Nguyên Tổng giám đốc SAGRI Lê Tấn Hùng sai phạm nghiêm trọng như thế nào?

Đất “vàng” bán rẻ như cho…

Ngày 6/7, Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an tống đạt quyết định khởi tố bị can, lệnh bắt tạm giam và khám xét đối với ông Lê Tấn Hùng (nguyên Tổng giám đốc (SAGRI) về tội "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí".

Cùng ngày, cơ quan điều tra cũng khởi tố, bắt bị can để tạm giam và khám xét đối với ông Nguyễn Thành Mỹ (nguyên Phó trưởng Phòng Kế hoạch - Đầu tư) về tội danh tương tự.

Trước khi bị cơ quan Công an khởi tố bắt giam, ông Lê Tấn Hùng đã bị Ủy ban Kiểm tra Thành ủy và UBND TPHCM lần lượt kỷ luật về mặt đảng và chính quyền bằng hình thức khiển trách (sau đó nâng lên cảnh cáo) sau khi Thanh tra TPHCM và Kiểm toán Nhà nước làm rõ hàng loại sai phạm của SAGRI cùng một số cá nhân, trong đó có ông Lê Tấn Hùng.

Cựu Tổng giám đốc SAGRI Lê Tấn Hùng tại cơ quan điều tra Bộ Công an

Mới đây, Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Thành Phong đã ký quyết định cách chức Tổng Giám đốc SAGRI đối với ông Lê Tấn Hùng vì có nhiều sai phạm, vi phạm pháp luật kéo dài, thiếu trách nhiệm khắc phục hậu quả.

Theo kết luận của Thanh tra TPHCM, tháng 12/2017, HĐTV SAGRI thống nhất phê duyệt chuyển nhượng toàn bộ dự án khu nhà ở Phước Long B (quận 9, TPHCM) 3,75 ha cho Tổng công ty cổ phần PP với giá hơn 168 tỷ đồng (tương đương hơn 10,5 triệu đồng/m2).

Điều đáng nói, mức giá này thấp hơn giá mà Tổng công ty PP huy động vốn từ khách hàng thời điểm năm 2013 (gần 14 triệu đồng/m2) và thấp hơn giá chuyển nhượng của dự án liền kề (khoảng 29 triệu đồng/m2).

SAGRI sử dụng 3,75ha đất hợp tác khai thác dự án với giá trị vốn góp có tỉ lệ chỉ là 28%, trong khi Tổng công ty PP chiếm tỉ lệ lên tới 78%. Kết luận thanh tra xác định SAGRI chuyển nhượng vốn góp là quyền sử dụng đất tại dự án đã hoàn chỉnh hạ tầng kỹ thuật cho Tổng công ty PP nhưng không qua đấu giá để xác định giá trị thị trường.

Dự án khu nhà ở Phước Long B (quận 9) mà SAGRI đã chuyển nhượng với giá bèo

Sai phạm của SAGRI tiếp tục xảy ra tại dự án Cụm công nghiệp Láng Le - Bàu Cò. Năm 2004, SAGRI liên doanh với Công ty Hồng Lĩnh thực hiện dự án Láng Le – Bàu Cò có quy mô 89 ha với tổng mức đầu tư 683 tỷ đồng.

Đến năm 2010, SAGRI đã tự ý thay đổi đối tác từ Công ty Hồng Lĩnh sang Công ty cổ phần PP mà không có văn bản chấp thuận của UBND TPHCM.

Đáng nói là, khu đất trên UBND TPHCM giao cho SAGRI đầu tư xây dựng hạ tầng cụm công nghiệp có nguồn gốc từ đất công, thuộc trường hợp phải đấu giá khi chuyển đổi chủ đầu tư. Việc chuyển đổi chủ đầu tư của SAGRI được xác định là trái với quy định của Luật Đất đai.

Trước đó, qua đơn thư tố cáo của nhiều cán bộ, nhân viên, Thanh tra TPHCM cũng đã vào cuộc làm rõ công ty cổ phần Lâm Nghiệp Sài Gòn – FORIMEX (SAGRI góp 26,21%) đã bán hơn 3,6 ha đất trồng cây lâu năm ở Phú Quốc với giá 280.000 đồng/m2, trong khi giá thị trường tại thời điểm đó là khoảng 3 triệu đồng/m2. Việc bán đất giá bèo nói trên là trái quy định, vi phạm hợp đồng thuê đất với Sở Tài nguyên & Môi trường tỉnh Kiên Giang.

Vay ngoại tệ về …gửi ngân hàng

Theo Kết luận của Thanh tra TPHCM, năm 2016 và 2017, SAGRI đã ký 3 hợp đồng tín dụng với Ngân hàng Shinhan Bank Viet Nam để vay ngoại tệ với số tiền là 11,3 triệu Euro (quy đổi sang tiền Việt Nam là gần 275 tỷ đồng).

Kết luận thanh tra nêu rõ SAGRI vay ngoại tệ từ ngân hàng, phải trả lãi suất vay nhưng lại đem số ngoại tệ vay được gửi có kỳ hạn (lãi suất 0%) ở một ngân hàng khác

Mục đích vay tại các hợp đồng tín dụng này ghi rõ là bổ sung vốn lưu động. Tuy nhiên, sau khi vay được tiền, SAGRI đem đi gửi có kỳ hạn tại ngân hàng khác.

Hậu quả là đến thời điểm đáo hạn, vốn gốc phải trả 11,3 triệu Euro nếu quy đổi sang tiền Việt Nam là hơn 299 tỷ đồng. Chênh lệch tỷ giá đối với vốn gốc mà SAGRI phải trả ngân hàng là gần 25 tỷ đồng.

Trong hai tháng 9 và 10/2016, SAGRI ký 2 hợp đồng vay 131 tỷ đồng của Ngân hàng Thương mại cổ phần Tiên Phong – Chi nhánh Bến Thành. Mục đích các khoản vay ghi trong hợp đồng tín dụng là góp vốn thành lập pháp nhân mới theo hợp đồng hợp tác đầu tư số 83 ngày 13/5/2017 và hợp đồng hợp tác đầu tư số 90 ngày 2/8/2016.

Kết luận thanh tra đã chỉ ra là trên thực tế, số vốn góp của SAGRI vào hai pháp nhân mới đã được các đối tác giải ngân và thậm chí cho SAGRI vay không lãi suất (tức lãi suất 0%) trong thời gian 3 năm. Vì lẽ đó, mục đích vay tiền góp vốn thành lập pháp nhân mới là không cần thiết.

Trụ sở SAGRI trên đường Điện Biên Phủ (quận Bình Thạnh, TPHCM)

Sau khi vay được tiền từ Ngân hàng Thương mại cổ phần Tiên Phong – Chi nhánh Bến Thành, SAGRI đã đi gửi có kỳ hạn vào ngân hàng khác và sử dụng vốn sai mục đích. Con số thiệt hại do chênh lệch lãi suất đến nay chưa xác định được cụ thể.

Tại các thời điểm ký hợp đồng vay tiền, trong ngân quỹ của SAGRI vẫn còn dồi dào, cụ thể là còn số tiền rất lớn gửi có kỳ hạn tại các ngân hàng. Do đó, SAGRI đi vay tiền để bổ sung vốn lưu động là không cần thiết và làm phát sinh chi phí lãi vay, lỗ do chênh lệch tỷ giá và làm giảm hiệu quả sử dụng vốn nhà nước.

Nghiêm trọng nhất là theo kết luận của Thanh tra TPHCM, từ ngày 3/10 đến ngày 1/11/2016, Tổng Giám đốc SAGRI Lê Tấn Hùng ký 10 hợp đồng tham quan, học tập kinh nghiệm ở một số nước như Pháp, Bỉ, Hà Lan, Đức, Nga… với tổng giá trị 13,3 tỷ đồng.

Thế nhưng, qua kiểm tra 10 người đang công tác tại Công ty Bò Sữa và 12 người đang công tác tại Công ty Cây trồng có tên trong danh sách đi nước ngoài do Tổng Giám đốc SAGRI Lê Tấn Hùng ký thì không có người nào tham gia chuyến đi.

Phòng Quản lý xuất nhập cảnh Công an TPHCM cũng xác nhận, 40/70 người có tên trong danh sách đi nước ngoài không tham gia các chuyến đi nước ngoài do SAGRI tổ chức, 30/70 người không có thông tin trên hệ thống của Phòng Quản lý xuất nhập cảnh.

Kết luận thanh tra nêu rõ để đối phó với sai phạm này, đoàn thanh tra nhận thấy ông Lê Tấn Hùng có dấu hiệu cấu kết với công ty du lịch lập hồ sơ chứng từ để hợp thức hoá vụ việc, hạch toán và quyết toán không đúng quy định.