Người nổi tiếng quảng cáo 'lố' thực phẩm bảo vệ sức khỏe gây ảnh hưởng xấu tới người dùng

Khi người nổi tiếng quảng cáo sản phẩm sức khỏe một cách... thiếu căn cứ

Gần đây, một số người nổi tiếng, có tầm ảnh hưởng tới cộng đồng đã tận dụng mạng xã hội để quảng cáo "thổi phồng" công dụng thực phẩm chức năng. Điều này đã gây bức xúc cho người tiêu dùng. 

Thực phẩm chức năng hay thực phẩm bảo vệ sức khỏe vốn dĩ là mặt hàng có thể tác động trực tiếp đến sức khỏe người tiêu dùng và trước khi dùng cần có sự tư vấn của bác sĩ, chuyên gia dinh dưỡng. Thế nhưng nhiều nhà sản xuất, người bán hàng đã tận dụng tầm ảnh hưởng của những người nổi tiếng để quảng cáo, "nâng tầm" cho sản phẩm. Người tiêu dùng vì tin cậy vào những lời quảng cáo "có cánh" của những người họ hâm mộ mà mua sản phẩm. Khi uy tín, tên tuổi của họ càng lớn thì càng có nhiều người tiêu dùng tin theo và mua sản phẩm.

Đáng tiếc, nhiều người nổi tiếng, có tầm ảnh hưởng đã vì tiền mà bất chấp quảng cáo sai sự thật, không tìm hiểu hoặc "ngó lơ" công dụng thực sự của sản phẩm đối với sức khỏe người dùng. 

Điển hình như gần đây, hàng loạt người nổi tiếng có tầm ảnh hưởng trên mạng xã hội (tích xanh) như MC truyền hình Q.M, Facebooker 1 triệu người follow tên là N.S, thậm chí có người là nhà báo với tài khoản facebook hơn 300k người follower tên là A.N... liên tục đăng tải những bài quảng cáo về sản phẩm giảm cân có chứa CLA. 

Đặc điểm chung của những "bài quảng cáo" cho sản phẩm giảm cân này là vừa thổi phồng công dụng vừa đưa thông tin chưa chuẩn xác hoặc dễ gây hiểu lầm như: Có thể đào thải mỡ thừa qua đường bài tiết, đôi khi đi tiểu cũng thấy váng mỡ; Đốt mỡ nội sinh trong 24h, chỉ cần dùng 2 viên mỗi ngày là có thể hóa lỏng mỡ tảng, mỡ khối, mỡ lâu năm; Được FDA chứng nhận/công nhận về tác dụng, có lợi cho tim mạch.

Những lời quảng cáo hấp dẫn như vậy nhanh chóng biến sản phẩm giảm cân này trở thành mặt hàng được nhiều người lựa chọn. Tuy nhiên, theo các chuyên gia y tế, huấn luyện viên Fitness, lời quảng cáo sản phẩm giảm cân chứa CLA nói trên của không ít người nổi tiếng đều chưa đúng sự thật.

PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh (Viện Sinh học - Công nghệ Thực phẩm, Đại học Bách khoa Hà Nội), nhận định việc thải mỡ qua đường bài tiết là vô lý, phản khoa học. Trong trường hợp triệu chứng này xuất hiện là thật thì mọi người nên đến cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám, tư vấn kịp thời.

Hay với chia sẻ về công dụng "hóa lỏng, đốt mỡ nội sinh liên tục 24h", theo HLV Sơn Tùng Nguyễn (Coach Vincent), đốt mỡ nội sinh là khái niệm rất mơ hồ, bởi chúng ta chỉ có mỡ ở bên trong chứ không hề có mỡ nào sinh ra từ bên ngoài, không bơm thứ gì vào để gọi là nội sinh cả.

Cũng theo HLV Sơn Tùng Nguyễn, không có bất cứ chất hợp pháp nào có thể làm được việc thải mỡ mà không cần tập luyện và ăn kiêng. Nếu sản phẩm này cứ khẳng định là có thể làm điều đó thì rất có thể sản phẩm đó đã chứa những chất cấm, không được phép sử dụng.

Thường thì quảng cáo sản phẩm giảm cân có chứa CLA này đã được FDA công nhận về tác dụng. Thế nhưng, khi thực hiện tìm kiếm về sản phẩm thuốc giảm cân này trên website chính thức của FDA Hoa Kỳ, kết quả cho thấy không thể tìm kiếm.

Không những thế, sản phẩm còn được quảng cáo là rất tốt cho tim mạch. Việc quảng cáo một sản phẩm giảm cân được cho là tốt cho tim mạch, huyết áp như vậy rất dễ gây ra hiểu lầm. Những người bị bệnh này nếu không hiểu rõ sản phẩm có thể tin vào đó và mua về uống mà không cần chỉ dẫn của bác sĩ. Hậu quả có thể làm cho bệnh khó kiểm soát, thậm chí nặng hơn.

Là người nổi tiếng quảng cáo cho sản phẩm, thế nhưng phản ứng của mọi người lại rất khác nhau. Trong khi có những người dễ dàng tin tưởng và hỏi thông tin về sản phẩm thì có một số khác lại tỏ ra thất vọng. Với họ, đã là người nổi tiếng thì phải "nói đúng" chứ không phải đưa ra những quảng cáo thiếu căn cứ như thế này. Thậm chí có những người còn bày tỏ sẽ hủy theo dõi MC này.

Hình ảnh nghệ sĩ nào đó xuất hiện trong clip quảng cáo, hay là đăng bài ca tụng về một loại thực phẩm chức năng có tác dụng giảm mỡ, giảm cân hay công dụng chữa bệnh... không còn xa lạ với công chúng. Không ít trong số đó là những quảng cáo thổi phồng công dụng của sản phẩm đến mức vô lý, phản khoa học.

Người nổi tiếng không phải là bác sĩ, càng không phải chuyên gia dinh dưỡng cho nên khi họ đưa ra lời khuyên về các thực phẩm chức năng thực sự tiềm ẩn rất nhiều rủi ro cho người dùng. Nhất là với các sản phẩm giảm cân - vốn là sản phẩm cần được kê đơn, chỉ định cụ thể theo tình trạng sức khỏe, số cân nặng...

Từng có người nổi tiếng phải lên tiếng xin lỗi vì quảng cáo "vô tội vạ"

Thực tế, chuyện người nổi tiếng quảng cáo cho các sản phẩm chăm sóc sức khỏe một cách chủ quan như trên không phải mới. Đơn cử, như nghệ sĩ Q.L, cầu thủ bóng đá V.T, diễn viên HV, nghệ sĩ C.T, nghệ sĩ DBL...

Thậm chí, nhiều nghệ sĩ nổi tiếng tham gia quảng cáo các loại “thần dược” có thể chữa được bệnh nan y trong khi đó chỉ là thực phẩm chức năng bình thường.

Cùng với sự phát triển của các nền tảng mạng xã hội (Facebook, Youtube, Tiktok…), công chúng dễ dàn tiếp cận, thậm chí là tương tác với những nghệ sĩ, người nổi tiếng không chỉ trong nước mà cả quốc tế. Tuy nhiên, nhờ sự phát triển này, bên cạnh không ít người nổi tiếng giới thiệu các sản phẩm nghệ thuật tới khán giả, thì nhiều nghệ sĩ lại "tranh thủ" quảng cáo sản phẩm cho các nhãn hàng, thương hiệu mà chưa chắc đã hiểu rõ về sản phẩm đó. 

Chính bởi vậy mà đã có những cá nhân nổi tiếng từng bị cơ quan chức năng "tuýt còi" vì quảng cáo những sản phẩm giảm cân gây hại cho sức khỏe người dùng. Không ít nghệ sĩ đã phải cúi đầu xin lỗi công chúng vì đã quảng cáo sản phẩm không đúng. Ở đây có thể kể đến diễn viên D.N, hoa hậu P.T, nghệ sĩ H.V...

Mua thuốc giảm cân theo lời quảng cáo của người nổi tiếng, người tiêu dùng coi chừng "ôm họa"

Ca sĩ, diễn viên, người mẫu, Tiktoker... đều là những nhóm người có khả năng tác động đến nhu cầu mua sắm của người tiêu dùng. Mỗi bài viết của họ trên mạng xã hội thu hút hàng ngàn người like, mỗi video họ nhận về hàng chục, hàng trăm lượt xem... Do đó, những sản phẩm mà người nổi tiếng chia sẻ ít nhiều sẽ khiến công chúng quan tâm, tò mò, tìm hiểu, rồi sau đó là mua hàng.

Nhưng rõ ràng, việc người nổi tiếng sử dụng danh tiếng của bản thân để giới thiệu các sản phẩm kém chất lượng đã là sai trái. Việc họ nhấn mạnh công dụng hoàn hảo của sản phẩm, thổi phồng lợi ích và khẳng định tính hiệu quả của chúng... lại còn đáng lên án hơn nữa. 

Vào năm 2020, PGS.TS Nguyễn Thanh Phong, Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế), từng lên tiếng chia sẻ: Dù cơ quan chức năng đã ráo riết vào cuộc nhưng những quảng cáo "nổ", quảng cáo sai sự thật, gian dối, dùng từ lừa dối người tiêu dùng về công dụng của thực phẩm chức năng thực phẩm bảo vệ sức khoẻ vẫn tràn lan trên mạng xã hội, youtube... Cục An toàn thực phẩm không bao giờ cấp phép cho những quảng cáo "vĩnh viễn chữa khỏi" hay có những cụm từ như trên trong giấy phép quảng cáo.

PGS.TS Trần Đáng (Chủ tịch Hiệp hội Thực phẩm Chức năng Việt Nam) cho biết, việc người nổi tiếng tham gia quảng cáo thuốc, thực phẩm chức năng đang xuất hiện nhiều, nhất là trên mạng xã hội. Trong đó, hầu hết người nổi tiếng đều khen, nói quá, thổi phồng công dụng của sản phẩm đến mức sai hoàn toàn.

Vị chuyên gia này nhấn mạnh, việc quảng cáo làm người dân hiểu sai về sản phẩm, "thần thánh hóa" tác dụng của chúng là việc cần lên án. Người nổi tiếng trước khi quyết định chia sẻ một sản phẩm nào đó thì nên xem xét kỹ, tìm hiểu kỹ để tránh tổn hại đến danh tiếng của bản thân, vừa không gây hại cho sức khỏe của cộng đồng.

Việc tự ý sử dụng các loại thuốc giảm cân mà không theo sự chỉ dẫn của bác sĩ có thể dẫn đến tình trạng tiêu chảy kéo dài, suy nhược, ảnh hưởng đến thần kinh, huyết áp, phải lệ thuộc vào thuốc… ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe cũng như chất lượng cuộc sống của người uống thuốc. Thậm chí, đã có những trường hợp phải cắt bỏ toàn bộ thực quản, dạ dày, thậm chí là tử vong vì lạm dụng thuốc giảm cân.

Để giúp cho việc giảm cân đạt hiệu quả, bác sĩ Nguyễn Trọng Hưng (Trưởng khoa Khám tư vấn dinh dưỡng, Viện Dinh dưỡng Quốc gia), khuyên mọi người trong bữa ăn hàng ngày nên tránh thực phẩm chứa năng lượng cao như bánh rán, thịt nhiều mỡ, đồ chiên xào..., nước ngọt có ga. Ngoài ra cần ăn đa dạng thực phẩm, ăn đói hơn một chút so với nhu cầu hàng ngày, kết hợp luyện tập đều đặn...