"Người Do Thái quanh tôi, chưa nghe ai nói trời nóng quá!" và bài học "khắc cốt ghi tâm" của tu nghiệp sinh Israel

Dân tộc Do Thái được đánh giá là một trong những dân tộc thông minh nhất thế giới, vì thế phương pháp giáo dục và cách ứng xử của dân tộc này luôn gợi ra những sự tò mò với nhiều người. Sang Iraesel làm tu nghiệp sinh từ cuối tháng 7 năm ngoái, Tiến Nguyễn đã học được rất nhiều bài học từ tinh thần quật cường của người Do Thái.

Qua những trải nghiệm của Tiến, Israel tuy có cực khổ, thời tiết khắc nghiệt nhưng lại đem đến cho chàng trai những bài học và kiến thức quý báu, đặc biệt là phẩm cách và tư duy của người Do Thái. Càng đi mới càng thấy những gì mình biết chỉ là hạt cát trong đại dương bao la. Mở đầu bài viết "Người Do Thái quanh tôi, chưa nghe ai nói trời nóng quá!", Tiến Nguyễn chia sẻ:

"Sơ qua về địa lý thì Israel có diện tích bằng khoảng 2 tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh cộng lại và có hơn 50% là sa mạc, lượng mưa hàng năm thì siêu siêu thấp và có những ngày nhiệt độ nóng nhất lên đến 52 độ C. Không được thiên nhiên ủng hộ, vậy tại sao Israel lại là một đất nước tự sản xuất thực phẩm nội địa đến 95% và có nền nông nghiệp mạnh mẽ đến như vậy?

Trước tôi cũng thắc mắc vậy đó, rồi cũng đọc tìm hiểu thì thấy đa phần mọi người thường tung hô người Do Thái thông minh, sáng tạo, tìm ra giải pháp cho mọi vấn đề thông qua khoa học và công nghệ. Điều đó là đúng, nhưng sau thời gian làm việc và tiếp xúc với họ, tôi thấy đó không phải là điều mang tính quyết định, đó chỉ là kết quả thôi.

Điều thực sự khác biệt ở đây tôi nhìn thấy đó là tinh thần của họ và cách họ tư duy. Nhớ có lần học ở trường, cô giáo dạy môn kinh tế nông nghiệp có nói, trên đời này sẽ có những điều mà bạn thay đổi được và có những điều dù bạn có cố đi chăng nữa thì cũng không bao giờ có thể thay đổi. Điều kiện tự nhiên cũng vậy, bạn không thể thay đổi việc hôm nay trời mưa hay trời nắng, bạn chỉ có thể đội nón khi ra đường nếu trời nắng và cầm ô nếu trời mưa thôi.

Tôi thấy cũng đúng, mùa hè ở đây, 5h thì trời đã sáng và khoảng gần 8h tối thì trời mới tắt nắng. Thay vì kêu ca rằng thời gian nắng dài như vậy sẽ rất nóng, họ lắp cả trang trại điện mặt trời ở giữa sa mạc, cả trên các mái nhà để hấp thụ tối đa năng lượng tự nhiên, nhờ vậy mà bây giờ, dù đang là 42 độ C nhưng tôi vẫn đang nằm trong phòng điều hòa thổi phè phè mát lạnh mà không phải đóng tiền điện. 

Thay vì kêu ca đất đai cằn cỗi, không có mưa, họ đào mạch nước ngầm cả 1000 mét sâu xuống lòng đất, xử lý nước biển để biến thành nước tưới, dùng ni lông để phủ đất giữ ẩm và dùng hệ thống tưới nhỏ giọt tự động, cứ đến giờ là máy bơm được bật lên, tưới cho hàng trăm héc ta cây cối phát triển mạnh mẽ, mặc kệ cho điều kiện tự nhiên không có ủng hộ.

Cô ấy kể tiếp, ngày trước, các thế hệ đầu tiên trở về vùng đất cằn cỗi này để lập quốc, họ không bao giờ nghĩ đến việc là không làm được, họ nói rằng nếu họ không thể xây dựng được đất nước này, thì làm sao các thế hệ sau có chốn nương tựa, dân tộc Do Thái sẽ phải lang bạt khắp nơi trên thế giới này thì sẽ có lỗi với ông bà tổ tiên. Vậy là họ liên tục làm việc, phát triển, cải thiện và sáng tạo. 

Họ tìm ra được giải pháp cho đất nước cằn cỗi này, nhờ đó mà thế hệ của cô sau này, được thừa hưởng tinh thần đó và trở về quê hương cùng nhau sinh sống và làm việc góp phần cho đất nước Israel này ngày càng giàu mạnh hơn. Họ giúp cô nhận ra một điều cực kỳ giá trị rằng, thiên nhiên không phải là yếu tố quyết định mà quan trọng là con người.

Và cô cũng cho tôi nhận thấy được tinh thần mạnh mẽ của người Do Thái thời lập quốc, dám nghĩ dám làm và luôn luôn tập trung vào giải pháp cho mọi vấn đề, không đổ lỗi, không kêu ca và lập nên kỳ tích sa mạc lừng lẫy, chấn động cả thế giới. Họ cũng luôn hướng đến cả thế hệ mai sau nữa, cho thế hệ mai sau một nền tảng tư duy mạnh mẽ của một dân tộc làm chủ. Xịn quá xịn. Nể quá nể.

Đây chắc chắn là một trong những bài học tuyệt vời nhất mà tôi được học từ họ trong thời gian ở Israel này. Tôi sẽ không bao giờ than rằng Nghệ An nhà tôi khắc nghiệt, gió Lào nóng nực nữa. Xin thề, xin thề."