Người dân xếp hàng mua xăng, Bộ trưởng Bộ Công Thương lên tiếng

Sáng 5/11, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong đăng đàn trả lời chất vấn trước Quốc hội liên quan đến nội dung xử lý người vi phạm, hoạt động thanh tra, thu hồi tài sản tham nhũng.

Chất vấn Tổng Thanh tra Chính phủ, đại biểu Lê Hoàng Anh cho rằng hiện nay nhiều cây xăng ở Hà Nội, TP Hồ Chí Minh không bán hoặc bán rất ít, giới hạn chỉ 500.000 đến 600.000 đồng đối với một ô tô đã gây bức xúc cho người dân. Đại biểu Lê Hoàng Anh đề nghị Thanh tra Chính phủ cho biết đã chỉ đạo thanh tra đột xuất việc cung ứng xăng dầu tại hai thành phố này chưa? Đại biểu Lê Hoàng Anh cũng chuyển câu hỏi này đến Bộ trưởng Bộ Công Thương?

Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong cho biết đã và đang thanh tra đối với việc kinh doanh xăng dầu

Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong cho biết, thực hiện Nghị định của Chính phủ và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, vừa qua, Thanh tra Chính phủ đã tiến hành thanh tra về kinh doanh xăng dầu.

"Chúng tôi đã và đang tiến hành công tác thanh tra đối với lĩnh vực này, góp phần cùng Bộ Công Thương chỉ ra tồn tại, hạn chế để khắc phục, đảm bảo bình ổn giá xăng dầu", Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong nói.

Sau phần trả lời của Tổng Thanh tra Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã làm rõ thêm vấn đề xăng dầu mà đại biểu Lê Hoàng Anh đưa ra.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết mấy ngày qua tình hình xăng dầu trên toàn thế giới và trong nước có những diễn biến mới. Cụ thể, nguồn cung xăng dầu ngày càng khan hiếm bởi những ngày qua các nền kinh tế lớn gia tăng thu mua lượng dầu từ những nguồn cung chính là OPEC+ và Nga. Bởi sát đến ngày 25/11 là thời điểm phương Tây áp lệnh trừng phạt lần thứ 8 lên Nga và cấm tuyệt đối việc mua bán xăng dầu của Nga đối với những nước thuộc điều chỉnh của Phương Tây.

Thứ 2 là vấn đề tỷ giá USD và Euro liên tục thay đổi về tỷ giá theo chiều hướng tăng. Đây là khó khăn cho những doanh nghiệp nhập khẩu. Thứ 3 là việc tiếp cận vốn, ngoại tệ để bảo lãnh nhập, hỗ trợ thanh toán của các doanh nghiệp đầu mối và thương nhân phân phối cũng còn khó khăn do nhiều doanh nghiệp không đáp ứng được điều kiện cho vay và bảo lãnh của ngân hàng.

Do đó, tình trạng đứt gãy cục bộ nguồn cung trong hệ thống tiếp tục diễn ra thêm ở một số nơi nhất là những Thành phố lớn, tập trung đông dân cư.

Trước tình hình đó, theo ông Diên, Chính phủ đã chỉ đạo các bộ ngành, chức năng vào cuộc. Chiều hôm qua, Bộ Tài chính đã chính thức có dự kiến phương án điều chỉnh chi phí đưa xăng dầu từ nước ngoài về Việt Nam để lấy ý kiến của Bộ Công Thương. Ngay trong chiều qua, Bộ Công thương đã đồng thuận với Bộ Tài chính.

"Nếu không có thay đổi lớn, trong kỳ điều hành 11/11 tới, những chi phí phát sinh sẽ được cập nhật. Đây là một tháo gỡ tương đối tốt", Bộ trưởng Bộ Công Thương nhấn mạnh.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết Bộ Công Thương đồng ý phương án điều chỉnh chi phí đưa xăng dầu về Việt Nam của Bộ Tài chính

Ngoài ra, Ngân hàng Nhà nước đã chỉ đạo cụ thể cho các ngân hàng thương mại xem xét cụ thể với những doanh nghiệp đang khó khăn trong việc tiếp cận vốn và bảo lãnh cho việc thanh toán.

Bên cạnh đó, Bộ Công Thương đã chỉ đạo lực lượng quản lý thị trường trên cả nước phối với cơ quan chức năng tại địa bàn tăng cường kiểm tra giám sát xử lý theo quy định. Đồng thời có văn bản đề nghị các địa phương tăng cường công tác quản lý nhà nước và phối hợp với các bộ ngành để giải quyết một cách dứt điểm.

"Thị trường xăng dầu thế giới ảnh hưởng rất lớn nước ta. Xăng dầu trong nước sản xuất ra đạt khoảng 80% nhu cầu. Song trong 80% này thì một nửa thậm chí là già nửa lượng dầu thô chúng ta vẫn phải nhập từ thế giới. Cho nên thị trường thế giới thế nào thì thị trường trong nước như thế. Cùng với đó là trên dưới 20% xăng dầu thành phẩm nhập từ nước ngoài", ông Diên cho biết.

Tuy nhiên, Bộ trưởng Bộ Công Thương nhấn mạnh đến giờ này, sản lượng sản xuất trong nước cũng như số lượng nhập từ nước ngoài đã đạt 86% kế hoạch năm

"Chúng ta có thể khẳng định nguồn cung ở các doanh nghiệp, dự trữ thương mại… là hoàn toàn bảo đảm theo kế hoạch", ông Diên khẳng định.

Ông Diên cũng cho biết đầu năm chúng ta dự kiến tăng trưởng 6,5% đến bây giờ chúng ta dự báo tăng trưởng 8% thì nhu cầu tăng thêm với lượng xăng dầu là rất lớn. Nên Bộ Công Thương đã chủ trì phối với Bộ Ngành để xây dựng tăng thêm 20% sản lượng bình quân hàng năm. Như vậy sẽ có lượng xăng dầu trong nước khoảng 21 triệu tấn để đủ đáp ứng cho nhu cầu trong nước.

Tranh luận với Bộ trưởng Bộ Công Thương, đại biểu Quốc hội Nguyễn Anh Trí (đoàn Hà Nội) đánh giá cao sự nỗ lực của Bộ Công thương trong việc khắc phục tình trạng rối loạn thị trường xăng dầu ở Việt Nam. Tuy nhiên thực tế cho thấy, quy định của Nghị định 95/2021/NQ-CP của Chính phủ đã lạc hậu, nó không phù hợp.

Đại biểu Trí đề nghị Bộ Công thương xem xét. Bên cạnh đó, vấn đề là về cấp các loại giấy phép trong thời gian qua, đai biểu cho rằng, Bộ Công thương đã cấp phép quá nhiều đầu mối xuất, nhập khẩu xăng dầu dẫn đến hệ lụy khó quản lý. Đại biểu đề nghị Bộ xem xét lại vấn đề này.

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Anh Trí (đoàn Hà Nội) đặt vấn đề khó quản lý vì cấp phép quá nhiều đầu mối xuất, nhập khẩu xăng dầu?

Trả lời tranh luận, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, hiện nay các quy định về kinh doanh xăng dầu đang thực hiện theo các quy định của pháp luật hiện hành.

Nghị định 95 đang quy định 10 ngày/lần điều chỉnh giá xăng dầu và căn cứ giá điều chỉnh là tính giá bình quân 10 ngày trước của thị trường thế giới. Đó là thời điểm ban hành Nghị định 95 sửa đổi Nghị định 83 - thời điểm trong điều kiện bình thường

Bộ trưởng Diên cũng cho biết, vì thị trường xăng dầu rất dị biệt, bối cảnh thế giới có những biến động, do vậy rõ ràng đã có những khiếm khuyết trong quy định hiện hành.

Chính phủ đã nhận thấy điều này, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Công Thương chủ trì phối hợp với các bộ, ngành nghiên cứu sửa Nghị định 95 cho phù hợp với thực tiễn.

"Tuy nhiên, tôi cũng xin báo cáo, thị trường thế giới thay đổi hàng ngày, thậm chí hàng giờ, cho nên chúng ta có cố gắng tới đâu thì bao giờ quy định pháp luật cũng có độ trễ. Chúng tôi cũng hi vọng tới đây, được Chính phủ và các cấp có thẩm quyền giao, chúng tôi sẽ phối hợp với các bộ, ngành sát hơn với tình hình", Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nói.

Về hệ thống kinh doanh xăng dầu, Bộ trưởng Diên thừa nhận, đúng là theo quy định hiện hành, hệ thống kinh doanh xăng dầu hiện nay đang là đa tầng nấc thì bị rất rối trong những tình huống như thế này. Nhiều tầng nấc cũng dẫn tới tăng chi phí và chi phí này sẽ phải tính vào giá bán lẻ. Do vậy, trong hướng sửa chữa tới sẽ phải sắp xếp lại hệ thống, từ đầu mối đến đại lý, cửa hàng bán lẻ. Như vậy sẽ giảm những cầu, nấc đi.

Bộ trưởng Bộ Công Thương cho biết đang nghiên cứu điều hành giá xăng dầu theo ngày

"Việc điều hành theo ngày, thì đây cũng là hướng chỉ đạo của Chính phủ. Chúng tôi sẽ nghiên cứu chỉ đạo làm sao sát hơn với tình hình. Nếu 10 ngày một kỳ điều hành giá không phù hợp có thể rút xuống 5 ngày hoặc thậm chí lấy ý kiến rộng rãi người dân và các đối tượng tác động mà thấy rằng điều chỉnh theo ngày là ý kiến đa số thì chúng tôi sẽ nghiên cứu để tham mưu cho các cấp có thẩm quyền", Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết.