên tốt từ đồng nghiệp, cố vấn, gia đình hoặc bạn bè. Lần tới khi bạn nhận được lời khuyên, đừng nghĩ đến số lượng và hãy để tâm đến bạn có thể sử dụng được bao nhiêu trong số đó”, David Levari nói.