Người nước ngoài: Được mua nhà nhưng ách cấp giấy

Hai năm trước, ông KEK, quốc tịch Mỹ, đã mua một căn hộ tại chung cư Hoàng Anh Gia Lai 3 (Nhà Bè). Hoàn tất thủ tục mua bán theo quy định, ông gửi hồ sơ lên Sở TN&MT để đề nghị cấp chủ quyền nhưng đến giờ vẫn chưa được giải quyết.

Chưa biết dự án nào cấm bán nên ách giấy

Ông KEK cho biết tháng 1-2016, ông mua căn hộ tại lô A, khu căn hộ Hoàng Anh Gia Lai 3 New Saigon ở đường Nguyễn Hữu Thọ, xã Phước Kiển, Nhà Bè. Hồ sơ mua bán của ông đã được Phòng Công chứng Phú Mỹ Hưng xác nhận. Ông KEK đã nộp trước bạ nhà, đất, sau đó nộp hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận (GCN) cho căn hộ này tại Văn phòng Đăng ký đất đai (VPĐKĐĐ) TP.

Đến tháng 8-2016, ông nhận được văn bản phản hồi. Cơ quan này cho biết Sở Xây dựng chưa công bố công khai trên cổng thông tin điện tử danh mục các dự án đầu tư xây dựng nhà ở trên địa bàn nằm trong khu vực tổ chức, cá nhân người nước ngoài không được phép sở hữu và số lượng nhà ở, căn hộ chung cư mà tổ chức, cá nhân nước ngoài được sở hữu. Do đó, Sở TN&MT chưa có cơ sở pháp lý để giải quyết cấp GCN cho ông.

Sau khiếu nại của ông KEK, tháng 5-2017, Sở TN&MT có văn bản thông báo việc giải quyết hồ sơ của ông vẫn đang “xin ý kiến hướng dẫn của các cơ quan chức năng liên quan đến việc xác định các khu vực mà tổ chức, cá nhân nước ngoài không được phép sở hữu nhà ở”. Trong đơn khiếu nại, ông KEK cho biết ông đến Việt Nam làm việc từ năm 2003. “Luật Nhà ở cho phép người nước ngoài được sở hữu nhà tại Việt Nam nên tôi đã bỏ toàn bộ tiền tiết kiệm mua căn hộ này. Hai năm qua tôi đã quá mệt mỏi vì chờ đợi, hiện tâm trạng vô cùng lo lắng, bất an” - ông KEK bức xúc. ông KEK cũng thắc mắc việc sáu người nước ngoài khác mua nhà trong chung cư này được cấp GCN. Trong khi ông chờ suốt hai năm nhưng không được giải quyết.

Ông KEK trao đổi với PV tại căn hộ ông đã mua tại chung cư Hoàng Anh Gia Lai 3 New Saigon và chờ mãi không được cấp giấy. Ảnh: PV

Bộ TN&MT đang báo cáo Thủ tướng tháo gỡ

Tại cuộc họp của Sở TN&MT cùng VPĐKĐĐ TP cùng chi nhánh 24 quận/huyện ngày 30-5, VPĐKĐĐ TP cũng nêu vướng mắc khi cấp GCN cho người nước ngoài mua nhà là thiếu danh sách những khu vực người nước ngoài không được sở hữu nhà ở.

Về trường hợp của ông KEK, đại diện VPĐKĐĐ TP cho biết cơ quan này đã ba lần có văn bản trả lời nguyên nhân chưa giải quyết hồ sơ. Theo đó, Nghị định 99 hướng dẫn Luật Nhà ở 2014 quy định tổ chức, cá nhân nước ngoài chỉ được sở hữu nhà ở (bao gồm căn hộ chung cư và nhà ở riêng lẻ) trong dự án nhà ở thương mại, trừ khu vực đảm bảo quốc phòng, an ninh. Khu vực, số lượng căn hộ chung cư hoặc nhà ở riêng lẻ người nước ngoài được mua phải nằm trong danh mục cho phép. Sở Xây dựng sau khi có thông báo của Bộ Quốc phòng, Bộ Công an và chỉ đạo của UBND TP sẽ công bố công khai danh mục này trên website của Sở. Về phía VPĐKĐĐ TP, trước khi cấp GCN thì phải kiểm tra thông tin do Sở Xây dựng quản lý. Sau khi cấp xong thì phải thông báo với Sở Xây dựng để công khai lên website. Tuy nhiên, hiện Sở Xây dựng chưa có danh sách này nên chưa thể giải quyết cấp giấy cho người nước ngoài .

Về thắc mắc của ông KEK với sáu người nước ngoài mua nhà tại chung cư được cấp giấy, VPĐKĐĐ TP cho biết việc cấp GCN cho những trường hợp này là có cơ sở. Theo đó, có 5/6 trường hợp là người nước ngoài kết hôn với công dân Việt Nam theo quy định được sở hữu nhà. Một trường hợp còn lại là người Việt Nam định cư tại nước ngoài. Riêng trường hợp của ông KEK vẫn chưa giải quyết được.

Được biết vào tháng 3-2016, Sở Xây dựng có công văn kiến nghị UBND TP đề nghị Bộ Quốc phòng và Bộ Công an xác định cụ thể các khu vực đảm bảo an ninh tại TP.HCM để làm căn cứ xác định danh mục dự án đầu tư xây dựng nhà ở không cho phép người nước ngoài được phép sở hữu nhà. Tuy nhiên, do một số khó khăn, vướng mắc liên quan đến tình hình an ninh, quốc phòng nên danh mục này chưa thể công bố, TP vẫn chờ ý kiến của các bộ liên quan.

Theo thông tin mới nhất, Bộ TN&MT vừa có văn bản trình Chính phủ về vướng mắc nêu trên để tìm giải pháp tháo gỡ cho các địa phương, tạo điều kiện thuận lợi để người nước ngoài sở hữu nhà ở tại Việt Nam.